Ndtyhij

**Weert**
Waert
	; ; Buurtschap in Nederland ; ;
	; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ;
	; Situering;
Provincie	; Limburg;
Gemeente	; Meerssen;
Coördinaten	; 50° 53′ NB, 5° 44′ OL;
	; Algemeen;
Oppervlakte	0,6 km²;
; Inwoners (2013)	100;
	; Overig;
Postcode	6231;
Netnummer	043;
; Woonplaats (BAG)	Meerssen;
	; Foto's;
	; ;
	De Boekenderweg in het Maastrichtse deel van Weert;
; Portaal ;	; Nederland;

Weert (Limburgs: Waert) is een buurtschap in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg. Het is een gehucht met verspreide bewoning (en tevens de naam van een straat) in het zuidwesten van de gemeente Meerssen en het noordoosten van de gemeente Maastricht. In Weert staan bijna veertig huizen, waaronder een groot aantal rijksmonumenten, en er wonen ongeveer 100 mensen.

Inhoud

1 Naamgeving en ligging

2 Geschiedenis
- 2.1 Papierfabriek

3 Bezienswaardigheden
- 3.1 Rijksmonumenten (Meerssen)
- 3.2 Kapel Weerterstraat
- 3.3 Rijksmonumenten (Maastricht)

4 Zie ook

5 Bronnen en referenties

Naamgeving en ligging

Het toponiem 'Weert' is verwant aan 'weerd' of 'waard', een vlak, laag liggend landschap in een rivierengebied (vergelijk: uiterwaard).^[2] Het Meerssense deel van Weert ligt min of meer langs het riviertje de Geul. Het Maastrichtse deel van Weert ligt bij de beek de Kanjel.

Het meest noordelijke deel van de buurtschap (huisnummers 85 t/m 93) ligt rond de Weerterhof tussen de Iepenlaan in het dorp Bunde en de Oude Rijksweg (rijksweg Maastricht - Nijmegen). Het Koeiepaadje vormt hier de verbinding (voor voetgangers) tussen Weert en Bunde. Ten westen van dit deel ligt het Bunderveld, een agrarisch gebied, en de Weerterstraat (huisnrs. 2, 4, 6 en 8). Oostelijk hiervan ligt het Weerterveld, een industrieterrein. Ten zuiden van de Oude Rijksweg/Fregatweg ligt het middendeel van Weert. Hier liggen de meeste huizen (nrs. 27 t/m 76) en de papierfabriek (nr. 78b). Ten zuiden van nr. 27 ligt het Maastrichtse deel van Weert dat begint bij de Weerterveldweg en eindigt bij Mariënwaard. De huisnummers lopen bij de gemeentegrens gewoon door. Ook de Boekenderweg en de Oude Steeg behoren bij het Maastrichtse deel.

Weert behoort tot het Buitengoed Geul & Maas (voorheen Landgoederenzone Maastricht-Meerssen). In het Meerssense deel van Weert behoren de hoeven Weerterhof en Weert 93 tot het buitengoed; in Maastricht zijn dat kasteel Vaeshartelt (Weert 9), villa Klein Vaeshartelt (Weert 18-20-22), Villa Zonnevang (Weert 23) en villa Kruisdonk (Kruisdonk 66).

Geschiedenis

Van oudsher valt Weert met omgeving onder de gemeente Meerssen; een klein gedeelte viel tot de gemeentelijke herindeling van 1982 onder de voormalige gemeente Bunde. Nadat in 1920 al grote delen van Meerssen door Maastricht waren geannexeerd, werd in 1970 het zuidelijk deel van de buurtschap Weert (rond kasteel Vaeshartelt) bij Maastricht gevoegd. Weert ontwikkelde zich in de 19e eeuw tot een geliefde vestigingsplaats voor welgestelden uit Maastricht. Vooral de leden van de fabrikantenfamilie Regout drukten een stempel op het aanzien van het gebied.

Papierfabriek

De Weerter papierfabriek is ontstaan als Weerter Papiermolen uit een niet meer bestaande watermolen uit 1717, die op een gegraven zijtak van de Geul lag. De molen werd in 1837 aangekocht door de firma Schrammen & Tielens, opgericht door de Maastrichtse bankiers Jean en Mathieu Tielens en de koopman Godefricus Schrammen. De papierfabricage begon in 1840 nadat de volmolen was omgebouwd tot papiermolen. In 1848 werd een stoommachine geplaatst. Twee jaar later werd het bedrijf overgenomen door Lhoest & Weustenraad & Cie.^[3] De fabriek werd door de jaren heen steeds verder uitgebreid tot het huidige fabriekscomplex. De papierfabriek in Weert ging in de loop van de 20e eeuw eerst samen met Van Gelder Papier in Nijmegen onder de naam Gelderland-Tielens NV. In 1972 werd deze overgenomen door Koninklijke Nederlandse Papierfabriek te Maastricht onder de naam Meerssen Papier BV en Meerssen & Palm BV. Sinds 2000 maakte de fabriek deel uit van de Italiaanse Favini Groep onder de naam Favini Meerssen BV.^[4] Deze fabriek ging in 2008 failliet. Het bedrijf maakte op initiatief van ondernemer Jack Giesen een doorstart als Meerssen Papier, later Marsna Paper.^[5] Door zich op de nichemarkt van gekleurd papier te werpen, wist het bedrijf te overleven.

Bezienswaardigheden

Rijksmonumenten (Meerssen)

Monumentale vierkantshoeve Weert 93

In het Meerssense deel van Weert bevinden zich de volgende rijksmonumenten (van noord naar zuid):

Weert 93, een vierkantshoeve uit de eerste helft van de 19e eeuw.^[6]

Weerterhof (Weert 85), een gesloten vierkantshoeve met een poortgebouw dat opgericht werd in 1671 en verbouwd in het vierde kwartaal van de 18e eeuw. De losse schuur met wolfsdak werd gebouwd in 1831.^[7]

Villa Weert (nr. 78), een landhuis uit 1896 met park, gebouwd voor de toenmalige directeur van de papierfabriek.^[8]

Zie ook Lijst van rijksmonumenten in Bunde

Kapel Weerterstraat

Op de kruising van de Weerterstraat en de Fregatweg/Oude Rijksweg staat een kapelletje, dat waarschijnlijk rond het midden van de 19e eeuw opgericht is door leden van de familie Regout. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leed het kapelletje zoveel schade dat het in 1949 door de buurt moest worden herbouwd.

Hoeve Weert 93

Weerterhof

Villa Weert

Kapel Weerterstraat

Rijksmonumenten (Maastricht)

In het Maastrichtse deel van Weert bevindt zich een tiental rijksmonumenten. Deze zijn onderdeel van vier grotere gebouwencomplexen:

Kasteel Vaeshartelt (Weert 9) met een oostelijke vleugel uit 1739 en een noordelijke uit 1805. Vanaf 1851 in bezit van Petrus Regout, die onder meer de veranda liet aanbouwen in 1865 en de tuin in een lusthof veranderde. Zijn zoon Gustave Regout liet de koepel boven de ingang plaatsen. Behalve het hoofdgebouw (met fraaie interieurdetails) zijn ook enkele bijgebouwen en overblijfselen van het tuinontwerp beschermd.^[9]

Villa Klein Vaeshartelt (nrs. 18-20-22), in 1857 gebouwd naar ontwerp van de Akense architect Wilhelm Wickop. Behalve de villa zelf is ook de dubbele dienstwoning met stallen uit 1899 beschermd.^[10]

Villa Zonnevang (nr. 23), 19e-eeuws landhuis in ruïneuze staat.^[11]

Villa Kruisdonk (ligt wel in de buurtschap Weert, maar niet aan de gelijknamige straat) is in 1880 als buitengoed gebouwd door Louis Regout. De portierswoning en het koetshuis op het villaterrein zijn eveneens beschermd.^[9]

Zie ook Lijst van rijksmonumenten in Maastricht/Weert

Kasteel Vaeshartelt

Villa Klein Vaeshartelt

Villa Zonnevang

Villa Kruisdonk

Zie ook

Buitengoed Geul & Maas

Mariënwaard

Kleine Weerd

Hoogenweerth

Bronnen en referenties

Boogard, J. van den, en S. Minis (2001): Monumentengids Maastricht. Primavera Pers, Leiden. ISBN 90-74310-52-4

Panhuysen, T., P. Dingemans, S. Minis en E. Sprenger (2013): De straatnamen van Maastricht, hun herkomst en betekenis. Historische Kring Maastricht van het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, Maastricht. ISBN 978-90-71581-16-8

Ubachs, P.J.H., en I.M.H. Evers (2005): Historische Encyclopedie Maastricht. Walburg Pers, Zutphen. ISBN 90-5730-399-X

↑ CBS Statline: Kerncijfers wijken en buurten 2013

↑ Panhuysen/Dingemans/Minis/Sprenger (2013), p. 279.

↑ Ubachs/Evers (2005), p. 398: 'papierfabriek Schrammen & Tielens'.

↑ P. Vossen (2008): 'Weerter Papiermolen' op website molendatabase.org.

↑ 'Doorstart Meerssen Papier' op website Dagblad de Limburger, 19 december 2008.

↑ Informatie over rijksmonumentnummer 28473

↑ Informatie over rijksmonumentnummer 28467

↑ Informatie over rijksmonumentnummer 507232

↑ ^a^b Van den Boogard/Minis (2001), p. 104.

↑ Van den Boogard/Minis (2001), p. 143.

↑ Informatie over rijksmonumentnummer 506734

Mediabestanden

Zie de categorie Weert (Meerssen-Maastricht) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Plaatsen in de gemeente Meerssen
Dorpen: Bunde · Geulle · Geulle aan de Maas · Meerssen · Moorveld · Rothem · Ulestraten Buurtschappen en gehuchten: Broekhoven · Brommelen · Genzon · Humcoven · Hussenberg · Kasen · Oostbroek · Raar · Schietecoven · Snijdersberg · Stommeveld · Vliek · Voulwames · Waterval · Weert · Westbroek Limburg: Steden en dorpen Nederland: Provincies · Gemeenten

[1] CBS Statline: Kerncijfers wijken en buurten 2013

[2] Panhuysen/Dingemans/Minis/Sprenger (2013), p. 279.

[3] Ubachs/Evers (2005), p. 398: 'papierfabriek Schrammen & Tielens'.

[4] P. Vossen (2008): 'Weerter Papiermolen' op website molendatabase.org.

[5] 'Doorstart Meerssen Papier' op website Dagblad de Limburger, 19 december 2008.

[6] Informatie over rijksmonumentnummer 28473

[7] Informatie over rijksmonumentnummer 28467

[8] Informatie over rijksmonumentnummer 507232

[bm104-9] Van den Boogard/Minis (2001), p. 104.

[10] Van den Boogard/Minis (2001), p. 143.

[11] Informatie over rijksmonumentnummer 506734

搜尋此網誌

Ndtyhij

Weert (Meerssen-Maastricht)