De wolf en de mens
De wolf en de mens is een sprookje uit Kinder- und Hausmärchen, de verzameling van de gebroeders Grimm, met als nummer KHM72. De oorspronkelijke naam is Der Wolf und der Mensch.
Het verhaal
Een vos vertelt aan de wolf hoe sterk de mens is, alleen met listen kunnen ze zich staande houden tegenover de mens. De wolf wil op een mens afstormen als hij er een te zien krijgt en de vos belooft hem de volgende dag één te tonen. Ze gaan naar een pad waar elke dag een jager loopt en ze zien een oude soldaat. De vos zegt dat dit ooit een mens is geweest.
Daarna komt een klein jongetje en de vos zegt dat dit nog een mens moet worden. Dan komt een jager met een dubbelloopsgeweer op de rug en de hartsvanger op zij. De vos zegt dat dit een mens is en gaat snel naar zijn hol. De wolf stormt op de jager af en deze schiet hagel in zijn gezicht. Nogmaals valt de wolf aan en wordt opnieuw beschoten met hagel. De wolf valt opnieuw aan en wordt geraakt door de hartsvanger.
Hij rent bloedend naar de vos en vertelt dat de jager in een stok blies, waarna zijn neus ging kriebelen. Daarna blies hij nogmaals en het leek op bliksem en hagel en daarna trok de jager een blanke rib uit zijn lijf en ranselde de wolf daarmee af. De vos zegt dan dat de wolf een opschepper is, omdat hij de bijl zover gooit dat hij hem niet meer terug kan halen.
Achtergronden bij het verhaal
- Het sprookje komt uit de omgeving van Paderborn.
- Waarschijnlijk gebaseerd op de fabels van Aesopus (620 v.Chr. – 560 v.Chr.) (de boogschutter en de leeuw).
- Er bestaat een variant waarin de mens een huzaar te paard is, en ook één waarin een onervaren leeuw de mens aanvalt.
- In Kinder- und Hausmärchen zijn nog vele soortgelijke verhalen opgenomen, zoals De vos en de moeder van zijn petekind (KHM74), De vos en de kat (KHM75), De vos en de ganzen (KHM86) en vele andere.
- De wolf als listig dier komt ook voor in De wolf en de zeven geitjes (KHM5), Roodkapje (KHM26) en De wolf en de vos (KHM73).
- Het waarnemen van de wolf toont de mens als wezens met goddelijke macht, bliksem was het teken van Zeus en Thor. De rib uit het lijf herinnert aan Genesis.
Sprookjes van de gebroeders Grimm
Assepoester · Berenpels · Bontepels · Broertje en zusje · Bruidskeuze · De anjer · De arme en de rijke · De arme jongen in het graf · De arme molenaarsknecht en het katje · De bijenkoningin · De boden van de dood · De boer en de duivel · De Bremer stadsmuzikanten · De broodkruimels op de tafel · De bruiloft van vrouw Vos · De dood als peet · De dood van het hennetje · De dorsvlegel uit de hemel · De drie broers · De drie gelukskinderen · De drie handwerksgezellen · De drie heelmeesters · De drie luiaards · De drie mannetjes in het bos · De drie slangenbladeren · De drie spinsters · De drie talen · De drie veren · De drie vogeltjes · De drie zwarte prinsessen · De duivel en zijn grootmoeder · De duivel met de drie gouden haren · De duur van het leven · De ganzenhoedster · De ganzenhoedster aan de bron · De gauwdief en zijn meester · De geest in de fles · De geschenken van het kleine volkje · De gestolen duit · De glazen doodskist · De goede ruil · De gouden gans · De gouden sleutel · De gouden vogel · De goudkinderen · De Grafheuvel · De groente-ezel · De haas en de egel · De hanenbalk · De hazelaar · De heldere zon brengt het aan het licht · De hemelse bruiloft · De hoefnagel · De hond en de mus · De huishouding · De ijzeren kachel · De jonge reus · De jood in de doornstruik · De kabouters · De kikkerkoning · De kleermaker in de hemel · De koning van de gouden berg · De koningszoon die nergens bang voor was · De korenaar · De kristallen bol · De laarzen van buffelleer · De luie spinster · De maan · De meesterdief · De mus en zijn vier kinderen · De ondankbare zoon · De oude bedelares · De oude grootvader en zijn kleinzoon · De oude Hildebrand · De oude Rinkrank · De oude Sultan · De oude vrouw in het bos · De peetoom · De raaf · De raap · De ransel, het hoedje en het hoorntje · De rattenvanger van Hamelen · De reus en de kleermaker · De roerdomp en de hop · De roetzwarte broer van de duivel · De roversbruidegom · De schol · De schrandere knecht · De sterrendaalders · De stukgedanste schoentjes · De trommelslager · De trouwe Johannes · De twaalf broeders · De twaalf jagers · De twaalf luie knechten · De twee gebroeders · De twee koningskinderen · De twee reisgezellen · De uil · De verstandige boerendochter · De verstandige lieden · De vier kunstvaardige broers · De volleerde jager · De vos en de ganzen · De vos en de kat · De vos en de moeder van zijn petekind · De vos en het paard · De ware bruid · De waternimf · De waternimf in de vijver · De witte slang · De witte en de zwarte bruid · De wolf en de mens · De wolf en de vos · De wolf en de zeven geitjes · De wonderlijke speelman · De zes dienaren · De zes zwanen · De zeven Zwaben · De zeven raven · De zingende springende leeuwerik · De zoete pap · Dokter Weetal · Doornroosje · Duimendik · Duimpje de wereld in · Eenoogje, tweeoogje en drieoogje · Eva's ongelijke kinderen · Frieder en Katherliesje · Gelukkige Hans · Hans en Grietje · Hans viert bruiloft · Hans-mijn-egel · Hazekebruid · Het aardmanneke · Het blauwe licht · Het boerke · Het boerke in de hemel · Het boshuis · Het dappere snijdertje · Het doodshemdje · Het eigenzinnige kind · Het ezeltje · Het gedierte van de Heer en de Duivel · Het gespuis · Het herdersjongetje · Het huishouden van kat en muis · Het kind van Maria · Het lammetje en het visje · Het leugensprookje uit Ditmar · Het mannetje dat jong gegloeid werd · Het meisje zonder handen · Het meiske van Brakel · Het mooie Katrinelletje en Pief Paf Poltrie · Het raadsel · Het snuggere snijdertje · Het sprookje van Luilekkerland · Het water des levens · Het winterkoninkje · Het winterkoninkje en de beer · Het zingende botje · IJzeren Hans · Jonkvrouw Maleen · Jorinde en Joringel · Klitten · Klosje, schietspoel en naald · Knappe Elsje · Knoest en zijn drie zonen · Koning Lijsterbaard · Lief en leed samen delen · Luie Hein · Luisje en Vlootje · Magere Liesje · Meester Priem · Meneer Korbes · Met z'n zessen de hele wereld rond · Op reis gaan · Raadselsprookje · Raponsje · Repelsteeltje · Roodkapje · Simeliberg · Slangensprookje · Slimme Grietje · Slimme Hans · Sneeuwwitje · Sneeuwwitje en Rozerood · Speelhans · Sprookje van iemand die erop uittrok om te leren griezelen · Sterke Hans · Strohalm, kooltje vuur en boontje · Tafeltje dek je, ezeltje strek je en knuppel uit de zak · Trouwe Ferdinand en Ontrouwe Ferdinand · Van de visser en zijn vrouw · Van de wachtelboom · Van het muisje, het vogeltje en de braadworst · Vleerkens vogel · Vogel Grijp · Vondevogel · Vrijer Roland · Vrolijke Frans · Vrouw Holle · Vrouw Trui
