Ndtyhij

Maastricht
Plaats	Maastricht
Afkorting	Mt
Opening	23 oktober 1853
Perrons	3
Perronsporen	6 (3 kop, 3 doorgaand) (Sporenschema)
Lijn(en)	Staatslijn E Heuvellandlijn (Aken - Maastricht) Maastricht - Hasselt Luik - Maastricht
Vervoerders
- Treinvervoerder	NS Arriva NMBS
- Busvervoerder	Arriva De Lijn TEC
Reizigers	11.649 (2017)[1]per dag (NS)
Coördinaten	50° 51′ NB, 5° 42′ OL
Externe link	NS-stationsinformatie
Portaal:  Openbaar vervoer

Station Maastricht vanaf de Meerssenerweg

Interieur stationshal

Klassiek motorstel NMBS in Maastricht

Station Maastricht is het centrale spoorwegstation in de Nederlandse stad Maastricht, gelegen aan de oostkant van de Maas, in de centrumbuurt Wyck. De stad heeft wee andere spoorwegstations: station Maastricht Randwyck en station Maastricht Noord.

Geschiedenis stationsgebouwen

Het eerste station in Maastricht werd geopend op 23 oktober 1853, bij de ingebruikname van de (in 1992 gesloten) spoorverbinding naar Aken, de eerste grensoverschrijdende lijn van Nederland. Hierna volgden de verbindingen naar Hasselt (lijn 20, 1856), naar Luik (spoorlijn 40, 1861) en als laatste in 1865 de staatslijn E naar Venlo en de rest van Nederland.

De eerste stationsgebouwen lagen een eind buiten de stad, omdat Maastricht in 1853 nog een vestingstad was. De stationsgebouwen waren uit hout opgetrokken, zodat deze bij een eventuele belegering snel konden worden afgebroken. Aangezien de gemeentegrens gelijk was aan de buitenste rand van de vestingwerken, lagen de eerste stationsgebouwen niet op Maastrichts grondgebied, maar op grond van de gemeente Meerssen. Dit bleef ook na de opheffing van de vesting lang het geval, want pas in 1907 werden de gemeentegrenzen aangepast en kwam het stationsemplacement in de gemeente Maastricht te liggen. Het oude stationsgebouw lag aan de buitenstadszijde van het spoor^[2].

Pas in 1913 werd het huidige stenen station gebouwd, in Maaslandse renaissancestijl, naar een ontwerp van George van Heukelom. Het pronkstuk van het station zijn de glas-in-lood vensters in de stationshal. De oorspronkelijke van Jan Schouten gingen verloren in de Tweede Wereldoorlog, maar in 1962 werden nieuwe vensters aangeboden door de gemeenten langs het spoortraject Maastricht - Weert en Maastricht - Heerlen. Deze vensters, vervaardigd door Charles Eyk, symboliseren de (toen) 11 provincies en bevatten Limburgse gemeentewapens. Het station is in de loop van de tijd ingrijpend veranderd, ooit waren er zelfs aparte wachtkamers voor arrestanten en zwakzinnigen. Het gebouw werd in oktober 1996 aangewezen als rijksmonument.^[3]

In 1983 werd het tweede eilandperron aangelegd en werd het station bereikbaar via een overdekte luchtbrug.

Verbindingen

Nederland

Vanuit Maastricht is er een verbinding in noordelijke richting naar onder meer Roermond, Eindhoven, Utrecht, Amsterdam en Alkmaar. In zuidelijke richting is er een verbinding met Maastricht Randwyck. In oostelijke richting is er een verbinding naar Heerlen en Kerkrade. Deze laatste verbinding wordt sedert 10 december 2006 geëxploiteerd door Veolia. Vanaf 2016 worden deze treinen gereden door Arriva.

Van 1929 tot 1938 was er vanaf station Maastricht een tramverbinding met Gulpen en Vaals via de tramlijn Maastricht - Vaals. Opstappen kon vanaf 1925 al in Heer en vanaf 1929 kon men op het stationsplein de stoomtram pakken.

België

Maastricht is verbonden met Luik-Guillemins via een L-trein (stoptrein). In het verleden was er ook een verbinding naar Lanaken en Hasselt (Spoorlijn 20). Het tracé tot Lanaken is sinds 2011 weer in dienst genomen, maar enkel voor goederenvervoer. De mogelijkheid bestaat dat vanaf 2018 over deze spoorlijn sneltrams gaan rijden tussen Hasselt en Maastricht^[4].

Voortvloeiend uit het beginnen van een intercityverbinding naar Brussel-Zuid, werd in mei 2008 station Maastricht, als enige station in Nederland, ook de status van Belgisch station toegekend. Reizigers kunnen op station Maastricht nu kaartjes kopen naar alle Belgische bestemmingen zonder toeslagen voor internationale treinen. De intercityverbinding naar Brussel werd in december 2011 ingekort tot Visé.

Vanwege het ingaan van het treinplan van de NMBS vanaf 14 december 2014 zijn zowel Maastricht Randwyck als Eijsden gepromoveerd tot intercitystation. Vanaf die dag is de stoptrein van en naar Luik-Guillemins vervangen door een intercity van Maastricht naar Luik die doordeweeks doorgaat naar Hasselt via Diepenbeek. Hoewel de naam "Intercity" anders suggereert, stopt de trein op alle tussengelegen stations. Met de trein neemt de reis naar Hasselt echter meer dan anderhalf uur in beslag terwijl men met een bus van De Lijn in iets meer dan een uur Hasselt bereikt.

Treinverbindingen

De volgende treinseries halteren in de dienstregeling 2019 te Maastricht:

Voor- en natransport

Bus

Aan de noordwestzijde van het station bevindt zich het busstation. Dit bestaat uit twee eilandperrons: één voor het stadsvervoer (zuidelijk deel) en één voor het streek- en internationale vervoer van Arriva, De Lijn en TEC (noordelijk deel).

Fiets

In het stationsgebouw bevindt zich aan de zuidzijde de bewaakte fietsenstalling. Deze biedt een rechtstreekse toegang tot het perron. Bij het station bevinden zich twee onbewaakte fietsenstallingen, te midden van het noordelijke 'buseiland', en aan de 'achterzijde' van het station, aan de zijde van Meerssenerweg. Sinds 1 januari 2018 is er een ondergrondse fiets- en brommerstalling, waardoor de onbewaakte fietsstalling naast de hoofdingang is komen te vervallen.

Parkeren

Er bevinden zich twee parkeerplaatsen voor reizigers nabij het station. Aan de zijde van Meerssenerweg bevindt zich een terrein bestemd voor abonnementhouders, en ten noorden van het busstation bevindt zich een terrein voor dagparkeerders.

Taxi

De taxistandplaats bevindt zich sinds de herinrichting van het voorplein van het station, aan de zuidzijde van het voorplein.

Afbeeldingen

• 
  

  

  
  

  
  

  Station Maastricht met elektrische locomotieven uit de series 1300, 1600 en 1200 in 1988
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Rijksmonument: seinhuis Post T van architect S. van Ravensteyn uit 1933
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Rijksmonument: NS-goederenloods, ca. 1915 gebouwd door Ir. G.W. van Heukelom in Berlagestijl
  

  
  

  
  

Zie de categorie Station Maastricht van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.