Ndtyhij

Media afspelen

Beelden van de marathon in 1951, die wordt gewonnen door de Fin Karvonen.

Met nog ongeveer 1000 m te gaan wint John Kelai in 2005

De marathon van Enschede (ook wel Twente Marathon) is een hardloopevenement met als hoofdafstand de marathon (42,195 km). Het is de oudste marathon van Nederland. Het evenement wordt elk jaar gehouden in Enschede. De wedstrijd stond van 1992 tot 2002 bekend als de Twente Marathon.

Naast de hele marathon wordt ook een halve marathon, 10 km, 5 km en diverse kinderlopen gehouden.

Geschiedenis

In augustus 1946 wordt er tijdens de Europese kampioenschappen op het IAAF-congres besloten, dat er een atletiekwedstrijd tussen Nederland en Tsjecho-Slowakije zal plaatsvinden in Enschede. Ter voorbereiding op de wedstrijd komen de delegaties van beide landen bijeen. Bij de Tsjecho-Slowaakse delegatie heeft Ir. Bukovsky, tevens de organisator van de marathon van Kosice, een belangrijke rol. Aan Nederlandse zijde bevindt zich het bestuurslid van de KNAU, Gerard Kraemer, die tevens voorzitter van het district Twente is op dat moment. Men besluit om tijdens deze landenwedstrijd ook een marathon te lopen.

Uiteindelijk vindt de wedstrijd plaats op zaterdag 12 juli 1947. Hieraan nemen 51 marathonlopers deel. Van hen slagen 33 er in de finish in het G.J. van Heekpark te bereiken. De Fin Eero Riikonen wordt winnaar met een tijd van 2:44.13 en op de finish groet hij Fanny Blankers-Koen. De Fin finisht negen minuten eerder dan de eerste Nederlander Joop Overdijk, die Nederlands kampioen wordt en als vijfde over de streep komt. De wedstrijd is een groot succes; men vindt dat dit niet eenmalig mag zijn en hiermee is de oudste marathon van Nederland geboren.

Vanaf 1947 vindt de marathon elke twee jaar plaats. Vanaf 1991 wordt deze cyclus versneld tot een jaarlijkse periode.^[1]

Door de snelle finishtijden van 1949 ging men twijfelen aan de lengte van het parcours. Bij de eerste nameting bleek deze te kloppen, maar bij de tweede nameting bleek het parcours 2700 m te kort. Volgens de Assiociation Road Running Statistics was de lengte van het parcours 39.565 km.^[2]

De eerste vrouw nam deel aan de marathon van Enschede in 1981. Dit was de Amerikaanse Jane Wipf en zij finishte in 2:38.21.

In 2000 werd de wedstrijd geannuleerd vanwege de vuurwerkramp, die op 13 mei 2000 plaatsvond in de woonwijk Roombeek.

Dankzij de uitstekende prestatie van Stephen Kiprotich tijdens de 43e marathon van Enschede (2011) staat de oudste marathon van Nederland tegenwoordig op de achtste plaats in de ranking van internationale marathons.^[3]

Parcours

Bij de eerste editie was de finish in het G.J. van Heekpark. Later verhuisden de start en finish naar het Stadion Het Diekman. De race ging tot en met de editie 2009 bij de stad Gronau over de Duitse grens.
Sinds 2010 loopt het gehele parcours over Nederlandse bodem. De marathon bestaat dan ook uit twee rondes van iets meer dan 21 kilometer. Met deze parcourswijziging hoopt de organisatie een recordtijd op de klokken te kunnen zetten. De start en finish zijn niet meer op het Van Heekplein, maar ernaast, op de Boulevard.

Leeftijds- en tijdslimieten

In 2013 zijn de limieten als volgt:

Statistieken

Parcoursrecords

• Mannen: Stephen Kiprotich  Oeganda - 2:07.20 (2011)


• Vrouwen: Sarah Jebet  Kenia - 2:27.29 (2016)

Ontwikkeling van deelnemersaantallen

Top 10 finishtijden

De gemiddelde tijd van de tien snelste finishtijden in Enschede bedraagt 2:09.15,0. Hiermee is Enschede de vierde Nederlandse plaats op de Lijst van snelste marathonsteden.

Rang	Naam	Land	Tijd	Jaar	Plek
1	Stephen Kiprotich	UGA	2:07.20	2011	1
2	Jacob Yator	KEN	2:09.02	2009	1
3	Ishhimael Busendich	KEN	2:09.09	2012	1
4	Julius Korir	KEN	2:09.13	2012	2
5	Isaac Kosgei	KEN	2:09.17	2013	1
6	Josphat Kiprono Leting	KEN	2:09.34	2013	2
7	Evans Cheruiyot	KEN	2:09.40	2015	1
8	Kaleb Keshebo	ETH	2:09.43	2015	2
9	Julius Korir	KEN	2:09.46	2011	2
10	Edwin Kimaiyo	KEN	2:09.46	2015	3

(bijgewerkt t/m 2017)

Winnaars marathon

Editie	Datum	Atleet	Nationaliteit	Tijd	Atlete	Nationaliteit	Tijd
49	23 april 2017	Jonas Roels	BEL	2:31.10	Betty Lempus	KEN	2:29.31
48	17 april 2016	David Stevens	BEL	2:31.34	Sarah Jebet	KEN	2:27.59
47	19 april 2015	Evans Cheruiyot	KEN	2:09.40	Mireille Baart	NED	2:51.48
46	27 april 2014	Elijah Sang	KEN	2:10.22	Reina Visser	NED	2:42.07
45	21 april 2013	Isaac Kosgei	KEN	2:09.17	Arenda Abbink	NED	2:59.52
44	22 april 2012	Ishhimael Busendich	KEN	2:09.09	Konstatina Kefala	GRE	2:41.01
43	17 april 2011	Stephen Kiprotich	UGA	2:07.20	Ingrid Prigge	NED	2:45.10
42	25 april 2010	John Kelai	KEN	2:12.17	Ingrid Prigge	NED	2:46.25
41	26 april 2009	Jacob Yator	KEN	2:09.02	Ilona Pfeiffer	GER	2:44.58
40	27 april 2008	Silas Toek	KEN	2:10.40	Polly Nkambi	NED	3:12.41
39	22 april 2007	Thomson Cherogony	KEN	2:11.35	Ingrid Prigge	NED	2:42.31
38	23 april 2006	Sammy Rotich	KEN	2:12.05	Petra van Tongeren	NED	3:19.13
37	8 mei 2005	John Kelai	KEN	2:11.44	Abidi Tigist	ETH	2:33.01
36	16 mei 2004	Girma Tola	ETH	2:10.33	Nadezhda Wijenberg	NED	2:31.23
35	25 mei 2003	Wilson Kibet	KEN	2:11.38	Gea Siekmans	NED	3:05.02
34	26 mei 2002	Raymond Kipkoech	KEN	2:12.33	Lidya Vasilevskaya	RUS	2:29.23
33	27 mei 2001	Al Mustafa Riyadh	MAR	2:12.20	Franca Fiacconi	ITA	2:31.40
32	2000	Geannuleerd			Geannuleerd
31	6 juni 1999	Anatoli Zeroek	UKR	2:16.31	Galina Karnatevicz	BLR	2:37.35
30	7 juni 1998	Ahmed Salah	DJI	2:13.25	Violetta Kryza	POL	2:38.51
29	8 juni 1997	Dmitriy Kapitonov	RUS	2:12.09	Carla Beurskens	NED	2:37.20
28	16 juni 1996	John Mandu	KEN	2:15.14	Mieke Pullen	NED	2:41.13
27	18 juni 1995	Viktor Goeral	UKR	2:15.29	Irina Jagodina	UKR	2:36.43
26	5 juni 1994	Piotr Poblocki	POL	2:13.01	Franca Fiacconi	ITA	2:37.43
25	13 juni 1993	Jan Tau	RSA	2:12.19	Veronika Troxler	SUI	2:44.33
24	11 oktober 1992	Willie Mtolo	RSA	2:13.39	Natalia Repesjko	RUS	2:42.50
23	13 oktober 1991	Sergey Prorokov	URS	2:15.04	Czeslawa Mentlewicz	POL	2:41.48
22	26 augustus 1989	Marti ten Kate	NED	2:10.57	Alena Peterkova	CZE	2:40.28
21	20 juni 1987	Marti ten Kate	NED	2:13.52	Helen Comsa	SUI	2:39.29
20	12 oktober 1985	Zoltán Kőszegi	HUN	2:15.39	Eefje van Wissen	NED	2:39.32
19	10 september 1983	Kevin Forster	GBR	2:14.19	Priscilla Welch	ENG	2:36.32
18	11 juli 1981	Cor Vriend	NED	2:15.54	Jane Wipf	USA	2:38.21
17	25 augustus 1979	Kirk Pfeffer	USA	2:11.50	Geen vrouw
16	27 augustus 1977	Brian Maxwell	CAN	2:15.14	Geen vrouw
15	30 augustus 1975	Ron Hill	ENG	2:15.59,2	Geen vrouw
14	1 september 1973	Ron Hill	ENG	2:18.06,2	Geen vrouw
13	4 september 1971	Bernie Allen	ENG	2:16.54,2	Geen vrouw
12	16 augustus 1969	Kazuo Matsubara	JPN	2:19.29,8	Geen vrouw
11	26 augustus 1967	Yoshiro Mifune	JPN	2:20.53,8	Geen vrouw
10	28 augustus 1965	Aureel Vandendriessche	BEL	2:21.16	Geen vrouw
9	13 juli 1963	Václav Chudomel	CZE	2:25.10,4	Geen vrouw
8	12 augustus 1961	Peter Wilkinson	GBR	2:24.11,4	Geen vrouw
7	15 augustus 1959	Pavel Kantorek	CZE	2:26.48	Geen vrouw
6	17 augustus 1957	Piet Bleeker	NED	2:32.39	Geen vrouw
5	27 augustus 1955	Reinaldo Gorno	ARG	2:26.33	Geen vrouw
4	12 september 1953	Jim Peters	ENG	2:19.22	Geen vrouw
3	1 september 1951	Veikko Karvonen	FIN	2:29.02,0	Geen vrouw
2	20 augustus 1949	Jack Holden	ENG	2:20.52	Geen vrouw
1	20 augustus 1947	Eero Riikonen	FIN	2:44.13	Geen vrouw

Winnaars halve marathon

Editie	Datum	Atleet	Nationaliteit	Tijd	Atlete	Nationaliteit	Tijd
49	23 april 2017	Leon Sanderman	NED	1:12:16	Mirjam Koersen	NED	1:21:37
48	17 april 2016	Willem de Boer	NED	1:12.55	Mireille Baart	NED	1:21.56
47	19 april 2015	Marc-André Ocklenburg	GER	1:08.55	Reina Visser	NED	1:21.18
46	27 april 2014	Mark Oude Bennink	NED	1:11.18	Lesley Smit	NED	1:18.28
45	21 april 2013	Orphan van Faassen	NED	1:10.02	Mariska Dute	NED	1:20.24
44	22 april 2012	Casper Koelma	NED	1:12.14	Jacqueline Rustidge	NED	1:21.49
43	17 april 2011	Casper Koelma	NED	1:12.42	Jacqueline Rustidge	NED	1:20.55
42	25 april 2010	Leon Sanderman	NED	1:12.34	Naomy Jepkosgei	KEN	1:18.21
41	26 april 2009	Thijs Feuth	NED	1:09.33	Jacqueline Rustidge	NED	1:21.54
40	27 april 2008	Christophe Clyncke	NED	1:09.33	Jacqueline Rustidge	NED	1:22.22
39	22 april 2007	Christophe Clyncke	NED	1:09.23	Jacqueline Rustidge	NED	1:23.29
38	23 april 2006	Leon Sanderman	NED	1:10.57	Kristijna Loonen	NED	1:15.57
37	8 mei 2005	Peter Raburu	KEN	1:09.01	Pauline Wangui	KEN	1:16.26
36	16 mei 2004	Benjamin Kok	NED	1:10.55	Ingrid Prigge	NED	1:18.17
35	25 mei 2003	Eric Borg	NED	1:14.20	Ingrid Prigge	NED	1:20.50
29	8 juni 1997	Marco Gielen	NED	1:04.09	Irma Heeren	NED	1:10.30

Nederlandse kampioenschap

De marathon van Enschede was zestienmaal het toneel van het Nederlands kampioenschap op de marathon.

Aantal	Datum	Ned. kampioen	Nationaliteit	Tijd	Plaats	Ned. kampioene	Nationaliteit	Tijd	Plaats	Uitslagen
16	20 juni 1987	Marti ten Kate	NED	2:13.52	1	Eefje van Wissen	NED	2:46.28	2	Uitslagen
15	22 juni 1985	Cor Vriend	NED	2:15.51	3	Eefje van Wissen	NED	2:39.32	1	Uitslagen
14	10 september 1983	Cor Vriend	NED	2:16.43	3	Eefje van Wissen	NED	2:41.37	6	Uitslagen
13	25 augustus 1979	Gerard Nijboer	NED	2:16.48	5	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
12	27 augustus 1977	Cor Vriend	NED	2:21.47	10	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
11	30 augustus 1975	Cor Vriend	NED	2:23.33,5	8	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
10	4 september 1971	Geert Jansen	NED	2:25.18	8	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
9	16 augustus 1969	Aad Steylen	NED	2:26.29,2	9	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
8	26 augustus 1967	Aad Steylen	NED	2:31.55,3	13	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
7	28 augustus 1965	Aad Steylen	NED	2:30.45	4	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
6	12 augustus 1961	Joop Frederiks	NED	2:43.04	15	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
5	14 augustus 1959	Piet Bleeker	NED	2:35.58	4	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
4	17 augustus 1957	Piet Bleeker	NED	2:32.39	1	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
3	27 augustus 1955	Jan van Ginkel	NED	2:43.51	11	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
2	12 september 1953	Janus van der Zande	NED	2:36.12	4	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen
1	20 augustus 1949	Joop Overdijk	NED	2:32.02[4]	5	geen vrouwelijke deelnemers				Uitslagen

Ook was het evenement eenmaal het toneel van het Nederlands kampioenschap halve marathon:

Aantal	Datum	Ned. kampioen	Nationaliteit	Tijd	Plaats	Ned. kampioene	Nationaliteit	Tijd	Plaats	Uitslagen
1	8 juni 1997	Marco Gielen	NED	1:04.09	1	Irma Heeren	NED	1:10.30	1	Uitslagen

Zie de categorie Marathon Enschede van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Edities van de marathon van Enschede
1947 · 1949 · 1951 · 1953 · 1955 · 1957 · 1959 · 1961 · 1963 · 1965 · 1967 · 1969 · 1971 · 1973 · 1975 · 1977 · 1979 · 1981 · 1983 · 1985 · 1987 · 1989 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017