Ndtyhij

E.T.A. Hoffmann

Vertaling van Der goldne Topf, een vroege uitgave van de Wereldbibliotheek (1915)

Ernst Theodor Amadeus Hoffmann (Koningsbergen, 24 januari 1776 - Berlijn, 25 juni 1822) was een Duits auteur, componist, dirigent, jurist en tekenaar. Zijn laatste voornaam luidde eigenlijk Wilhelm, maar uit bewondering voor Mozart veranderde hij deze in Amadeus.

Van beroep was Hoffmann jurist, maar daarnaast was hij een hartstochtelijk muziekliefhebber, succesvol muziekrecensent en componist.^[1] In 1822 overleed hij door nerveuze uitputting en overmatig drankgebruik.

In Bamberg is sinds 1930 het museum E.T.A. Hoffmann-Haus aan hem gewijd.

Vernieuwende vertelstructuur

Als schrijver bleek Hoffmann meeslepend, origineel en geniaal te zijn, zoals blijkt uit zijn in 1809 geschreven Ritter Gluck, over de bekende componist; Die Elixiere des Teufels uit 1816, over fatalisme en onmacht. Daarna komen de Nachtstücke, de Phantasiestücke en Die Serapionsbrüder uit, allemaal geschreven tussen 1817 en 1821.

Hoffmanns verhalen zijn geschreven in een uiterst jachtige, pathetische stijl die de lezer geen enkele rust gunt. Veelvuldig maakt hij gebruik van

• vooruitwijzingen


• sprongen in de tijd


• commentaar op de handeling


• perspectiefwisselingen

Met deze vertelstijl is hij in volle 19de eeuw al een uitgesproken modernist, dit samen met zijn geestverwanten Heinrich Heine en wellicht nog meer Heinrich von Kleist.

Invloed binnen het Nederlands taalgebied

Deze levendigste onder de Duitse prozameesters van de negentiende eeuw werd vertaald door o.a. Simon Vestdijk, die ons niet geheel toevallig ook een volledige vertaling bezorgde van een andere Hoffmann-adept: Edgar Allan Poe. Ook Louis Couperus en Gerard Reve behoorden tot de gretigste lezers van Hoffmanns vertellingen.

Invloed buiten het Nederlands taalgebied

Hoffmanns oeuvre bevat hallucinatie, humor, het bovennatuurlijke en duivelse. Hij heeft hiermee schrijvers als Dostojevski, Dickens, Poe, Baudelaire en Emily Brontë beïnvloed. Ook inspireerde hij de componisten Robert Schumann, Offenbach (Les contes d'Hoffmann), Wagner, Delibes (Coppélia) en Tsjaikovski (De Notenkraker).

Zie de categorie E. T. A. Hoffmann van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.