Finse Burgeroorlog
Finse Burgeroorlog (1918) | ||||
Rode officieren te paard | ||||
Datum | 27 januari – 15 mei 1918 | |||
Locatie | Finland. | |||
Resultaat | Overwinning van de "Witten", en einde van Russische heerschappij. | |||
Strijdende partijen | ||||
| ||||
Leiders en commandanten | ||||
| ||||
Troepensterkte | ||||
| ||||
Verliezen | ||||
|
De Finse Burgeroorlog was een burgeroorlog in Finland die duurde van 27 januari tot 15 mei 1918. De partijen waren de socialistische Finnen (de Rode Garde) en de conservatieve Finnen (de Witte Garde). De Roden kregen steun van het bolsjewistische Rusland terwijl de Witten steun kregen van het Duitse Keizerrijk en Zweedse vrijwilligers.
Door de Russische Revolutie kwam het Russische Rijk ten val. Als gevolg daarvan raakte ook de Finse samenleving ontwricht. Hierdoor ontstonden in Finland twee groeperingen. Omdat het land geen officiële politie of leger meer kende, begonnen de groepen met het creëren van hun eigen veiligheidstroepen. Toen in januari 1918 de senaat van Finland de witte troepen als officiële troepen van Finland erkende, brak onrust uit. De Witten wonnen de burgeroorlog en Finland raakte uit de Russische invloedssfeer, die vervangen werd door een Duitse.
Inhoud
1 Voorgeschiedenis
2 Verloop
3 Rode en Witte terreur
4 Bronnen
Voorgeschiedenis
In oktober 1917 hadden bolsjewieken in Petrograd de macht gegrepen (Oktoberrevolutie). Daarop volgde een stroom aan verklaringen van onafhankelijkheid van buitengebieden van het Keizerrijk Rusland, zo ook van het Grootvorstendom Finland. Helsinki werd de hoofdstad van een nieuwe republiek.
Er waren onderling echter spanningen over hoe de nieuwe staat geregeerd moest worden: Finse communisten wilden een nauwe samenwerking met het Rode Leger, terwijl liberalen juist een eigen koers wilde gaan varen. Deze twisten resulteerden uiteindelijk in een burgeroorlog.
Verloop
De langdurige spanningen tussen Witten en Roden zorgden ervoor dat de pro-Witte regering de Witte Garde mobiliseerde, trouwe troepen van Finland. De Roden reageerden hierop met het uitroepen van een eigen staat: de Finse Socialistische Arbeidersrepubliek. Weldra had de Rode Garde met Russische hulp het economisch belangrijke zuiden van Finland in handen.
De Finse communisten wisten in de loop van maart ook een deel van de Karelische Landengte te bezetten terwijl ze ook in het noorden oprukten. De Witten wisten echter met Duitse hulp de Rode opmars te stuiten en gingen met succes over tot het beleg van de stad Tampere. Een tweede veldslag bij Rautu werd ook een overwinning voor de Witten. Nadat een Duitse divisie in Helsinki was geland, capituleerden de Rode eenheden in Finland en eindigde de burgeroorlog.
Rode en Witte terreur
Beide kanten hebben hun tegenstander geterroriseerd. Het begon met de executie van 17 Witte soldaten op 31 januari. Als reactie hierop executeerden de Witten weer 90 Rode soldaten. Hier ontstond een kettingreactie die leidde tot bloedbaden en terrorisme.
Beide kanten vormden ook Doodseskaders, meestal bestaand uit soldaten tussen de 15 en 20 jaar onder leiding van een volwassen en ervaren leider. In totaal werden tussen de 1.450 en 1.650 Witten vermoord door de "Rode Terreur", en tussen de 7.000 en 10.000 Roden door de "Witte Terreur".
Bronnen
- Mannerhein.fi, war of independance
- Pala Suomen Historiaa, The outbreak of war
- Pala Suomen Historiaa, The Battle of Tampere and the end of the war
Pala Suomen Historiaa, The Red Guards and the Civil Guards – Two armies[dode link]
Zie de categorie Civil war of Finland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |