Skraelingen
Bewoning Groenland: Donkerrood zijn de "Noormannen" , alle anderen zijn Skrælingar
Skraelingen is de naam van de Eskimo's en Indianen, zoals die gegeven is in oude Noorse sagen aan de door de kolonisten aangetroffen inwoners van Groenland (vanaf 985) en Noord-Amerika (1000).
Volgens Nicoline van der Sijs, (samensteller) (2010), Etymologiebank, op http://etymologiebank.nl/, is de naam etymologisch verwant met het Nederlandse woord schraal; zie het lemma "schraal" op deze website. De term is pejoratief en betekent vrij vertaald 'ellendelingen'. De term is symbolisch voor de relatie tussen de Noormannen en de Eskimo's en Indianen, die over het algemeen stroef tot vijandig was.
De Groenlandse kolonisten zochten land omdat het bewoonbare uiterste zuiden van Groenland overbevolkt geraakte. Leif Eriksson verkende vervolgens Helluland (Baffineiland), Markland (Labrador) en ten slotte Vinland op Newfoundland. Daar geland bouwden ze hun nederzetting. Maar op Newfoundland en ook elders in het grote, toen onbekende continent Amerika, woonden Indianenstammen. Door de Groenlandse Noormannen werden ze "Skraelingen" genoemd.
Zij waren in de laatste ijstijd, 12.000 jaar geleden, over de dichtgevroren of drooggevallen Beringstraat door Alaska naar het continent van Noord-Amerika getrokken en verder tot Midden- en Zuid-Amerika. De "Skraelingen" zagen de behaarde grote blonde en "bleke" wezens als indringers, of in hun gedachtegang "boze geesten".
De Skraelingen of de Newfoundlandindianen zagen er niet zozeer uit als indianen die we kennen uit westerns of indianenfilms, maar ze waren volgens de sagen rood van huid (Roodhuiden) en droegen lang, zwart, loshangend haar met een vogelveer. Zij hadden geen baard, zodat de Vikingen eerst dachten dat het vrouwen waren. Ze liepen halfnaakt en in de winter hadden ze dierenvellen aan. Of de Noormannen het binnenland van Newfoundland hebben verkend, blijft zeer twijfelachtig. Tenslotte moesten ze hun kustnederzetting, vrouwen en kinderen, en hun drakkaren bewaken en beschermen tegen de Skraelingen.
Tussen 1300 en 1500 stierven de nazaten van de Noormannen in Groenland langzaam uit en werden door de oprukkende Inuit-Thulecultuur van Skraelingen (hier Eskimo's) vervangen. Sindsdien is het Groenlands een Eskimo-Aleoetische taal. Pas in de 18de eeuw (na 1721) zou Groenland door de Denen geherkoloniseerd worden.
Zie ook
- Grœnlendinga saga
- Indianen
