Ndtyhij

Voor de Schotse band, zie Franz Ferdinand (band).

Frans Ferdinand van Oostenrijk-Este
1863-1914
Aartshertog Frans Ferdinand (rechts) met familie
Aartshertog van Oostenrijk
Periode	1863-1914
Aartshertog van Oostenrijk-Este
Periode	1875-1914
Vader	Karel Lodewijk van Oostenrijk
Moeder	Maria Annunciata van Bourbon-Sicilië
Dynastie	Oostenrijk-Este
Wapen van Frans Ferdinand vanaf 1875.

Frans Ferdinand (Duits: Franz Ferdinand) (Graz, 18 december 1863 – Sarajevo, 28 juni 1914), aartshertog van Oostenrijk-Este, was troonopvolger van Oostenrijk. Hij was de zoon van aartshertog Karel Lodewijk van Oostenrijk en Maria Annunciata van Bourbon-Sicilië. Hij was een neef van keizer Frans Jozef I en werd na de zelfmoord van kroonprins Rudolf troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije.

Jeugd

Zijn moeder overleed toen hij 8 jaar oud was. Twee jaar later hertrouwde zijn vader met Maria Theresia van Bragança. De verhouding met zijn stiefmoeder was goed, en zij steunde hem in de perikelen rond zijn huwelijk.

Frans Ferdinand had geen belangstelling voor cultuur, maar wel voor het leger. Hij werd generaal-majoor bij de cavalerie. Daarnaast had hij grote belangstelling voor de jacht, die leidde tot een haast ziekelijke neiging om zo veel mogelijk dieren af te schieten.

Troonopvolger

Na het overlijden van kroonprins Rudolf in 1889 werd de vader van Frans Ferdinand de vermoedelijke troonopvolger. Na diens overlijden in 1896 benoemde keizer Frans Jozef Frans Ferdinand met tegenzin tot troonopvolger; hij had geen vertrouwen in hem. Hun ideeën over het keizerrijk verschilden ook behoorlijk. Frans Ferdinand was het niet eens met de speciale status die Hongarije in de dubbelmonarchie had, maar streefde eerder naar een gedecentraliseerde staat met autonomie voor de diverse bevolkingsgroepen. In verband daarmee was hij een voorstander van een politiek van vrede en stabiliteit, waardoor hij in conflict kwam met de oorlogsgezinde partijen aan het hof.

Moord

Zie moord op Frans Ferdinand van Oostenrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 28 juni 1914 werd hij in Sarajevo, hoofdstad van Bosnië-Herzegovina, destijds een geannexeerd kroonland van Oostenrijk-Hongarije, tijdens een rondrit doodgeschoten door Gavrilo Princip. De aanslag was waarschijnlijk beraamd door De Zwarte Hand, een geheime nationalistische Servische groepering. 28 juni is als gedenkdag van de Slag op het Merelveld een speciale dag voor de Zuid-Slaven. Naar aanleiding van deze moord verklaarde Oostenrijk-Hongarije op 28 juli, precies een maand na de moordaanslag, de oorlog aan Servië, hetgeen leidde tot de Eerste Wereldoorlog, al lagen de oorzaken daarvan dieper.

Huwelijk en kinderen

Frans Ferdinand trouwde op 1 juli 1900 morganatisch met gravin Sophie Chotek. De keizerlijke familie stond het huwelijk pas toe nadat men was overeengekomen dat Sophie geen koninklijke status zou krijgen en eventuele kinderen geen aanspraak zouden maken op de troon. Frans Jozef was niet bij het huwelijk aanwezig.

Frans Ferdinand en Sophie kregen drie kinderen:

• 
  Sophie (24 juli 1901 - 27 oktober 1990)


• 
  Maximiliaan (29 september 1902 - 8 januari 1962)


• 
  Ernst (17 mei 1904 - 5 maart 1954)

Voorouders

Zie de categorie Archduke Franz Ferdinand of Austria van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.