Huwelijk
Het huwelijk of matrimonium is een door burgerlijk of religieus recht geregelde samenlevingsvorm voor het leven die de fundering vormt van de meeste gezinnen en die meer in het algemeen van belang is als legaal en sociaal geaccepteerd fundament onder duurzame seksuele relaties en familieverbanden. Cruciaal is het onderscheid tussen het kerkelijk huwelijk (of religieus huwelijk) enerzijds, en het burgerlijk huwelijk anderzijds. De precieze definitie van het huwelijk is afhankelijk van de historische en culturele context, en hangt ook samen met de religieuze overtuiging van de echtgenoten. Waar het huwelijk ooit uitsluitend een verbintenis tussen een man en vrouw was, staan nu een aantal (voornamelijk Westerse) landen het homohuwelijk toe.
Inhoud
1 Geschiedenis
2 Redenen om te trouwen
3 Verloving
4 Burgerlijk huwelijk of geregistreerd partnerschap (Nederland)
4.1 Godsdienstig huwelijk
4.2 Wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand[4]
4.3 Wet tegengaan huwelijksdwang[5]
5 Burgerlijk huwelijk (België)
5.1 Geslacht
5.2 Leeftijd
5.3 Toestemming
5.4 Polygamieverbod
5.5 Incestverbod
5.6 Putatief huwelijk
6 De huwelijkssluiting
7 De huwelijksdag
8 Tijdens het huwelijk
8.1 Rechten en plichten
8.1.1 Burgerlijk huwelijk (Nederland)
8.2 Huwelijksvermogensrecht
9 Huwelijksvormen
9.1 Christelijk huwelijk
9.2 Joods huwelijk
9.3 Islamitisch huwelijk
9.4 Ceremonieel huwelijk
9.5 Homohuwelijk
9.6 Polygaam huwelijk
9.7 Postuum huwelijk
9.8 Trouwen met de handschoen
9.9 Andere vormen
10 Trends
11 Huwelijksverjaardag
12 Ontbinding van het huwelijk
12.1 Katholiek huwelijk
12.2 Nederland
13 Zie ook
Geschiedenis
Over de Romeinse en Griekse huwelijkstradities bestaan vele authentieke bronnen, en ook in vroegere beschavingen zijn er aanwijzingen voor huwelijkstradities.
Van oudsher is het huwelijk een sociale instelling die haar grondslag in de natuur vindt, waarin man en vrouw complementair en potentieel vruchtbaar zijn. Hieruit volgt de bijbehorende verantwoordelijkheid en zorg voor kinderen. Van alle menselijke relatievormen werd het huwelijk tussen man en vrouw door samenlevingen, religies en overheden gekozen om gestimuleerd te worden, omdat het een groot sociaal goed dient; namelijk het welzijn van kinderen. Dit gold niet voor andere manieren om kinderen groot te brengen (één-ouder gezinnen, adoptie, kindertehuizen).
Het belang van het huwelijk voor de samenleving rust op drie gronden.
- Het gezin is de kern van de samenleving.
- Aan de kern van het gezin staat de seksuele eenwording tussen man en vrouw, die zichzelf op die wijze aan elkaar geven en ten gunste van het gezin.
- Het huwelijk biedt een ideaal en onvervangbaar milieu om kinderen in groot te brengen. Ze doen er psychologisch, emotioneel en op veel andere manieren hun voordeel mee door opgevoed te worden door hun vader en moeder.
Vanaf de latere decennia van de twintigste eeuw wordt de term huwelijk in sommige landen en in sommige kringen ook in toenemende mate geaccepteerd als benaming voor homoseksuele verbintenissen. Andere landen zoals Letland, definiëren het huwelijk in hun grondwet dan weer expliciet als een verbintenis tussen één man en één vrouw.
Redenen om te trouwen
Er bestaan verschillende motieven om een huwelijk aan te gaan:
- Men wenst de betreffende materiële en/of ideële rechten (zie onder), en/of men wenst de partner deze rechten te verlenen.
Liefde: De twee partners houden van elkaar en willen hun hele leven bij elkaar blijven en voor elkaar zorgen, en vinden gevoelsmatig dat daar een huwelijk bij hoort.- Verbinding tussen beide; veel koppels trouwen voor het symbool van verbintenis.
- Geloof; sommige partners geloven dat hun relatie niet compleet is zonder Gods zegen (kerkelijk huwelijk).
- Huisvesting, het verkrijgen van woonruimte en bijvoorbeeld een hypothecaire lening kan eenvoudiger zijn als er sprake is van een huwelijk. In sommige landen bestaat er ook 'wettelijk samenwonen', wat dan dezelfde voordelen geeft.
- Beroep; in sommige beroepen is het verdacht als je niet getrouwd bent. In moslimlanden is het handiger om getrouwd te zijn dan om ongetrouwd samen te wonen, dus als je daar voor je beroep moet zijn is een huwelijk een overweging. Soms hebben getrouwden ook voordelen binnen hun beroep.
- Soms zijn er kinderen op komst en wil men dit goed regelen; er is dan sprake van een moetje. Vaak wil men in de toekomst kinderen en wil men dit alvast goed regelen.
- Belasting; soms is een huwelijk fiscaal voordelig.
Verloving
Het huwelijk kan beginnen met een huwelijksaanzoek en, als dit aanvaard wordt, een verloving, inclusief een verlovingsring. Er kan gesproken worden over een bruidsschat.
Burgerlijk huwelijk of geregistreerd partnerschap (Nederland)
Het burgerlijk huwelijk of geregistreerd partnerschap kan worden gesloten tussen twee personen van gelijk of verschillend geslacht, als zij aan de volgende voorwaarden voldoen:
- beide partners zijn ten minste 18 jaar oud;
- beide partners moeten de af te leggen verklaring volledig begrijpen en in staat zijn zelf hun eigen wil te bepalen;
- beide partners mogen niet al een huwelijk of partnerschap zijn aangegaan dat niet is ontbonden;
- onde curatele gestelden hebben toestemming van de curator of vervangende toestemming van de rechter;
- er mag geen sprake zijn van een familierelatie in de rechte lijn of tweede graad (is familierelatie door adoptie ontstaan, dan moet de rechter toestemming geven);
- is er sprake van een familierelatie in de derde of vierde graad, niet in rechte lijn, dan leggen beide partners apart van elkaar een verklaring onder ede of belofte af waaruit hun vrije wil tot het aangaan van het huwelijk blijkt.
- ten minste één van beide partners moet de Nederlandse nationaliteit bezitten of in Nederland ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen.
Godsdienstig huwelijk
Het eerst of uitsluitend sluiten van een godsdienstig huwelijk, bijvoorbeeld een kerkelijk huwelijk of een Islamitisch huwelijk, is in Nederland niet toegestaan: Geen godsdienstige plechtigheden zullen mogen plaats hebben, voordat de partijen aan de bedienaar van de eredienst zullen hebben doen blijken, dat het huwelijk ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand is voltrokken.[1] Degene die zo'n huwelijk sluit is strafbaar, bij herhaling kan zelfs gevangenisstraf worden opgelegd.[2][3]
Wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand[4]
Sinds 1 september 2015 is de wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand ingevoerd. Sindsdien kunnen bruids- en partnerschapsparen zich rechtstreeks tot de ambtenaar van de burgerlijke stand van de huwelijks- of partnerschapsgemeente wenden om het voornemen om in het huwelijk te treden of een partnerschap te registreren kenbaar te maken. Een uitzondering geldt voor burgers die beiden in het buitenland wonen en waarvan één de Nederlandse nationaliteit bezit. Deze moeten zich tot de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Den Haag wenden. De melding kan schriftelijk of in persoon gedaan wotden. Hiermee is de aangifte van het voorgenomen huwelijk of geregistreerd partnerschap ('ondertrouw') komen te vervallen.
Bij de melding verklaart de burger de benodigde gegevens en hoeft deze geen bewijsstukken meer te overleggen als deze zijn geregistreerd in de Basisregistratie Personen. De ambtenaar van de burgerlijke stand toetst deze melding. Daar waar twijfel bestaat of documenten ontbreken kan en zal hij om aanvullende documenten vragen, zoals een nooit eerder getoonde buitenlandse geboorteakte of een bewijs van echtscheiding uit het buitenland.
Het oude artikel 1:43 BW werd op 1 september 2015 ingetrokken. Dit had tot gevolg dat het met ingang van die datum mogelijk werd dat iedere vreemdeling ongeacht waar hij ter wereld woont in iedere gemeente in Nederland moest worden toegelaten tot een huwelijk. Pas na inwerkingtreding van de Wet tegengaan huwelijksdwang (zie hieronder) is deze onwenselijkheid hersteld.
Met ingang van 1 september 2015 kwam ook de M46-procedure te vervallen. Dit betrof een controle van de IND en de vreemdelingenpolitie om huwelijken tegen te gaan met als doel (een sterker) verblijfsrecht in Nederland te verkrijgen. In de nieuwe procedure moet de echtgenoot die niet de Nederlandse nationaliteit bezit of rechtmatig in Nederland verblijft met een verblijfsrecht voor onbepaalde tijd, nu een verklaring overleggen. Deze verklaring bevat:
- een verklaring dat het huwelijk niet wordt aangegaan met het oogmerk om (sterker) verblijfsrecht in Nederland te verkrijgen;
- een verklaring over het verblijfsrecht van de aanstaande echtgenoot die niet de Nederlandse nationaliteit bezit.
Is de ambtenaar van de burgerlijke stand van oordeel dat er sprake is van schijn dan zal hij zijn medewerking aan dit huwelijk nog steeds moeten weigeren.
Wet tegengaan huwelijksdwang[5]
Op 5 december 2015 is de Wet tegengaan huwelijksdwang ingevoerd. De wet maakt het moeilijker om in Nederland een gedwongen huwelijk te sluiten door onder meer uitzonderingen op het leeftijdsvereiste af te schaffen, extra eisen te stellen aan huwelijken tussen bloedverwanten in de derde en vierde graad (bijvoorbeeld oom en nicht of neef en nicht), en erkenning te onthouden aan in het buitenland gesloten polygame huwelijken.
Onder de oude wetgeving kon de minister van Justitie om gewichtige redenen dispensatie verlenen aan personen die de leeftijd van 18 jaar nog niet hadden bereikt. 16- en 17-jarigen konden zonder meer in het huwelijk treden als de vrouw zwanger of reeds bevallen was.[6] Deze uitzonderingen zijn met de Wet tegen huwelijksdwang komen te vervallen. Beide partners moeten thans minimaal 18 jaar zijn om in Nederland te kunnen trouwen, en in het buitenland gesloten kinderhuwelijken worden geacht in strijd te zijn met de openbare orde en niet meer van rechtswege in Nederland erkend; de echtgenoten kunnen alsnog erkenning verzoeken wanneer zij beiden de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt.[7]
Bloedverwanten in de derde (oom/nicht) of vierde graad (neef/nicht) kunnen alleen nog trouwen als zij ieder bij de ambtenaar van de burgerlijke stand een beëdigde verklaring afleggen dat zij uit vrije wil in het huwelijk treden.[8] Aan polygame huwelijken wordt erkenning onthouden als een van de echtgenoten ten tijde van de huwelijkssluiting de Nederlandse nationaliteit bezat, in Nederland zijn gewone verblijfplaats had of reeds getrouwd was met of geregistreerd partner was van een persoon die de Nederlandse nationaliteit bezat. Als het huwelijk zijn polygame karakter heeft verloren komt het alsnog voor erkenning in aanmerking.[9]
Burgerlijk huwelijk (België)
Geslacht
Een huwelijk kan worden aangegaan door twee personen van verschillend of van hetzelfde geslacht (art. 143 van het Burgerlijk Wetboek). Het homohuwelijk is in België bijgevolg toegelaten.
Leeftijd
Niemand mag een huwelijk aangaan voor hij de leeftijd van achttien jaar heeft bereikt (art. 144 van het Burgerlijk Wetboek). Om gewichtige redenen kan de jeugdrechtbank het verbod om voor achttien jaar een huwelijk aan te gaan opheffen (art. 145 van het Burgerlijk Wetboek).
Toestemming
Er is geen huwelijk wanneer er geen toestemming is (art. 146 van het Burgerlijk Wetboek).
Er is geen huwelijk wanneer, ondanks de gegeven formele toestemmingen tot het huwelijk, uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de intentie van minstens een van de echtgenoten kennelijk niet is gericht op het totstandbrengen van een duurzame levensgemeenschap, maar enkel op het bekomen van een verblijfsrechtelijk voordeel dat is verbonden aan de staat van gehuwde (art. 146bis van het Burgerlijk Wetboek). In dit laatste geval zou sprake zijn van een schijnhuwelijk.
Er is evenmin een huwelijk wanneer het wordt aangegaan zonder vrije toestemming van beide echtgenoten en de toestemming van minstens een van de echtgenoten werd gegeven onder geweld of bedreiging (art. 146ter van het Burgerlijk Wetboek).
Zonder toestemming van zijn ouders mag een minderjarige geen huwelijk aangaan (art. 148 van het Burgerlijk Wetboek).
Polygamieverbod
Men mag geen tweede huwelijk aangaan voor de ontbinding van het eerste (art. 147 van het Burgerlijk Wetboek).
Incestverbod
Het huwelijk is (in België) verboden tussen alle bloedverwanten in de rechte opgaande en nederdalende lijn en de aanverwanten in dezelfde lijn (art. 161 van het Burgerlijk Wetboek). De Koning kan, om gewichtige redenen, het verbod voor aanverwanten opheffen (cf. art. 164 van het Burgerlijk Wetboek).
In de zijlijn is het huwelijk verboden tussen broers, tussen zusters of tussen broer en zuster (art. 162 van het Burgerlijk Wetboek).
Het huwelijk is ook verboden tussen oom en nicht of neef, of tussen tante en nicht of neef (art. 163 van het Burgerlijk Wetboek). De Koning kan, om gewichtige redenen, dit verbod opheffen (art. 164 van het Burgerlijk Wetboek).
Een vergelijkbare regeling geldt voor adoptieve verwantschap (art. 353-13 BW) voor wat de rechte lijn betreft en de tweede graad van de zijlijn (al kan de geadopteerde wel zonder huwelijksbeletsel huwen met een ascendent van de adoptant). Opvallend is dat er een absoluut huwelijksbeletsel bestaat voor een huwelijk tussen de adoptant en de geadopteerde of zijn afstammelingen. Deze kunnen dus wel een kerkelijk huwelijk aangaan (mits hun een dispensatie wordt toegekend), maar geen burgerlijk huwelijk. Aangezien een kerkelijk huwelijk in België evenwel steeds voorafgegaan moet worden door een burgerlijk huwelijk, is dat kerkelijk huwelijk wel illegaal en strafbaar. Omdat deze regel in de Grondwet zelf staat, kan het Grondwettelijk Hof deze regel niet toetsen aan het gelijkheidsbeginsel.
Putatief huwelijk
Een nietig huwelijk (bijvoorbeeld vanwege een schijnhuwelijk of het schenden van het incest- of polygamieverbod) kan niettemin rechtsgevolgen hebben, als het om een putatief huwelijk gaat.
De huwelijkssluiting
Veel mensen maken van de bruiloft een grote gebeurtenis, die vaak maanden van tevoren moet worden geregeld. Maar niet iedereen doet dat. Van stiekem trouwen wordt gesproken als twee mensen hun omgeving achteraf, of in het geheel niet, in kennis stellen van een gesloten huwelijk. Er worden dan bijvoorbeeld kaartjes rondgestuurd met de tekst "We zijn getrouwd in Las Vegas".
Een meer organisatorische trend is het openen van een website voor het bruidspaar. Deze site kan in de aanloopfase naar het huwelijk een informerend karakter hebben en later dienen als fotoalbum. Meestal wordt deze site door de ceremoniemeester geopend.
Tevens is het inhuren van een huwelijksplanner een uitkomst bij het organiseren van een grote bruiloft. De huwelijksplanner kan ook op de grote dag zelf als ceremoniemeester fungeren. Het beroep huwelijksplanner is overgewaaid uit Amerika, maar wordt ook in Nederland steeds vaker in de arm genomen.
Zaken waar aan gedacht moeten worden zijn bijvoorbeeld de trouwzaal, bruidskleding, corsage, ringen, het bruidsmeisje en de huwelijksfotograaf.
Voor het huwelijk is er soms een vrijgezellenfeest.
De huwelijksdag
De trouwlocatie of trouwzaal waar een huwelijk wordt gesloten, hangt af van het land en de geldende cultuur. Bij een religieus huwelijk vindt deze plaats in het aan de eredienst gewijde gebouw, bijvoorbeeld tijdens een mis. Vroeger werd een burgerlijk huwelijk in Nederland alleen in het gemeentehuis gesloten, maar tegenwoordig kan het College van Burgemeester en Wethouders ook andere trouwlocaties aanwijzen, die hierdoor 'Huis der Gemeente' worden en op het moment van voltrekken openbaar moeten zijn.
De (al dan niet buitengewoon) ambtenaar van de burgerlijke stand, de trouwambtenaar, sluit het burgerlijk huwelijk. Als aandenken ontvangen de echtelieden het trouwboekje, waarin de kinderen bijgeschreven kunnen worden wanneer die bij een ambtenaar van de burgerlijke stand worden aangegeven. Het trouwboekje wordt ook wel het boterbriefje genoemd.
Het burgerlijk huwelijk moet in Nederland worden bijgewoond door minimaal twee of maximaal vier meerderjarige getuigen. Na het burgerlijk huwelijk volgt, indien daarvoor wordt gekozen, het kerkelijk huwelijk. De huwelijksdag wordt meestal afgesloten met een bruiloftsfeest.
Tijdens het huwelijk
De eerste weken van het huwelijk worden de wittebroodsweken genoemd. Soms is er ook een huwelijksreis.
Rechten en plichten
Burgerlijk huwelijk (Nederland)
De huwelijkse staat omvat allerlei rechten en plichten. Deze zijn in Nederland vastgelegd in titel 6 van boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Deze vangt aan met de dode bepaling van art. 1:81 BW die stelt: Echtgenoten zijn elkander getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd. Zij zijn verplicht elkander het nodige te verschaffen. Wat betreft de materiële kant is dit de onderhoudsplicht. Voor de rest is het een ideële verplichting die niet in rechte kan worden afgedwongen.[10] Er is daar dan ook geen sanctie op gesteld. Titel 6 gaat door met de verplichting tot de verzorging van de tot het gezin behorende minderjarige kinderen en het dragen van de kosten en opvoeding van de verzorging en opvoeding van deze kinderen. De verplichting tot samenwonen bestaat in Nederland niet meer.
De echtgenoten moeten samen de kosten van de huishouding, daaronder begrepen de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen, dragen, naar evenredigheid van hun inkomen. Zijn de kosten hoger dan hun inkomens, dan moeten zij het meerdere dragen naar evenredigheid van hun vermogens. De echtgenoten moeten elkaar voldoende geld ter beschikking stellen om de kosten van de huishouding te betalen. Van deze draagplicht naar evenredigheid van inkomen en vermogen kan alleen bij huwelijkse voorwaarden worden afgeweken.
Huwelijksvermogensrecht
Het huwelijksvermogensrecht wordt in de meeste westerse landen geregeld door het burgerlijk recht.
Bij Nederlandse huwelijken gesloten voor 2018, ontstond vanaf het moment dat het huwelijk is voltrokken een algehele gemeenschap van goederen. Men kon hiervoor wel voor het huwelijk bij notariële akte met elkaar huwelijkse voorwaarden overeenkomen.[11]
Vanaf 2018 geldt een beperkte gemeenschap van goederen.
In België geldt dan het wettelijk huwelijksvermogensstelsel: goederen die men bij aanvang van het huwelijk heeft, blijven eigen goederen. Vermogenstoename tijdens het huwelijk is gemeenschappelijk. Hiervan kan men afwijken door een huwelijkscontract te sluiten. Dit komt overeen met wat mondiaal gebruikelijk is.
Huwelijksvormen
Het burgerlijk huwelijk is het wettelijke huwelijk. Het is in Nederland geregeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (Personen- en familierecht). Daarin zijn ook de rechten en verplichtingen opgenomen die bij een huwelijk, maar ook na ontbinding van een huwelijk, gelden.
In veel landen is de voltrekking van een huwelijk een godsdienstige ceremonie. In Nederland en België wordt een huwelijk officieel voltrokken tijdens een civiele ceremonie, meestal in het gemeentehuis. Daarna kan eventueel een godsdienstige plechtigheid volgen.
Christelijk huwelijk
De opvattingen over het huwelijk zijn in protestantse en katholieke kringen verschillend. Katholieken beschouwen de civiele ceremonie louter als een wettelijke verplichting. Voor hen wordt het huwelijk aangegaan tijdens de huwelijksmis.[12] De katholieke leer stelt het huwelijk voor als verbond, waarbij man en vrouw een levenslange gemeenschap met elkaar vormen, die uit haar natuurlijke aard gericht is op het welzijn van de echtgenoten en op het voortbrengen en opvoeden van kinderen.[13] "Voor een christen is het huwelijk niet simpelweg een maatschappelijke instelling, laat staan een remedie voor de menselijke zwakheid: het is een authentieke bovennatuurlijke roeping. De heilige Paulus noemt het een groot sacrament in Christus en de Kerk (Ef. 5, 32), en tegelijkertijd en onafscheidelijk daarmee verbonden is het een contract dat man en vrouw voor altijd met elkaar aangaan want, of we willen of niet, het door Christus ingestelde huwelijk is onontbindbaar."[14] Om deze reden verlangt de Katholieke kerk van de toekomstige echtparen dat ze het huwelijk voorbereiden, meestal door middel van een huwelijkscursus.[15]
Bij protestanten wordt het huwelijk in het gemeentehuis voltrokken. Daarna vragen ze tijdens een godsdienstoefening om Gods zegen – zij spreken dan ook van inzegenen.
Joods huwelijk
Het joodse huwelijk bestaat uit diverse rituelen en vindt plaats onder een choepa. Het formele deel bestaat uit het tekenen van de huwelijksacte, de ketoeba.
Islamitisch huwelijk
Bij het huwelijk volgens de islam wordt een huwelijksakte gemaakt. In de akte wordt onder andere de bruidsschat vermeld. Een imam voltrekt het huwelijk. Het huwelijk in de islam stemt alleen toe tussen een moslimman en -vrouw, of een moslimman met een christelijke of joodse vrouw [Zie Koran 5:5]. In de jurisprudentie van de islam zijn er ook andere voorwaarden om een geldig huwelijk te hebben.[16]
Ceremonieel huwelijk
Nieuw op dit gebied is het ceremonieel huwelijk: dit is een uitbreiding op het wettelijke huwelijk, die dieper ingaat op de trouwgeloftes van het paar. Het wettelijk huwelijk is puur een registratie van de regels en plichten die het paar overeen zijn gekomen en die de wet aan het huwelijk stelt. In het Nederlands wetboek staat nergens dat er een toespraak gehouden dient te worden door de burgerlijke stand. Het ceremonieel huwelijk vult deze 'zakelijke transactie' aan door zich meer op de inhoud van de ceremonie te richten. Symbolische rituelen, huwelijksgeloften, ringgeloften kunnen daar onderdeel van zijn. Het wettelijke huwelijk is het zakelijke gedeelte en het ceremonieel huwelijk is het emotionele gedeelte van de huwelijksplechtigheid. Het ceremonieel huwelijk kan voor of na de wettelijke registratie plaatsvinden. Het is niet gebonden aan de wet en is daarmee niet gebonden aan locatie, datum of tijd. Het ceremonieel huwelijk kan dus op elke gewenste locatie plaatsvinden en op elk tijdstip.
Homohuwelijk
Het homohuwelijk is de term die in de volksmond wordt gebruikt voor een huwelijk tussen mensen van gelijk geslacht. Dit was in Nederland verboden tot 2001. In de moderne geschiedenis is Nederland het eerste land in de wereld geweest waar paren van gelijk geslacht kunnen trouwen. België liet dit in 2003 als tweede land in de wereld toe, en geleidelijk aan volgden andere westerse landen, waaronder Spanje en Canada. Tegenwoordig kunnen ook in de Verenigde Staten personen van hetzelfde geslacht trouwen, zij het dat het tot 26 juni 2015 nog niet in alle staten mogelijk was.
In Nederland, België, Spanje, Canada, Portugal, Noorwegen, Zuid-Afrika, Frankrijk, Duitsland, Australië, Spanje, Finland, Argentinië, Denemarken, Uruguay, Nieuw-Zeeland, Malta, Brazilië, Ierland, Colombia, IJsland, Luxemburg en in de VS is het wettelijke huwelijk door de burgerlijke overheid inmiddels ook mogelijk gemaakt voor paren van gelijk geslacht.
Polygaam huwelijk
Wereldwijd komen monogame huwelijken tussen man en vrouw het meest voor, gevolgd door polygynie (een verbintenis van één man met meerdere vrouwen). Naast de meest gebruikelijke monogame huwelijksvorm (één man, één vrouw), zijn er de polygame vormen polygynie (één man, meerdere vrouwen) en polyandrie (één vrouw, meerdere mannen), het groepshuwelijk en bigamie.
- Polygynie is de op een na meest voorkomende huwelijksvorm. Historisch kwam het voor in China, bij verschillende volkeren in Afrika en Polynesië en in het Oude Testament. In landen met een christelijke traditie is polygynie over het algemeen wettelijk verboden, maar in veel landen met een islamitische meerderheid is deze huwelijksvorm wel toegestaan. Turkije is het enige islamitische land in het Midden-Oosten waar polygynie bij wet verboden is (sinds 1926).
Polyandrie is wereldwijd gezien zeldzaam, maar komt regelmatig voor in Tibet, Zanskar (een streek in Noordwest-India), Nepal, bepaalde streken in China (met name Yunnan) en bij bepaalde stammen in Amerika en in Afrika, ten zuiden van de Sahara.- Groepshuwelijken tussen meerdere mannen en meerdere vrouwen zijn extreem zeldzaam, maar komen voor bij de Caingang in Brazilië.
Postuum huwelijk
Als alle formaliteiten die aan het huwelijk vooraf moeten gaan zijn afgehandeld, maar een van de partners overlijdt voor de geplande huwelijkssluiting, dan kan de overlevende volgens het Franse recht alsnog trouwen met zijn of haar overleden partner, mits de President van de Republiek hiervoor toestemming verleent wegens ernstige redenen. Als huwelijksdatum geldt dan de dag voor het overlijden, zodat de overlevende daarmee de status van weduwe of weduwnaar krijgt. Deze regeling werd voor het eerst toegepast toen een zwanger meisje trouwde met haar verloofde die was omgekomen bij de ramp met de Malpassetstuwdam.
Trouwen met de handschoen
Trouwen met de handschoen is een huwelijk waarbij een van de partners niet aanwezig kan zijn en wordt vervangen door een gevolmachtigde.
Andere vormen
In andere culturen ziet het huwelijk er ook vaak anders uit. Daarnaast bestaan er andere huwelijksvormen, bijvoorbeeld:
- Chinees huwelijk
- Gemengd huwelijk
- Hindoe huwelijk in Suriname
- Kinderhuwelijk
- Morganatisch huwelijk
- Leviraatshuwelijk
Trends
In de tweede helft van de twintigste eeuw is in westerse landen het gemengd huwelijk steeds meer gemeengoed geworden.
Huwelijksverjaardag
Een huwelijksverjaardag is een herdenking van de dag waarop het huwelijk is afgesloten. Deze dag wordt vaak gevierd met iets speciaals zoals een bloemetje of diner. Op de kroonjaren wordt ook wel een feest gegeven.
Ontbinding van het huwelijk
Katholiek huwelijk
Volgens het kerkelijk recht kan het huwelijk alleen ontbonden worden door de dood.
Nederland
Naar Nederlands recht eindigt het huwelijk door het overlijden van een van beide echtgenoten of door echtscheiding. In geval van langdurige vermissing na 5 jaar kan bij de rechtbank een verklaring van vermoedelijk overlijden worden aangevraagd. Het huwelijk kan daarna ontbonden worden.
Bij een echtscheiding moeten er ook zaken geregeld worden zoals alimentatie en, als er kinderen of huisdieren zijn, een omgangsregeling.
Zie ook
- Huwelijksleeftijd
- Huwelijkspolitiek
- Open huwelijk
Zoek huwelijk in het WikiWoordenboek op. |
Zie de categorie Marriage van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
Amoureuze relatievormen |
---|
alleenstaande · |