Natuursteen






Blokken graniet in een steenzagerij


Natuursteen is in de bouwkunde en civiele techniek een gesteente, dat in de natuur wordt aangetroffen en dat na een eventuele bewerking, geschikt is als bouwmateriaal.


Natuursteen treft men aan in vele variëteiten. Tegenwoordig wordt gesteente uit de hele wereld naar Nederland en België gehaald. Gewoonlijk wordt een onderverdeling gemaakt in:




  • stollingsgesteente: onder andere granieten, trachieten en basaltlava's


  • afzettingsgesteente: onder andere kalkstenen, zandstenen en tuffen


  • metamorf gesteente: zoals gneis en marmer




Inhoud






  • 1 België


    • 1.1 Witte kalkstenen


    • 1.2 Donkere kalkstenen


    • 1.3 Belgische marmers




  • 2 Nederland


    • 2.1 Vindplaats


    • 2.2 Gebruik




  • 3 Soorten natuursteen in België en Nederland


  • 4 Zie ook





België


In België worden diverse soorten steen gewonnen, met name de witte en de donkere kalksteensoorten (afzettingsgesteenten)



Witte kalkstenen


De lichte Belgische kalkstenen zijn veel toegepast als gevelbekleding (parementwerk), en de Balegemse ook voor geprofileerd werk en beeldhouwwerk, niettegenstaande de beperkte afmetingen.




  • Gobertange, een (5-10%) zandhoudende kalksteen, die op 18 tot 25 meter diep in schollen wordt gedolven


  • Balegemse steen of Ledesteen, een eveneens (12-36%) zandhoudende en polijstbare kalksteen, gevonden op geringere diepte dan Gobertange.



Donkere kalkstenen


De donkere Belgische kalkstenen zijn opgebouwd uit vrijwel zuivere kalk, met lichte koolstofverontreiniging (kolenkalksteen)




  • Doornikse steen, diepzwart van kleur, verwering zilvergrijs, uit de omgeving van Doornik


  • Arduin ofwel Belgische hardsteen, blauwgrijze kolenkalksteen


  • Namense steen, grijs, verwering zilvergrijs

  • Belgisch zwart marmer, eigenlijk geen marmer maar een kalksteen



Belgische marmers


Marmers vallen onder de metamorfe gesteenten. Onder andere worden gewonnen:




  • Rouge royal, rood-grijs-wit gevlekt

  • Rouge griotte

  • Rouge Saint-Rémy


  • Bleu Belge, diep blauwzwart met witte aderen


  • Saint-Anne, donkergrijs tot zwart met witte en grijze vlekken en aderen[1]



Nederland



Vindplaats


Mergel, kalksteen en zandsteen zijn de enige soorten natuursteen die in Nederland voorkomen. Mergel wordt nu alleen nog gedolven nabij Sibbe. Zandsteen werd in het verleden onder meer gewonnen in het Twentse Losser. Deze groeve is nu gesloten. Over de grens met Duitsland wordt nog wel zandsteen gewonnen, zoals de Bentheimer zandsteen uit Gildehaus. Kalksteen wordt gewonnen in de steengroeve bij Winterswijk.



Gebruik


Het eerste gebruik van natuursteen in de Nederlandse architectuur gaat terug tot de middeleeuwen toen (romaanse) kerken gebouwd werden met tufsteen uit de Eifel. In Zuid-Limburg werd veel mergel gebruikt voor de bouw.



Soorten natuursteen in België en Nederland




  • Bentheimer en Obernkirchener zandsteen, uit Duitsland, toepassingen: Paleis op de Dam


  • Blauwe hardsteen, crinoïden kalksteen uit de Ardennen, diverse toepassingen


  • Leisteen, Ardennen, dakbedekkingen


  • Tufsteen, Eifel, diverse toepassingen waaronder middeleeuwse kerken


  • Mergel, Zuid-Limburg, diverse toepassingen


  • Basalt, Eifel (tegenwoordig ook India), meestal in waterkeringen


Later




  • Travertijn, diverse herkomstgebieden, o.a. Monument op de Dam


  • Graniet, diverse herkomstgebieden, binnenhuisarchitectuur en als bekleding in de waterbouw


  • Marmer, diverse herkomstgebieden, binnenhuisarchitectuur




Zie ook


  • Verzoeten





Popular posts from this blog

Knooppunt Holsloot

Altaar (religie)

Gregoriusmis