Ndtyhij

1876
Eeuwen:	18e eeuw · 19e eeuw · 20e eeuw
Decennia:	1860-1869 · 1870-1879 · 1880-1889
Jaren:	<< · < · 1875 · 1876 · 1877 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita:		2629 MMDCXXIX
Armeense jaartelling:		1325 ԹՎ ՌՅԻԵ
Chinese jaartelling:		4572 – 4573 壬亥 – 癸子
Christelijke jaartelling:		1876 MDCCCLXXVI
Ethiopische jaartelling:		1868 – 1869
Hebreeuwse jaartelling:		5636 – 5637
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1931 – 1932
- Shaka Samvat		1798 – 1799
- Kali Yuga		4977 – 4978
Iraanse jaartelling:		1254 – 1255
Islamitische jaartelling:		1293 – 1294
Maçonnieke jaartelling:		5875 – 5876
1876 naar onderwerp
Lijst van landen
Overleden
Sport (categorie)
Juliaanse kalender van 1876
Gregoriaanse kalender van 1876

Politieke cartoon "New crowns for old ones!"; Benjamin Disraeli kroont Koningin Victoria tot keizerin van India.

Hermannsdenkmal, 2008

Het jaar 1876 is het 76e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

januari

• 
  3 - Klaas Kater richt het Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium op, een protestants-christelijke afsplitsing van het Algemeen Nederlandsch Werklieden Verbond. Aanleiding tot de breuk is de schoolstrijd.


• 
  22 - De Almanakredactie van het Leids Studentencorps laat op haar dagje uit een "kiekje" maken door de fotograaf Israël Kiek.


• 
  31 - Oprichting van de Hollandsche Teekenmaatschappij door een aantal schilders van de Haagse school.

maart

• 
  7 - Alexander Graham Bell ontvangt patent voor het uitvinden van de telefoon. Drie dagen later spreekt hij in zijn toestel de historische woorden tegen zijn assistent: Mr. Watson, come here. I want to see you.
  


• 
  maart - Rusland bezet het Kanaat Kokand en geeft, in de woorden van tsaar Alexander II, gehoor aan de wens van de onderdanen van de Khan om Russische burgers te worden.

april

• Opstand in Bulgarije tegen de Osmaanse overheersing.

mei

• 
  8 - Truganini, de laatste Aboriginal uit Tasmanië overlijdt.


• 
  13 - Officiële opening van de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn-Zutphen door de HSM, de treinen gaan rijden op 15 mei.


• 
  18 - De Franse dichter Arthur Rimbaud meldt zich bij het Koloniaal Werfdepot te Harderwijk aan voor legerdienst in Nederlands-Indië.

juni

• 
  14 - Ongeveer 70.000 zaden van de Braziliaanse rubberboom worden uitgezaaid in de Kew Gardens bij Londen. Daaruit zullen de 2800 zaailingen voortkomen waarvan alle rubberbomen in Azië afkomstig zijn.


• 
  25 - De Sioux- en de Cheyenne-Indianen winnen de Slag bij de Little Bighorn in de Black Hills in Dakota. Een Amerikaans cavalerieregiment onder leiding van kolonel George Armstrong Custer wordt verpletterend verslagen.

juli

• 
  1 - Met de inlijving bij het koninkrijk Pruisen komt er een eind aan de aparte status van het hertogdom Lauenburg. Het land gaat deel uitmaken van de provincie Sleeswijk-Holstein.


• 
  24 - De herverkiezing van de Mexicaanse president Sebastián Lerdo wordt door zijn tegenstanders niet erkend. José María Iglesias roept zich uit tot president.

september

• 
  1 - De koninklijke sterrenwacht van Brussel maakt het eerste weerbulletin. Het is gebaseerd op de analyse van synoptische kaarten.


• 
  11 - Begin van het Kermisoproer in Amsterdam. De bevolking komt in opstand tegen het afschaffen van de jaarlijkse kermis.

november

• 
  1 - In Nederland wordt het Noordzeekanaal geopend.


• 
  21 - Generaal Porfirio Díaz arriveert in Mexico-Stad: begin van het Porfiriaat.

december

• 
  4 - De Luikenaar Georges Nagelmaekers richt de Compagnie Internationale des Wagons-Lits op om naar voorbeeld van het Amerikaanse Pullman luxe slaaptreinen te exploiteren.


• 
  8 - De gouverneur van Suriname Cornelis Ascanius van Sypesteyn voert de leerplicht in voor kinderen tussen 6 en 12 jaar. De kolonie is het moederland daarmee 25 jaar voor. Het Nederlands wordt de enige onderwijstaal.

zonder datum

• In Nederland wordt de Wet op het Hoger Onderwijs ingevoerd. Op de universiteiten neemt het Nederlands als voertaal de plaats in van het Latijn.


• 
  Seth Tomas ontwerpt een uurwerk met alarm: de wekker is uitgevonden.


• In New York wordt het Central Park geopend.


• 
  H.J. Heinz Company introduceert tomatenketchup.


• Nederland en Pruisen sluiten een waterverdrag. Vaarwegen in de beide landen zullen worden verbonden om de handel te bevorderen, zo zal een Kanaal Almelo-Nordhorn worden gegraven.

Muziek

• 
  Giacomo Puccini componeert de Preludio in Mi minore
  


• 
  Pjotr Iljitsj Tsjaikovski componeert de balletsuite Het Zwanenmeer
  


• In Wenen wordt de première opgevoerd van de opera Jocondo van Carl Zeller
  


• 
  Edvard Grieg voltooit zijn Ballade i g-moll in het voorjaar


• 
  30 augustus: Zion van Niels Gade is voor het eerst te beluisteren.

Literatuur

• 
  George Eliot schrijft Daniel Deronda
  


• 
  Mark Twain schrijft The Adventures of Tom Sawyer (De Lotgevallen van Tom Sawyer)


• 
  Jack London wordt geboren

Beeldende kunst

• 
  

  

  
  

  
  

  De overstroming bij Port Marly (1876) Alfred Sisley
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Emancipation Memorial (1876) Thomas Ball, Lincoln Park, Washington D.C.
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Bal au Moulin de la Galette (1876) Pierre-Auguste Renoir, Musée d'Orsay
  

  
  

  
  

Bouwkunst

• 
  

  

  
  

  
  

  Beukenhof, Vichte, België (1876)
  

  
  

  
  

Geboren

januari

• 
  5 - Konrad Adenauer, Duits staatsman (overleden 1967)


• 
  10 - Jan Eisenloeffel, Nederlands kunstenaar (overleden 1957)


• 
  12 - Jack London, Amerikaans schrijver (overleden 1916)


• 
  19 - Dragotin Kette, Sloveens dichter (overleden 1899)


• 
  23 - Otto Diels, Duits scheikundige en Nobelprijswinnaar (overleden 1954)


• 23 - Rupert Mayer, Duits priester, jezuïet en zalige (overleden 1945)


• 
  29 - Havergal Brian, Brits componist (overleden 1972)


• 
  31 - Pedro Abad Santos, Filipijns arbeidersleider en afgevaardigde (overleden 1945)

februari

• 
  5 - Jan Prins, Nederlands dichter en vertaler (overleden 1948)


• 
  26 - Pauline Musters, Nederlands danseres (overleden 1895)

maart

• 
  2 - Pius XII, paus (overleden 1958)


• 
  5 - Édouard Belin, Frans uitvinder (overleden 1963)


• 
  10 - Jules Cran, Belgisch kunstenaar (overleden 1926)


• 
  25 - Irving Baxter, Amerikaans atleet (overleden 1957)


• 
  29 - Ioannis Georgiadis, Grieks schermer (overleden 1960)

april

• 
  19 - Hendrik van Mecklenburg-Schwerin, prins-gemaal van Nederland (overleden 1934)


• 
  26 - Fridthjov Anderssen, Noors componist en organist (overleden 1937)


• 
  27 - Con Leahy, Iers hoogspringer (overleden 1921)


• 
  30 - Orso Mario Corbino, Italiaans natuurkundige en politicus (overleden 1937)

mei

• 
  2 - Willy Arend, Duits wielrenner (overleden 1964)


• 
  22 - Antoine Bouwens, Nederlands sportschutter (overleden 1963)

juni

• 
  3 - José Palma, Filipijns dichter (overleden 1903)


• 
  11 - Alfred L. Kroeber, Amerikaans cultureel antropoloog (overleden 1960)


• 
  22 - Madeleine Vionnet, Frans modeontwerper (overleden 1975)


• 
  23 - Aart van der Leeuw, Nederlands schrijver en dichter (overleden 1931)


• 
  24 - Adrianus Johannes Dresmé, Nederlandse beeldhouwer (overleden 1961)


• 
  26 - José Gustavo Guerrero, Salvadoraans minister, diplomaat en rechter (overleden 1958)

juli

• 
  17 - Maksim Litvinov, Russisch bolsjewiek (overleden 1951)


• 
  20 - John Mulcahy, Amerikaans roeier (overleden 1942)

augustus

• 
  7 - Mata Hari (geboren als Margaretha Zelle), Nederlands danseres en spionne (overleden 1917)


• 
  8 - Sophia Duleep Singh, Brits suffragette (overleden 1948)


• 
  17 - Henri Winkelman, Nederlands opperbevelhebber ten tijde van de Duitse invasie in 1940 (overleden 1952)

september

• 
  5 - Wilhelm Ritter von Leeb, Duits veldmaarschalk (overleden 1956)


• 
  6 - John Macleod, Schots fysioloog en Nobelprijswinnaar (overleden 1935)


• 
  11 - Stanley Rowley, Australisch atleet (overleden 1924)

oktober

• 
  9 - Sol Plaatje, Zuid-Afrikaans journalist, schrijver en politicus (overleden 1932)


• 
  19 - Adolpho Ducke, Braziliaans botanicus en entomoloog (overleden 1959)


• 
  27 - Jacqueline Royaards-Sandberg, Nederlands actrice (overleden 1976)

november

• 
  5 - Raymond Duchamp-Villon, Frans beeldhouwer (overleden 1918)


• 
  23 - Manuel de Falla, Spaans componist (overleden 1946)


• 
  24 - Walter Burley Griffin, Amerikaans architect en landschapsarchitect (overleden 1937)


• 
  26 - Willis Carrier, Amerikaans ingenieur en uitvinder van de moderne airconditioning (overleden 1950)


• 26 - Bart van der Leck, Nederlands kunstschilder (overleden 1958)

december

• 
  12 - Alvin Kraenzlein, Amerikaans atleet en olympisch kampioen (overleden 1928)


• 
  16 - Rodolphe William Seeldrayers, Belgisch sporter (overleden 1955)


• 
  20 - Robert de Kerchove d'Exaerde, Vlaams politicus (overleden 1954)


• 
  25 - Adolf Windaus, Duits scheikundige en Nobelprijswinnaar (overleden 1959)


• 
  30 - Nico Broekhuysen, Nederlands onderwijzer, uitvinder van het korfbal (overleden 1958)

exacte datum onbekend

• 
  Said Nursi, Turks-Koerdisch islamgeleerde (overleden 1960)


• 
  Paula de Waart, Nederlands toneel- en filmactrice (overleden 1938)

Overleden

januari

• 
  7 - Maria Theresia Haze (83), Belgisch ordestichtster

februari

• 
  24 - Jan Pieter Heije (66), Nederlands arts en dichter


• 24 - Joseph Jenkins Roberts (66), Liberiaans staatsman


• 
  29 - Jozef Van Lerius (52), Belgisch kunstschilder

mei

• 
  19 - Guillaume Groen van Prinsterer (74), Nederlands politicus

juni

• 
  8 - George Sand (71), Frans schrijfster

juli

• 
  1 - Michail Bakoenin (62), Russisch anarchist

november

• 
  24 - Maria Francesca Rossetti (49), Engels schrijfster


• 
  29 - Giacinto Gigante (70), Italiaans kunstschilder

Zie de categorie 1876 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.