Sud Aviation SE 210 Caravelle
Sabena Caravelle
De Caravelle (Frans voor karveel) is een Frans vliegtuig dat door Sud Aviation werd gebouwd. Het was het eerste verkeersvliegtuig met straalaandrijving dat in Frankrijk was ontwikkeld en gebouwd.
Een Caravelle is een vliegtuig met twee motoren. De motoren bevinden zich niet aan de vleugel maar achter aan de romp, waardoor de passagiers minder last hebben van het motorlawaai.[bron?] Omdat het stabilo zich niet in de uitlaat van de motoren mag bevinden, is het in het midden van het kielvlak geplaatst, een kruisstaart. Dit ontwerp werd kenmerkend voor de Caravelle, zodat bij latere vliegtuigen als de Fokker F28 en de Douglas DC-9 soms wordt gesproken van "motoren in Caravelleopstelling".[bron?] Een Caravelle kon 90 tot 140 passagiers vervoeren[bron?], afhankelijk van de stoelopstelling.
De eerste testvlucht vond plaats op 27 mei 1955.
De Caravelle werd door vele maatschappijen ingezet voor lijn- of chartervluchten. Het was het standaard-passagiersvliegtuig voor Europese lijndiensten van Air France maar ook van andere Europese luchtvaartmaatschappijen. Caravelles werden zelfs naar de Verenigde Staten geëxporteerd. Sabena had vanaf 1961 een aantal Caravelles van het type VI in dienst. Ze werden ingezet voor korte tot middellange vluchten in Europa. In de jaren zeventig had het Nederlandse Transavia vele Caravelles in haar vloot om passagiers te vervoeren naar vakantiebestemmingen zoals Spanje.[bron?]
Er zijn er in totaal bijna 300 Caravelles verkocht. Het laatste toestel, met serienummer 280, werd in 1973 opgeleverd en staat nu bij Toulouse op een paal. In België bleef een Caravelle van de Sabena bewaard in het Luchtvaartmuseum aan het Jubelpark te Brussel.[1] In Nederland staat een deel van een Caravelle (cockpit) opgesteld in het Luchtvaartmuseum Aviodrome in Lelystad.
Types
| Type | Eerste vlucht | Totale lengte | Passagiers | Max. startgewicht | Motoren | APU aanwezig | Aantal gebouwd |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Prototypes | 27 mei 1955 | 31,50 m | 0 | 41 t | RA-26 Mk.521 | Nee | 2 |
| I | 18 mei 1958 | 32,01 m | 80 | 43,5 t | RA-29 Mk.522 en 526 | Nee | 20 |
| IA | 11 februari 1960 | 32,01 m | 80 | 43,5 t | RA-29 Mk.522A en 526A | Nee | 6 |
| III | 30 december 1959 | 32,01 m | 99 | 48 t | RA-29 Mk.527 en 527B | Nee | 85 |
| VI-N | 10 september 1960 | 32,01 m | 99 | 50 t | RA-29 Mk.531 en 531B | Nee | 52 |
| VI-R | 6 februari 1961 | 32,01 m | 99 | 51 t | RA-29 Mk.532R en 533R | Nee | 56 |
| VII | 29 december 1960 | 32,01 m | 99 | 48 t | GE CJ805-23 | Ja | 0 [2] |
| 10A [3] | 31 augustus 1962 | 33,01 m | 104 | 52 t | GE CJ805-23C | Ja | 1 |
| 10B3 [4] | 3 maart 1964 | 33,01 m | 118 | 57 t | P & W JT8D-7 | Ja | 22 |
| 10R | 18 januari 1965 | 32,01 m | 99 | 54 t | P & W JT8D-7 | Nee | 20 |
| 11R | 21 avril 1967 | 32,71 m | 99 | 54 t | P & W JT8D-7 | Ja | 6 |
| 12 [5] | 29 oktober 1970 | 36,24 m | 140 | 58 t | P & W JT8D-9 | Ja | 12 |
Externe links en referenties
↑ Lijst en detailinfo op Caravelle Web Museum bezocht op 21 juni 2008
↑ Prototype, niet nieuw gebouwd maar een verbouwde type III.
↑ Prototype, bedoeld voor TWA. Gesloopt nadat de order voor 20 vliegtuigen geannuleerd werd.
↑ Ook wel Super-Caravelle genoemd.
↑ Beter bekend als de Super-Caravelle.
