Bemelen
Dorp in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
Situering | |||||
| Provincie |  Limburg | ||||
| Gemeente |  Eijsden-Margraten | ||||
| Coördinaten | 50° 51′ NB, 5° 46′ OL | ||||
Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 1,44 km² | ||||
Inwoners (2008) | 372 | ||||
Overig | |||||
| Postcode | 6268 | ||||
| Netnummer | 043 | ||||
| |||||
Bemelen (Limburgs: Bieëmele) is een dorp in de gemeente Eijsden-Margraten, in de Nederlandse provincie Limburg, gelegen aan de rand van de Maasvallei net ten oosten van Maastricht. In het Zuid-Limburgse dorp wonen ongeveer 372 mensen.
Inhoud
1 Geschiedenis
2 Natuur en landschap
3 Bezienswaardigheden
4 Sport
5 Nabijgelegen kernen
6 Zie ook
Geschiedenis
Bemelen ontstond op de helling van het Maasdal naar het Plateau van Margraten, op de plaats waar een Romeinse weg de Bemelerberg op gaat. In 1018 werd Bemelen voor het eerst schriftelijk vermeld en tot 1794 was het een heerlijkheid die viel onder het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Maastricht.
De gemeente Bemelen was tot 1982 een van de kleinste gemeenten van het land, de enige andere buurtschappen binnen de gemeente waren Gasthuis en Wolfshuis. Het ernaast gelegen gehucht Sint Antoniusbank, dat voorheen tot Cadier en Keer behoorde, wordt tegenwoordig ook vaak beschouwd als onderdeel van Bemelen. Al in 1970 waren delen van de gemeente geannexeerd door Maastricht. Van 1 januari 1982 tot en met 31 december 2010 maakte het dorp deel uit van de gemeente Margraten, waarna deze gemeente op zijn beurt fuseerde met Eijsden tot Eijsden-Margraten.
Natuur en landschap
Bemelen ligt op de helling van het Maasdal naar het Plateau van Margraten op een hoogte van ongeveer 90 meter. Ten oosten van Bemelen ligt een aaneengesloten reeks natuurgebieden, waaronder de Bemelerberg en een deel van groeve 't Rooth.
Het dorp bestaat uit twee wegen en enkele doodlopende straten. De buurtschap Sint Antoniusbank is eraan vastgebouwd.
Groeves in de Bemelerberg
Bezienswaardigheden
- Middenin het dorp staat de Sint-Laurentiuskerk die in het jaar 1845 is gebouwd, de mergelstenen toren stamt uit de 13e of de 14e eeuw.
- In de Bemelerberg is een grotwoning uitgehouwen die tot 1804 diende als kluizenaarswoning.
- De zwingelput aan de Oude Akerstraat, een rijksmonument.
- In het gehucht Wolfshuis staat de Van Tienhovenmolen, de enige windmolen in Nederland die geheel uit mergel is opgetrokken.
- Tal van historische boerderijen, voornamelijk 18e-eeuws, aan de Sint Laurentiusstraat, Oude Akerstraat en Molenweg.
- Zie ook
- Lijst van rijksmonumenten in Bemelen
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Bemelen
Kerk, mei-den en zwingelput
De Bemelerberg
Mariagrot
Wegkruis
Sport
De weg richting Gasthuis, die dwars op de rand van het plateau loopt, stijgt over korte afstand zo'n 40 meter en telt daarom enkele haarspeldbochten. Hoewel het hellingspercentage niet hoger dan 6% is, is de beklimming naar het plateau van Margraten toch geliefd in de wielersport. De helling is meerdere malen opgenomen geweest in de Amstel Gold Race. In het verleden heeft ook het WK Wielrennen dit traject gepasseerd.
Nabijgelegen kernen
Sibbe, Cadier en Keer, Maastricht (Scharn), Berg (Valkenburg aan de Geul), Berg (Eijsden-Margraten)
Zie ook
- Bemelen (gemeente)
- Sint Antoniusbank
- Gasthuis
- Wolfshuis
- 't Rooth
 | Plaatsen in de gemeente Eijsden-Margraten |  |
|---|---|---|
Dorpen: Banholt · Bemelen · Cadier en Keer · Eckelrade · Eijsden · Gronsveld · Margraten · Mariadorp · Mesch · Mheer · Noorbeek · Oost-Maarland · Rijckholt · Scheulder · Sint Geertruid | ||
 | Zie de categorie Bemelen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
