Victualiënbroeders
De executie van Klaus Störtebeker en andere Victualiënbroeders in 1401
De Victualiënbroeders (of Vitaliënbroeders) waren piraten die begonnen in 1392 als kapers in dienst van Mecklenburg en Zweden, gericht tegen Denemarken en de Hanzestad Lübeck. Hun aanvoerder was Klaus Störtebeker.
Het begon met het veroveren van Deense en Lübeckse schepen in de Oostzee ter bevoorrading van Stockholm. Al gauw werkten de Victualiënbroeders voor zichzelf. In 1393 plunderden zij de Noorse stad Bergen, en in 1394 veroverden zij de Zweedse stad Malmö en het eiland Gotland. Van dat eiland werden zij in 1398 door de Duitse Orde verdreven. Dit betekende de definitieve overgang naar de piraterij.
Onder 'victualiën' verstaat men de proviand die men op een scheepstocht meeneemt.
De Likedelers waren zeerovers en de opvolgers van de Victualiënbroeders. Zij hielpen de Hanzesteden tegen Denemarken en werden na de vrede in 1395 uit de Oostzee verjaagd. De Likedelers vonden een schuilplaats bij Oost-Friese hoofdelingen (in Jever bij Edo Wiemken en in Marienhafe bij Widzel tom Broke).
In de strijd tegen Albrecht van Beieren wisselden zij meermalen van partij. Zij werden door de Hanzeaten onder leiding van Hamburg (1401-1408) aangevallen en deels vernietigd. Er lagen Likedelers als bondgenoten van Jan van Beieren in Dokkum en Ezumazijl (1422). Daarna bestreed de Hanze hen opnieuw in Oost-Friesland (1433).
 | Zie de categorie Vitalienbrüder van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
