Pyramidellidae
Pyramidellidae | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pyramidella maculosa | |||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Familie | |||||||||||||||
Pyramidellidae J.E. Gray, 1840[1] | |||||||||||||||
Afbeeldingen Pyramidellidae op Wikimedia Commons | |||||||||||||||
Pyramidellidae op Wikispecies | |||||||||||||||
(en) World Register of Marine Species | |||||||||||||||
|
Pyramidellidae (tandhorens, traliehorens e.a.) zijn een grote familie van meestal zeer kleine mollusken met torenvormige of meer kegelvormige horentjes.
Deze familie telt meer dan 6000 soorten, onderverdeeld in meer dan 350 genera, waaronder Chrysallida, Eulimella, Folinella, Kleinella, Noemiamea, Odostomia, Ondina, Pyramidella, Syrnola, Tragula en Turbonilla. Deze familie van micromollusken is nog niet zo grondig bestudeerd geweest en de phylogenetische verhoudingen binnen de familie werden nog niet goed uitgewerkt. De Pyramidellidae werden lange tijd geclassificeerd onder de Mesogastropoda, maar men ontdekte veel meer gelijkenissen met de Opisthobranchia.
Inhoud
1 Taxonomie
1.1 Geslachtenlijst
2 Verspreiding
3 Beschrijving van de schelp
4 Levensgewoonten
5 Soorten aan de Europese kusten
6 Referenties
7 Externe links
Taxonomie
De Pyramidellidae worden onderverdeeld in meerder subfamilies.
Taxonomie van Ponder & Lindberg (1997)[2]
Chrysallidinae Saurin, 1958
Cingulininae Saurin, 1959
Cyclostremellinae Moore, 1966
Eulimellinae Saurin, 1958
Odostomellinae Saurin, 1959
Odostomiinae Pelseneer, 1928
Pyramidellinae J.E. Gray, 1840
Sayellinae Wise, 1996
Syrnolinae Saurin, 1958
Tiberiinae Saurin, 1958
Turbonillinae Bronn, 1849
Taxonomie van Schander, Van Aartsen & Corgan (1999)[3]
- Superfamilie Pyramidelloidea Gray, 1840
- Familie Amathinidae Ponder, 1987
- Familie Ebalidae Warén, 1994
- Familie Odostomiidae Pelseneer, 1928
- Subfamilie Odostomiinae Pelseneer, 1928
- Subfamilie Chrysallidinae Saurin, 1958
- Subfamilie Odostomellinae Saurin, 1958
- Subfamilie Cyclostremellinae Moore, 1966
- Subfamilie Odostomiinae Pelseneer, 1928
- Familie Pyramidellidae J.E. Gray, 1840
- Subfamilie Pyramidellinae J.E. Gray, 1840
- Subfamilie Sayellinae Wise, 1996
- Subfamilie Pyramidellinae J.E. Gray, 1840
- Familie Syrnolidae Saurin, 1958
- Subfamilie Syrnolinae Saurin, 1958
- Subfamilie Tiberiinae Saurin, 1958
- Subfamilie Syrnolinae Saurin, 1958
- Familie Turbonillidae Bronn, 1849
- Subfamilie Turbonillinae Bronn, 1849
- Subfamilie Eulimellinae Saurin, 1958
- Subfamilie Cingulininae Saurin, 1959
- Subfamilie Turbonillinae Bronn, 1849
- Familie Amathinidae Ponder, 1987
Taxonomie van Bouchet & Rocroi (2005)[4]
- Subfamilie Pyramidellinae Gray, 1840
- Geslacht Pyramidellini Gray, 1840
- Geslacht Sayellini Wise, 1996 (voorheen subfamilie Sayellinae)
- Geslacht Pyramidellini Gray, 1840
- Subfamilie Odostomiinae Pelseneer, 1928
- Geslacht Odostomiini Pelseneer, 1928
- Geslacht Chrysallidini Saurin, 1958 (voorheen subfamilie Chrysallidinae)
- Geslacht Cyclostremellini D.R. Moore, 1966 (voorheen subfamilie Cyclostremellinae)
- Geslacht Odostomellini Saurin, 1959 (voorheen subfamilie Odostomellinae)
- Geslacht Odostomiini Pelseneer, 1928
- Subfamilie Syrnolinae Saurin, 1958 (voorheen subfamilie Syrnolinae)
- Geslacht Syrnolini Saurin, 1958
- Geslacht Tiberiini Saurin, 1958 (voorheen subfamilie Tiberiinae)
- Geslacht Syrnolini Saurin, 1958
- Subfamilie Turbonillinae Bronn, 1849
- Geslacht Turbonillini Bronn, 1849
- Geslacht Cingulinini Saurin, 1958 (voorheen subfamilie Cingulininae)
- Geslacht Eulimellini Saurin, 1958 (voorheen subfamilie Eulimellinae)
- Geslacht Turbonillini Bronn, 1849
Geslachtenlijst
- (Nog niet compleet)
Euparthenia Thiele, 1929
Verspreiding
De dieren uit deze familie komen wereldwijd voor.
Beschrijving van de schelp
De embryonale topwindingen zijn vaak heterostroof, stomp en vaak opzij gericht, maar ze kunnen ook ingerold zijn of andere vormen hebben. Op de columella staan meestal 1, soms tot 3 krachtige tandplooien. Soms vertonen ze ook tandplooien in de binnenlip.
De meeste horentjes zijn zeer klein (micromollusken), met uitzonderingen zoals Voluspa (tot 50 mm).
Levensgewoonten
Typerend is de ectoparasitaire leefwijze. Sommige groepen hebben een lange arembole proboscis, met in plaats van een radula een spitse zuigstekel, waarmee het weefsel van uiteenlopende gastheren (onder meer vastzittende polychaeten) kan worden doorboord en met behulp van een pompsysteem in de farynx worden uitgezogen.
Soorten aan de Europese kusten
Aan de Europese kusten komen onder andere de volgende soorten voor:
Aartsenia candida (Møller, 1842)
- Brachystomia albella
- Brachystomia eulimoides
- Brachystomia lukisi
- Brachystomia rissoides
Chrysallida angulosa (Monterosato, 1889)
Chrysallida bjoernssoni Warén, 1991
Chrysallida boucheti Peñas & Rolán, 1999
Chrysallida brattstroemi Warén, 1991
Chrysallida brevicula (Jeffreys, 1883)
Chrysallida canariensis Nordsieck & Talavera, 1979
Chrysallida clathrata (Jeffreys, 1848)
Chrysallida dantarti Peñas & Rolán, 2008
Chrysallida decussata (Montagu, 1803)
Chrysallida dollfusi (Kobelt, 1903)
Chrysallida elegans (de Folin, 1870)
Chrysallida emaciata (Brusina, 1866)
Chrysallida excavata (Philippi, 1836)
Chrysallida eximia (Jeffreys, 1849)
Chrysallida fenestrata (Jeffreys, 1848)
Chrysallida fischeri (Hornung & Mermod, 1925)
Chrysallida flexuosa (Monterosato, 1874)
Chrysallida ghisottii (van Aartsen, 1984)
Chrysallida hoeisaeteri Warén, 1991
Chrysallida incerta (Milaschewitsch, 1916)
Chrysallida indistincta (Montagu, 1808) - Slank traliehorentje
Chrysallida intermixta (Monterosato, 1884)
Chrysallida interstincta (J. Adams, 1797) - Ruw traliehorentje (vroeger Chrysallida obtusa (Brown, 1827)
Chrysallida jeffreysiana (Monterosato, 1884)
Chrysallida juliae (de Folin, 1870)
Chrysallida kronenbergi van Aartsen, Gittenberger & Goud, 2000
Chrysallida limitum (Brusina in de Folin & Périer, 1876)
Chrysallida maiae (Hornung & Mermod, 1924)
Chrysallida marthinae Nofroni & Schander, 1994
Chrysallida micronana Öztürk & van Aartsen, 2006
Chrysallida monozona (Brusina, 1869)
Chrysallida monterosatii (Clessin, 1900)
Chrysallida moolenbeeki Amati, 1987
Chrysallida multicostata (Jeffreys, 1884)
Chrysallida nivosa (Montagu, 1803)
Chrysallida palazzii Micali, 1984
Chrysallida pellucida (Dillwyn, 1817) - Klein traliehorentje (vroeger Chrysallida spiralis (Montagu, 1803))
Chrysallida penchynati (Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1883)
Chrysallida pirinthella (Melvill, 1910)
Chrysallida rinaldii Micali & Nofroni, 2004
Chrysallida sarsi Nordscieck, 1972 - Stomp traliehorentje (in het verleden aangezien voor C. decussata (Montagu, 1803))
Chrysallida seamounti Peñas & Rolán, 1999
Chrysallida sigmoidea (Monterosato, 1880)
Chrysallida stefanisi (Jeffreys, 1869)
Chrysallida sublustris (Friele, 1886)
Chrysallida suturalis (Philippi, 1844)
Chrysallida terebellum (Philippi, 1844)
Chrysallida truncatula (Jeffreys, 1850)
Chrysallida undata (Watson, 1897)
Ebala nitidissima (Montagu, 1803) - Fijngestreept speldhorentje
Eulimella acicula (Philippi, 1836) - Vlak speldhorentje
Eulimella ataktos Warén, 1991
Eulimella atlantis Peñas & Rolán, 1999
Eulimella bogii van Aartsen, 1995
Eulimella carminae Peñas & Micali, 1999
Eulimella cerullii (Cossmann, 1916)
Eulimella compactilis (Jeffreys, 1867)
Eulimella cossignaniorum van Aartsen, 1995
Eulimella fontanae van Aartsen, Gittenberger & Goud, 2000
Eulimella neoattenuata Gaglini, 1992
Eulimella oliveri Peñas & Rolán in Peñas et al., 2006
Eulimella phaula (Dautzenberg & Fischer H., 1896)
Eulimella protofunis Peñas & Rolán, 1999
Eulimella scillae (Scacchi, 1835)
Eulimella shelaghae van Aartsen, Gittenberger & Goud, 2000
Eulimella similiebala Peñas & Rolán, 1999
Eulimella sudis Peñas & Rolán, 1999
Eulimella unifasciata (Forbes, 1844)
Eulimella vanhareni van Aartsen, Gittenberger & Goud, 1998
Eulimella ventricosa (Forbes, 1844)
- Evalea diaphana
- Evalea divisa
- Evalea obliqua
- Evalea warreni
- Ividella excavata
- Jordaniella nivosa
- Jordaniella truncatula
- Liostomia clavula
- Liostomia oblongula
Noemiamea dolioliformis (Jeffreys, 1848)
Odostomia acuta Jeffreys, 1848
Odostomia conoidea (Brocchi, 1814)
Odostomia conspicua Alder, 1850
Odostomia eulimoides Hanley, 1844 - Glanzende tandhoren
Odostomia plicata (Montagu, 1803) - Slank tandhorentje (Turbo plicatus) (typesoort)
Odostomia scalaris MacGillivray, 1843 - Mosselslurpertje
Odostomia turrita Hanley, 1844 - Spits tandhorentje
Odostomia umbilicaris (Malm, 1863)
Odostomia unidentata (Montagu, 1803) - Breed tandhorentje- Partulida spiralis
- Tragula fenestrata
- Turbonilla acuta
Turbonilla crenata (Brown, 1827)
- Turbonilla fulvocincta
- Turbonilla jeffreysi
Turbonilla lactea (Linnaeus, 1758 - Melkwit priemhorentje- Turbonilla pusilla
Turbonilla rufa (Philippi, 1836) - Gestreept priemhorentje- Turbonilla rufescens
Referenties
- Graham, Molluscs: Prosobranch and Pyramidellid Gastropods, 1988
- P.J. Hayward & J.S. Ryland, Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe, 1996, Oxford University Press, ISBN 0198540558, pp. 546
- R.H. de Bruyne, Veldgids schelpen, 2004
- CLEMAM
↑ Gray, J. E., Synopsis of the contents of the British Museum, 42nd edition, London, 1840, p. 370 pp.
↑ Ponder, W.F. & Lindberg, D. R. (1997). "Towards a phylogeny of gastropod molluscs: an analysis using morphological characters". Zoological Journal of the Linnean Society 119: 88–265
↑ Schander C., van Aartsen J. J. & Corgan, J. C. (1999). "Families and genera of the Pyramidelloidea (Mollusca: Gastropoda)". Bollettino Malacologico 34 (9-12): 145–166.
↑ Bouchet, P. & Rocroi, J.-P. (2005). "Classification and Nomenclator of Gastropod Families". Malacologia 47 (1-2): 1–397.
Externe links
Pyramidellidae, www.nmr-pics.nl
Pyramidellidae, WoRMS (World Register of Marine Species), www.marinespecies.org
Pyramidellidae, ITIS