Ndtyhij

Burkina Faso
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële landstaal	Frans
Hoofdstad	Ouagadougou
Regeringsvorm	Presidentiële republiek met een semipresidentieel systeem en een meerpartijenstelsel
Religie	Inheemse 40%, islam 50%, christendom 10%
Oppervlakte	272.967 km² [1] (1,5% water)
Inwoners	14.017.262 (2006)[2] 20.107.509 (2017)[3] (0000073663 73,7/km² (2017))
Overige
Volkslied	Une Seule Nuit
Munteenheid	CFA-frank (XOF)
UTC	+0
Web | Code | Tel.	.bf | BFA | 226
Voorgaande staten
Republiek Opper-Volta 1984 (naamswijziging)
Topografie
Portaal    Landen & Volken

Burkina Faso^[4] (= land van de oprechte mensen) is een republiek in West-Afrika. Tot 1984 heette het Opper-Volta, ook wel Boven-Volta. Het land grenst aan Benin, Ivoorkust, Ghana, Mali, Niger en Togo. De hoofdstad is Ouagadougou.

Geschiedenis

Zie ook Frans-West-Afrika

Tot het einde van de 19e eeuw is de geschiedenis van Burkina Faso gedomineerd door de Mossi. De Mossi probeerden vanaf de 11e eeuw een groot imperium te maken van Noordwest-Afrika. Na de komst van de Fransen in 1896 werd het een Franse kolonie. Op 5 augustus 1960 is het toenmalige Opper-Volta (of Boven-Volta, van het Franse "Haute-Volta") onafhankelijk geworden van Frankrijk.

Op 4 augustus 1984, precies een jaar nadat de marxist-leninist Thomas Sankara door middel van een staatsgreep aan de macht was gekomen, werd de naam van het land veranderd van "Haute Volta" (Opper-Volta) in "Burkina Faso". Tussen 4 en 15 augustus 1984 was de correcte schrijfwijze overigens 'Bourkina-Fasso'. "Burkina Faso" betekent zoiets als het 'land van de oprechte mensen'. De inwoners worden, ook in het Engels en Frans, Burkinabé (oprechte mensen) genoemd, in het Nederlands Burkinezen.

De geschiedenis van het land is relatief vreedzaam te noemen in vergelijking met andere landen.^[bron?] Afgezien van de laatste staatsgreep, waarbij de vorige president Thomas Sankara en zijn lijfwachten om het leven zijn gebracht, zijn de overige staatsgrepen zonder bloedvergieten verlopen en het land heeft, behalve met Frankrijk tijdens de kolonisatie, in moderne tijden geen oorlog gekend. Het land is ondanks de armoede redelijk zelfvoorzienend en hongersnood is niet meer voorgekomen op grote schaal sinds de catastrofale droogtes van de jaren zeventig en tachtig. Tijdens de burgeroorlog in Ivoorkust dreigde wel hongersnood in het zuiden van Burkina Faso door de toestroom van Ivoriaanse vluchtelingen maar door internationale hulp is deze bezworen.

Het noorden van Ivoorkust behoorde vroeger ook tot Burkina Faso. Dit zorgt ook nu nog weleens voor politieke fricties tussen de twee landen. Tijdens de laatste Ivoriaanse burgeroorlog werd Burkina Faso ook door de Ivoriaanse regering ervan beticht de noordelijke rebellen te steunen, hoewel hiervoor nooit formeel bewijs is geleverd.

Geografie

Satellietfoto zandstorm in Burkina Faso

Burkina Faso is volledig door land omsloten en heeft derhalve geen zeehavens. Het behoort tot de Sahellanden. Burkina Faso heeft ook een regio met de naam Sahel. De hoogste berg is Tena Kourou (749 meter).

Er is veel natuurschoon te bewonderen, vooral in het zuiden, zoals de watervallen van Banfora, de pieken van Sindou, en het meer van Tengrela.

Steden

De grootste steden, na de hoofdstad Ouagadougou met 1.626.950 inwoners, zijn Bobo-Dioulasso met 537.728 inwoners, Banfora met 93.750 inwoners, Koudougou met bijna 91.981 inwoners en Ouahigouya met 86 569 inwoners (berekening 2012, www.gazetteer.de).

Bestuurlijke indeling

Zie Regio's van Burkina Faso voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zie Provincies van Burkina Faso voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Burkina Faso is ingedeeld in 13 regio's die bestaan uit 45 provincies. Die 45 provincies zijn ingedeeld in 301 departementen.

Bevolking

Etnische groepen

De inheemse bevolking omvat ongeveer 160 etnische groepen. De grootste bevolkingsgroep (ca. 50%) vormen de in het centrale deel van het land gevestigde Mossi. Daarna volgen de nomadische Fulani (10%), die langs de noordelijke grens wonen, de Lobi (7%) in het zuidwesten, de Mandé (7%) in het noordwesten, de Bobo (7%) in het zuidwesten en de Gourma (5%).

Meer dan de helft van de bevolking woont in het centrale deel van het land, het gebied tussen Volta Noire en Volta Blanche en in enkele direct ten noordoosten daarvan gelegen streken. Vooral het oosten is dun bevolkt. Burkina Faso heeft in de 20e eeuw een grote bevolkingstoename gekend: daar waar de bevolking in 1964 nog 4,7 miljoen bedroeg, is dit cijfer gestegen tot 18,4 miljoen in 2014. In de periode 1980–1992 bedroeg de jaarlijkse bevolkingstoename 2,6%. In 1990 was 44% van de bevolking niet ouder dan 15 jaar. De gemiddelde leeftijdsverwachting bij geboorte bedroeg in 1991 46 jaar voor mannen en 49 jaar voor vrouwen.

Taal

Het Frans is de officiële taal in Burkina Faso. Er zijn veel inheemse talen: men onderscheidt twaalf hoofdgroepen, die tezamen ca. 90 talen en dialecten omvatten. Het Arabisch en het Engels worden ook als handelstalen gebruikt.

Religie

Een groot deel van de bevolking belijdt traditionele natuurreligies. Ongeveer 25 %^[5] à 61 %^[6] van de bevolking is islamitisch (voornamelijk soennitisch). Zij wonen voornamelijk in het noorden en het westen van het land. Ongeveer 19%^[6] van de bevolking is christelijk, merendeels katholiek. Er zijn 13 katholieke bisdommen, onderverdeeld in drie kerkprovincies (zie Katholieke Kerk in Burkina Faso).

Politiek

Het Burkinees Parlement l`Assemblée nationale is samengesteld uit 111 verkozenen. Het parlement is georganiseerd volgens het eenkamerstelsel en de zittingstermijn van een legislatuur duurt 5 jaar. De huidige parlementsvoorzitter is Alassane Bala Sakandé.

Het staatshoofd is een rechtstreeks verkozen president. De huidige president is sinds december 2015 Roch Marc Christian Kaboré. Hij was eerder tussen 1994 en 1996 premier onder het bewind van president Blaise Compaoré, die in 1987 aan de macht kwam na een staatsgreep op toenmalig president Thomas Sankara. Compaoré werd in 2010 voor een vierde keer tot president gekozen, maar trad in 2014 af na hevige protesten.
Aan het hoofd van de regering staat een eerste minister. Sinds januari 2019 is dit Christophe Joseph Marie Dabiré, die door president Kaboré werd benoemd.

Parlementsverkiezingen en presidentsverkiezingen worden gescheiden georganiseerd. Tijdens de parlementsverkiezingen van 2007 kwamen er 50 partijen op over het hele land. Er was een opkomst van 56% van de kiesgerechtigden, en de verkiezing werd door een 4.000-tal nationale en internationale waarnemers gevolgd. De CDP, partij van voormalig president Compaoré, won de verkiezingen met een absolute meerderheid en behaalde 73 van de 111 zetels.[1]

Politieke partijen

• 
  UNIR/PS: L´Union pour la renaissance/Parti sankariste (tot maart 2009: UNIR/MS L´Union pour la renaissance/Mouvement sankariste)


• 
  Partij voor Democratie en Socialisme: Parti pour la Démocratie et le Socialisme
  

Staatshoofden van Opper-Volta en Burkina Faso

Zie Lijst van presidenten van Burkina Faso voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Eerste ministers van Opper-Volta en Burkina Faso^[7]

• 
  Gérard Kango Ouédraogo 13 februari 1971 – 8 februari 1974
  


• 
  Aboubacar Sangoulé Lamizana 8 februari 1974 – 7 juli 1978 tegelijkertijd president


• 
  Joseph Conombo 7 juli 1978 – 25 november 1980
  


• 
  Saye Zerbo 25 november 1980 – 7 november 1982
  


• vacant 7 november 1982 – 10 januari 1983
  


• 
  Thomas Sankara 10 januari 1983 – 17 mei 1983
  


• vacant 17 mei 1983 – 16 juni 1992
  


• 
  Youssouf Ouédraogo 16 juni 1992 – 22 maart 1994
  


• 
  Roch Marc Christian Kaboré 22 maart 1994 – 6 februari 1996
  


• 
  Kadré Désiré Ouédraogo 6 februari 1996 – 7 november 2000
  


• 
  Paramanga Ernest Yonli 7 november 2000 – 3 juni 2007
  


• 
  Tertius Zongo 4 juni 2007 – 18 april 2011
  


• 
  Luc-Adolphe Tiao 18 april 2011 – 30 oktober 2014
  


• vacant 30 oktober 2014 – 21 november 2014


• 
  Yacouba Isaac Zida 21 november 2014 – 17 september 2015
  


• vacant 17 september 2015 – 23 september 2015


• Yacouba Isaac Zida 23 september 2015 – 29 december 2015
  


• vacant 29 december 2015 – 6 januari 2016
  


• 
  Paul Kaba Thieba 6 januari 2016 – 19 januari 2019
  


• vacant 19 januari 2019 – 24 januari 2019


• 
  Christophe Joseph Marie Dabiré 24 januari 2019 – heden

Economie

Burkina Faso is een van de armste landen van de wereld. 80% van de bevolking is afhankelijk van de landbouw die gesubsidieerd wordt door de VN. Droogte en slechte bodem (vooral in de noordelijke Sahelregio's) en slechte infrastructuur, opleiding en gezondheidszorg (in het gehele land) zijn de voornaamste problemen. Het land is sterk afhankelijk van steun van westerse landen, waarbij Nederland een belangrijke donateur is^[bron?], en van multilaterale instellingen als de VN. Ondanks deze problemen kan het land echter zichzelf van voldoende voedsel voorzien, mede door de economische impuls die gegeven is door de vorige president, Thomas Sankara. Zijn slogan "Consommons Burkinabé" (Consumeer Burkinabees) zette de Burkinabezen aan om in eerste instantie producten uit eigen land te kopen, waardoor geld binnen het land blijft en niet naar buiten wegvloeit.

De campagne van Broederlijk Delen van 2007 focust onder meer op dit land. In de campagnefilm kun je zien dat er op de plaatselijke markt Nederlandse uien en aardappelen verkocht worden. Dat is echter geen steun aan, maar eerder een ontwrichting van de plaatselijke economie^[bron?]. De plaatselijke boeren kunnen hun uien niet meer verkopen door de dumpprijzen van de Nederlandse goederen.

De exportproducten van het land zijn goud, ruwe katoen en noten (kokos-, para- en cashewnoten). Het noorden van Ivoorkust verwelkomt veel gastarbeiders uit het zuiden van Burkina Faso, die daar op bananen- en cacaoplantages werken. Meestal gaan deze gastarbeiders uit vrije wil naar Ivoorkust, maar het komt ook voor dat Burkinabese kinderen en jonge mannen door Ivorianen geronseld worden met een goed salaris in het verschiet, maar eenmaal in Ivoorkust worden ze gedwongen om onder op slavernij gelijkende omstandigheden te werken.

Bezienswaardigheden

Zie ook lijst van musea in Burkina Faso

• Loropéni

Sport

Bertrand Traoré is een bekende Burkinese voetballer die in Nederland speelde voor Vitesse en Ajax en daarbuiten voor Chelsea FC en Olympique Lyon. Andere bekende Burkinese (oud)-voetballers zijn: Bakary Koné, Rahim Ouédraogo, Alain Traoré en Mamadou Zongo. In het land zelf is er een wielerronde, genaamd de Ronde van Burkina Faso (Tour du Faso).

Fotografische impressie

• 
  

  

  
  

  
  

  Ouagadougou rond 1930
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Klein restaurant
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Moskee van Bobo-Dioulasso
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Kathedraal van Ouagadougou
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Spoorlijn naar Ivoorkust
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Vee bij een waterpoel in Oudalan
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Hoofdweg naar de grens met Benin
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Sorgo (sorghum), een belangrijk voedselgewas
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Straatbeeld in een doorsnee woonwijk in Ouagadougou
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Op de markt in Leo
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Vogelmasker van de Gourounsi
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Transport van schoolbanken
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Stampen van gierst bij Oursi
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Landschap in Noord-Burkina (bij Dori)
  

  
  

  
  

Zie ook

• Lijst van Afrikaanse muzikanten

Externe links

Commons heeft mediabestanden in de categorie Burkina Faso.

• 
  Premier Ministère Regering (Frans)


• Verhalen en foto's van het leven in het noorden van Burkina Faso


• website van het Burkinese parlement


• ASAP Foundation, ontwikkelingsprojecten in Burkina Faso

Noten