Ndtyhij

Voor de gelijknamige spinnen, zie Venezuela (geslacht).

República Bolivariana de Venezuela Bolivariaanse Republiek Venezuela
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële landstaal	Spaans
Hoofdstad	Caracas
Regeringsvorm	Federale republiek
Staatshoofd	Nicolás Maduro
Regeringsleider	Nicolás Maduro
Religie	katholiek 96%[1]
Oppervlakte	912.050 km² [2] (0,3% water)
Inwoners	27.227.930 (2011)[3] 31.304.016 (2017)[4] (0000034323 34,3/km² (2017))
Bijv. naamwoord	Venezolaans
Overige
Motto	Dios y Federación
Volkslied	Gloria al bravo pueblo
Munteenheid	bolivar (VEF)
UTC	UTC−4 [5]
Nationale feestdag	5 juli (Onafhankelijkheidsdag)
Web | Code | Tel.	.ve | VEN | 58
Portaal    Landen & Volken

De Bolivariaanse Republiek Venezuela is een land in het noorden van Zuid-Amerika, dat grenst aan de Caribische Zee en de Atlantische Oceaan in het noorden, Guyana in het oosten, Brazilië in het zuiden en Colombia in het westen. Voor de Venezolaanse kust liggen Aruba, Bonaire, Curaçao, Isla Margarita en Trinidad en Tobago.

Het adjectief bolivariaanse slaat op de Zuid-Amerikaanse vrijheidsstrijder Simón Bolívar.

Geschiedenis

Zie het hoofdartikel: Geschiedenis van Venezuela

De naam Venezuela zou afkomstig zijn van Venezia (Klein Venetië). De delta van de Orinoco deed denken aan deze van de Po in Venetië.^[6]
Venezuela was de locatie van de vijfde permanente Spaanse vestiging in Zuid-Amerika in 1513, om daarna deel te worden van de Spaanse onderkoninkrijken Peru en Nieuw-Spanje. Na 1717 waren Venezolaanse provincies onderdeel van het Onderkoninkrijk Nieuw-Granada, maar in 1777 scheidde die zich daar van af als de Capitanía General de Venezuela. Na de Venezolaanse Onafhankelijkheidsoorlog, een periode van verschillende oproeren en twee tijdelijke republieken, werd het land in 1821 definitief onafhankelijk van Spanje onder leiding van Simón Bolívar, Venezuela's beroemdste zoon. Venezuela vormde met het huidige Colombia (inclusief Panama) en Ecuador de Republiek van Groot-Colombia (Gran Colombia). In 1830 werd Venezuela een onafhankelijke republiek.

Een groot deel van de negentiende en twintigste eeuw werden gekenmerkt door perioden van politieke instabiliteit, dictatoriaal bewind, en revolutionaire onrust. Nadat de militairen in 1958 hun actieve bemoeienis met de nationale politiek gestaakt hadden, begon een periode van democratisch civiel best uur. In 1992 vond er een mislukte staatsgreep plaats, die door Hugo Chávez georganiseerd was. Hij werd gevangengenomen, maar herkreeg zijn vrijheid een paar jaar later. Hij stelde zich kandidaat voor het presidentschap en werd gekozen in 1998. In 2002 vond er wederom een mislukte staatsgreep plaats; ditmaal gericht tegen het bewind van Chávez. Volgens Chávez was deze coup door de VS gesteund, en ook de voormalige president van de Verenigde Staten, Jimmy Carter, denkt dat er weinig twijfel is dat de VS volledig op de hoogte was van de coup, of erbij betrokken was.^[7] In opeenvolgende verkiezingen en referenda bleef Hugo Chávez duidelijke overwinningen behalen.

Op 5 maart 2013 maakte vicepresident Nicolás Maduro bekend dat Hugo Chávez op 58-jarige leeftijd is overleden na een lange strijd tegen kanker. Nicolás Maduro volgde hem op als president van Venezuela.

Bestuurlijke indeling

Zie het hoofdartikel: Staten van Venezuela

Venezuela is onderverdeeld in 23 staten (estados), een federaal district (distrito capital) en een federaal gebiedsdeel (dependencias federales, een aantal eilandjes voor de kust). Venezuela claimt op grond van het verdrag van Tordesillas Guyanees grondgebied ten westen van de Essequibo-rivier (Guayana Esequiba) alsook de eilanden voor de kust (Antillas).

Bevolking

Bevolkingsgroepen

De autochtone bevolking aan de (west)kust van Venezuela. Venezuela betekent eigenlijk "Klein Venetië", het dankt zijn naam aan het feit dat de woonstijl de eerste ontdekkingsreizigers na Columbus aan Venetië deed denken.

Venezuela kent een diverse bevolkingssamenstelling. De oorspronkelijke bewoners zijn de Indianen. De Venezolaanse indianen wonen geïsoleerd in het oerwoud. De grootste bevolkingsgroep bestaat tegenwoordig echter uit Mestiezen; afstammelingen van Spaanse kolonisten en Indianen. Daarnaast kent Venezuela een significante vertegenwoordiging Afro-Venezolanen; afstammelingen van Afrikaanse slaven (en Spanjaarden), en afstammelingen van Indianen en Afrikanen (Zambos). Deze groepen kregen tijdens immigratiegolven in de 20e eeuw gezelschap van Italianen, Portugezen, Duitsers en anderen.

Van de totale bevolking is 69% van gemengde (Europees-Indiaanse) afkomst, 20% Europees, 9% Afrikaans, 2% Indiaans. In 2017 had Venezuela naar schatting ruim 31 miljoen inwoners.

Demografie

Ongeveer 85% van de bevolking leeft in stedelijke gebieden in het noorden van het land. Terwijl ongeveer de helft van Venezuela bezuiden de Orinoco ligt, woont daar slechts 5% van de bevolking. De urbanisatiegraad bedraagt 89%.^[1]

Taal

De officiële taal is het Spaans, in het kustgebied wordt voornamelijk Caribisch-Spaans gesproken. Daarnaast worden er talloze Indiaanse talen gesproken. Ook zijn er door immigranten gesproken talen.

Inheemse talen:

De Arawaktaal in Zuid-Amerika

• Taalfamilie: Arawaktalen
  
  
  
  • Añu
  
  
  • Baniva
  
  
  • Bauré
  
  
  • Kurripako
  
  
  • Lokono
  
  
  • Piapoko
  
  
  • Warekena
  
  
  • Wayuu
  
  
  
  

Caribische taal, c. 2000.

• Taalfamilie: Caribische talen
  
  
  
  • Akawayo
  
  
  • Chaima(†)
  
  
  • Cumanagoto(†)
  
  
  • Eñepá o panare
  
  
  • Japrería
  
  
  • Kariña
  
  
  • Pemón
  
  
  • Tamanaco(†)
  
  
  • Wanai o mapoyo
  
  
  • Yavarana
  
  
  • Ye'kuana
  
  
  • Yukpa
  
  
  
  

• Taalfamilie: Chibcha
  
  • Barí
  
  

• Taalfamilie: Guahiban
  
  
  
  • Jivi
  
  
  • Kuiva
  
  
  
  

• Taalfamilie: Sáliva
  
  
  
  • Maku
  
  
  • Sáliva
  
  
  • Wótuja
  
  
  
  

• Taalfamilie: Tupí
  
  • Yeral
  
  

Yanomami in Venezuela

• Taalfamilie: Yanomami
  
  
  
  • Sanemá
  
  
  • Yanomami
  
  
  • Yanam
  
  
  
  

• Taalfamilie: Makú
  
  
  
  • Puinave
  
  
  • Joti
  
  
  
  

• Taalfamilie: Jirajarana
  
  • Jirajarana
  
  

Talen zonder taalfamilie

• Pumé


• Sapé


• Uruak


• Warao

Religie

Volgens de grondwet is er vrijheid van godsdienst. Het overgrote deel van de Venezolanen (96%) is katholiek.^[1] In de 19e eeuw werd de Kerk vervolgd in Venezuela onder het bewind van Guzman Blanco: de kloosters werden opgeheven en de eigendommen van de Kerk werden geconfisqueerd. Er zijn thans zeven aartsbisdommen, negentien bisdommen en vier apostolische vicariaten. De primaat van de Kerk in Venezuela is de aartsbisschop van Caracas.

Een kleine minderheid (2%) is protestant (overwegend zevendedagsadventisten en leden van pinkstergemeenten) of hangt een andere godsdienst aan (2%).^[1] De joodse gemeenschap telt ca. 15.000 leden. Een deel van de oorspronkelijke Indianenbevolking hangt natuurreligies aan.

Geografie

Satellietfoto Venezuela

Venezuela kent een grote variëteit aan landschappen, zoals de noordoostelijke uitlopers van het Andesgebergte in het noordwesten en langs de noordelijke Caribische kust, met als hoogste punt de Pico Bolívar van 5007 meter.

In het noordwesten liggen ook de laaglanden rond het Meer van Maracaibo en de Golf van Venezuela. Het centrum van het land wordt gekenmerkt door uitgestrekte vlaktes, llanos, die zich uitspreiden van de Colombiaanse grens tot de rivierdelta van de Orinoco. In het zuiden ligt het geïsoleerde Hoogland van Guyana, met de Angelwaterval, de hoogste waterval in de wereld.

Op de Gran Sabana zijn veel tepui's te vinden.

Het klimaat is tropisch en over het algemeen heet en vochtig, maar meer gematigd in de hooglanden.

Eilanden

Langs de kust bevindt zich een aantal eilanden. Aan de noordwestkant liggen Los Monjes (federaal gebied) en het schiereiland Paraguaná (deelstaat Falcón).

Aan de noordoostkant liggen de eilanden La Tortuga (federaal gebied) en Isla Margarita, Cubagua en Coche (samen de deelstaat Nueva Esparta).

Steden

Kaart Venezuela

De hoofdstad Caracas is de grootste stad van het land.

Andere belangrijke steden zijn:

• Maracaibo


• Barquisimeto


• Valencia


• Mérida


• Maracay


• Ciudad Guayana

Zie voor een overzicht van de gemeenten (met bijhorende hoofdplaats) de lijst van gemeenten in Venezuela.

Grenzen

Over land:

• 
  Coöperatieve Republiek Guyana (1.150 km)


• 
  Federale Republiek Brazilië (2.199 km)


• 
  Republiek Colombia (2.649 km)

Over zee:

• Dominicaanse Republiek


• 
  Federatie van Saint Kitts en Nevis (80 km)


• 
  Franse Republiek (Guadeloupe en Martinique)


• 
  Gemenebest Dominica (80 km)


• 
  Grenada (300 km)


• 
  Saint Lucia (10 km)


• 
  Saint Vincent en de Grenadines (90 km)


• Republiek Trinidad en Tobago


• 
  Koninkrijk der Nederlanden (Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba en Sint Eustatius)


• 
  Verenigde Staten van Amerika (Puerto Rico en Amerikaanse Maagdeneilanden)


• 
  Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (Montserrat) (45 km)

Natuur

• Nationaal park Canaima

Cultuur

Venezolaans symbool

Bloem

Orchidee (Cattleya mossiae): is op 23 maart 1952 tot nationale bloem van Venezuela verklaard. Deze soort orchidee werd in 1830 in Venezuela voor het eerst ontdekt.

Boom

Araguaney (Tabebuia chrysantha): is op 29 maart 1948 tot nationale boom van Venezuela verklaard. De naam van deze boom is een combinatie van een inheemse taal in Venezuela en het Grieks. Haar naam betekent goudenbloem, dat heeft ze te danken aan haar gele kleur.

Vogel

Oranje troepiaal (Icterus icterus): is op 23 mei 1958 tot nationale vogel van Venezuela verklaard. Hij heeft een spanwijdte van ongeveer 24 centimeter. Het hele lijf is geel en oranje, de zwarte kop heeft een blauwe vlek rondom het oog en de vleugels zijn zwart met witte strepen.

Volkslied

Gloria al bravo pueblo: het lied is officieel aangesteld door president Antonio Guzmán Blanco op 25 mei 1881. De tekst is gemaakt door de journalist Vicente Salias in 1810. De muziek is er later bij gemaakt door Juan José Landaeta.

Alma LLanera: is een lied van het genre joropo. Het lied werd door Pedro Elías Gutiérrez gecomponeerd en is gebaseerd op een tekst van Rafael Bolívar Coronado. Alma LLanera wordt beschouwd als het tweede volkslied van Venezuela. Dit lied werd op 19 september 1914 voor het eerst uitgegeven in de Teatro Municipal van Caracas.

Miss Venezuela

De Miss Venezuela-verkiezing is de nationale missverkiezing van Venezuela en wordt gehouden sinds het jaar 1952.

Bezienswaardigheden

• Monumenten op de Werelderfgoedlijst

Economie

Na de Eerste Wereldoorlog raakte de Venezolaanse economie, die tot dan toe gericht was op landbouw, meer en meer gebaseerd op de productie en export van aardolie.

De economie van Venezuela is zeer sterk afhankelijk van de productie van aardolie. Het is de belangrijkste bron van inkomsten voor het land, het grootste exportproduct en levert een majeure bijdrage aan de inkomsten van de overheid. In 2014 bereikte het bruto binnenlands product (bbp) $ 206 miljard, een dramatische daling ten opzichte van 2012 toen het nog $ 298 miljard bedroeg. De cijfers fluctueren sterk afhankelijk van de ontwikkeling van de olieprijs op de wereldmarkt.^[8] In 2014 bedroeg de totale exportopbrengst van Venezuela $ 80,7 miljard, waarvan het aandeel van olie en olieproducten $ 77,8 miljard was.^[8] Venezuela heeft een structureel overschot op de handelsbalans dankzij de export van olie en olieproducten; in 2014 was dit overschot bijna $ 30 miljard.^[8] De importen zijn vanaf 2012 ook fors gedaald in lijn met de lagere exportopbrengsten, in de drie jaren van 2013 en 2015 daalden de totale importen gemeten in volumes met 44%.

De economie van het land wordt zwaar geraakt door de lagere olieprijs sinds begin 2015. De exportopbrengsten dalen waardoor er minder geld over blijft voor de import. Venezuela is van het buitenland afhankelijk voor veel producten en dit vertaalt zich in grote tekorten en lege winkels. De centrale bank brengt te veel geld in omloop en over 2015 taxeerde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de inflatie op 275% en voor 2016 wordt een verdere verslechtering verwacht naar 720%.^[10] De wisselkoers van de bolivar staat ook onder druk, op de zwarte markt zijn begin 2016 zo'n 800 bolivars nodig voor een Amerikaanse dollar, terwijl dit begin 2015 nog ongeveer 200 bolivar per USD was.^[10]

Energie

In het begin van de 20e eeuw waren diverse maatschappijen actief in het land op zoek naar olie. In 1913 zocht de Koninklijke Olie naar olie bij het Meer van Maracaibo en in 1914 was de eerste commerciële productie, op bescheiden schaal, van start gegaan.^[11] In 1920 werd bij het meer een groot olieveld gevonden, La Rosa. In december 1922 kwam de doorbraak, de Barosso olieput werd geslagen en per dag stroomden zo'n 100.000 vaten olie naar boven.^[11] Deze ontdekking trok veel andere oliemaatschappijen aan en de olieproductie steeg explosief, van 1,4 miljoen vaten in 1921 naar 137 miljoen vaten in 1929.^[11] Venezuela was in 1929, na de Verenigde Staten, de grootste olieproducent ter wereld. Op initiatief van Venezuela werd de OPEC op 14 september 1960 opgericht in Bagdad. In 1971 begon president Rafael Caldera met de nationalisatie van de olie- en gasindustrie. Dit proces werd afgerond op 1 januari 1976. Alle olie- en gasbelangen werden genationaliseerd en ondergebracht in het staatsenergiebedrijf Petróleos de Venezuela S.A. (PDVSA).

Venezuela beschikt over de grootste oliereserves in de wereld. Per jaareinde 2015 werden ze getaxeerd op 300 miljard vaten ofwel 17,7% van de bekende wereldwijde reserves.^[12]Saoedi-Arabië staat op de tweede plaats met een aandeel van 15,5%. Een groot deel van de reserves bestaat uit stroperige olie, vooral aangetroffen langs de Orinoco rivier, wat minder eenvoudig winbaar is dan conventionele olie. De reserves zijn voldoende om het huidige productieniveau nog ruim 300 jaar vol te houden.^[12] In 2015 werden gemiddeld 2,6 miljoen vaten olie per dag geproduceerd.^[12] In 2005 was dit nog 3,3 miljoen vaten, maar door economisch wanbeheer is er onvoldoende geld beschikbaar om te investeren waardoor de productie daalt. De gasreserves zijn met 3% van het wereldtotaal een stuk kleiner, maar nog steeds aanzienlijk.^[12] De gasproductie is sinds 2005 redelijk stabiel gebleven en schommelt rond de 30 miljard m³ per jaar.^[12]

Voor de opwekking van elektriciteit wordt veel gebruik gemaakt van waterkracht. De Guridam is de grootste waterkrachtcentrale van het land en levert meer dan de helft van alle stroom.

Venezuela produceerde 168 miljoen ton olie-equivalent (Mtoe)^[13] in 2016, voor 96% olie en gas. Dat was veel meer dan nodig voor de energievoorziening, het TPES (total primary energy supply): 56 Mtoe. Het land exporteerde 111 Mtoe olie en gas. Van de energie ging ongeveer 22 Mtoe verloren bij conversie in de energie industrie. Voor eindgebruikers resteerde 32 Mtoe waarvan 5,8 Mtoe = 67 TWh elektriciteit. De uitstoot van koolstofdioxide was 167 megaton, dat is 4 ton per persoon, iets minder dan het wereldgemiddelde 4,4 ton per persoon.^[14]

Valuta

In het begin van 2002 liet de regering de tijdelijke bevriezing van de wisselkoersen los, wat leidde tot een sterke devaluatie van de bolivar, de Venezolaanse munteenheid. In januari 2008 werd de Venezolaanse munt, de bolivar (Bs.), vervangen door de bolivar fuerte (BsF.). In feite komt het erop neer dat van de huidige munteenheid drie nullen worden geschrapt. Per 1 oktober 2007 moesten de prijzen in zowel Bs. als BsF. worden vermeld. De invoerperiode was van 1 januari tot 30 juni 2008 en in deze periode waren beide munteenheden naast elkaar te gebruiken. Medio 2010 halveerde de wisselkoers van de BsF. Op 8 februari 2013 werd de vijfde devaluatie van de bolivar aangekondigd over een periode van 10 jaar. De officiële wisselkoers daalde van BsF 4,3 per Amerikaanse dollar naar BsF 6,3.^[15] Met deze maatregel nemen de inkomsten van de olie-export toe en de import van goederen wordt afgeremd. Volgens een taxatie van de kamer van koophandel van Caracas wordt 70% van alle producten die in Venezuela worden gekocht, geïmporteerd als eindproducten of halffabrikaten.^[15] Op de zwarte markt wordt ook in buitenlandse valuta gehandeld, in juni 2017 was hier de wisselkoers BsF 6000 per dollar.^[16]

Armoede

Volgens het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties leeft in Venezuela 52,0 % van de bevolking onder de nationale armoedegrens.^[17], hoewel volgens het CIA World Factbook 37,9 % onder de nationale armoedegrens leeft. In Caracas breken in de zomer van 2016, ten gevolge van de armoede en honger onder een groot deel van de bevolking, voedselrellen uit.^[18]

Politiek

Zie ook Verkiezingen in Venezuela

De Venezolaanse president wordt gekozen in directe en algemene verkiezingen en is zowel staatshoofd als regeringsleider. Zijn zittingstermijn is zes jaar. Sinds 15 februari 2009 mag de president ongelimiteerd herkozen worden. De president benoemt een vicepresident en bepaalt de omvang en samenstelling van het kabinet. De leden van het kabinet worden benoemd in samenwerking met de wetgevende macht. De president kan de wetgevende macht verzoeken om heroverweging van wetten, maar een parlementaire meerderheid is voldoende om een wet toch door te voeren.

Het Venezolaanse parlement, de Nationale Vergadering (Asamblea Nacional), bestaat uit één kamer. De 167 afgevaardigden zitten vijf jaar en kunnen twee keer herkozen worden. Drie zetels zijn gereserveerd voor de oorspronkelijke bevolking.

Het hoogste onderdeel van de rechtsprekende macht is het Hoger Tribunaal van Justitie (Tribunal Supremo de Justicia). De rechters worden verkozen door het parlement voor een periode van twaalf jaar.

Politieke partijen

Vanaf 1959 is Venezuela een relatief stabiele democratie. Tot het begin van de jaren 90 maakten in feite 2 partijen de dienst uit: de sociaaldemocratische Accion Democrática (AD) en de christendemocratische Partido Social Cristiano de Venezuela (COPEI). De AD leverde van 1964 tot 1969, van 1974 tot 1979 en van 1984 tot 1993 de president. De COPEI leverde van 1969 tot 1974 en van 1979 tot 1984 de president.

Sinds halfweg de jaren 90 is er veel veranderd in het politieke landschap en sinds 1993 maken de AD en de COPEI niet meer de dienst uit in het land. In 1993 werd een lid van de Democratische Convergentie (DC) president. Van 1998 tot zijn overlijden in maart 2013 was Hugo Chávez van de linkse Beweging van de Vijfde Republiek (MVR) president. In januari 2008 verzamelden diverse oppositiepartijen in Venezuela zich in een coalitie, Mesa de la Unidad Democrática (MUD). In april 2013 wint Nicolás Maduro de verkiezingen met een zeer kleine voorsprong. Maduro kreeg 50,76% van de stemmen en zijn tegenhanger Henrique Capriles 49,07%.^[19]

Tijdens de verkiezingen van december 2015 heeft de oppositie twee derde van de zetels in het parlement bemachtigd. De oppositiecoalitie MUD behaalde 112 van de 165 zetels in het parlement. De macht van de ruim 15 jaar regerende socialistische partij van Maduro is hierdoor flink verzwakt. De economie van Venezuela krimpt fors door de sterk gedaalde olieprijzen, hoge inflatie en werkloosheid, het gevoel van onveiligheid en het tekort aan basisgoederen zorgden voor veel ongenoegen bij de kiezers.^[20]

Media

Op 24 juli 2005 vond in Caracas, Venezuela, middels het uitzenden van een concert van populaire Mexicaanse, Puerto Ricaanse en Venezolaanse groepen, de lancering plaats van een nieuw Zuid-Amerikaans televisiestation, genaamd TeleSUR. De datum 24 juli was gekozen omdat op die dag in 1783 de vrijheidsstrijder Simón Bolívar geboren werd.
De Miss Venezuela-verkiezing is 's lands grootste nationale evenement.

Externe links

• 
  Gobierno en Línea - Officiële regeringssite (in het Spaans)


• 
  Asamblea Nacional - Officiële parlementaire site (in het Spaans)

Zie de categorie Venezuela van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Wikivoyage heeft een reisgids over dit onderwerp: Venezuela.

Bestuurlijke indeling van Venezuela

Staten Amazonas · Anzoátegui · Apure · Aragua · Barinas · Bolívar · Carabobo · Cojedes · Delta Amacuro · Falcón · Guárico · Lara · Mérida · Miranda · Monagas · Nueva Esparta · Portuguesa · Sucre · Táchira · Trujillo · Vargas · Yaracuy · Zulia Hoofdstedelijk district: Caracas Federale gebieden: Blanquilla · Isla Aves · Isla de Patos · La Orchila · La Sola Island · La Tortuga · Las Aves-archipel · Los Frailes-archipel · Los Hermanos Island · Los Monjes-archipel · Los Roques-archipel · Los Testigos Zuid-Amerika · Venezuela · Staten · Gemeenten

Unie van Zuid-Amerikaanse Naties
Argentinië ·  Bolivia ·  Brazilië ·  Chili ·  Colombia ·  Ecuador ·  Guyana ·  Paraguay ·  Peru ·  Suriname ·  Uruguay ·  Venezuela Verklaring van Cusco · Oprichtingsverdrag · Bank van het Zuiden