Ndtyhij

Republic of Uganda Jamhuri ya Uganda
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële landstaal	Engels, Swahili, Luganda
Hoofdstad	Kampala
Regeringsvorm	republiek
Religie	christendom 84%, islam 12 %[1]
Oppervlakte	241.550 km² [2] (15% water)
Inwoners	34.900.000 (2014)[3] 39.570.125 (2017)[4] (0000163818 163,8/km² (2017))
Overige
Volkslied	Oh Uganda, Land of Beauty
Munteenheid	Oegandese shilling (UGS)
UTC	+3
Nationale feestdag	9 oktober
Web | Code | Tel.	.ug | UGA | 256
Voorgaande staten
Oeganda (1962-1963) 1963 (afschaffing van de monarchie)
Topografie
Portaal    Landen & Volken

Oeganda of Uganda, officieel de Republiek Oeganda of de Republiek Uganda, is een land op de evenaar in Oost-Afrika dat – met de klok mee en vertrekkend vanuit het noorden – grenst aan Zuid-Soedan, Kenia, Tanzania, Rwanda en Congo-Kinshasa.

Oeganda is een republiek die staatkundig in 77 districten onderverdeeld is, verspreid over vier geografische regio's. Het land werd op 9 oktober 1962 onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk en het ontleent zijn naam aan het koninkrijk Boeganda, dat een deel van het zuiden van het land beslaat waaronder de hoofdstad Kampala. Naast Boeganda zijn er in Oeganda nog vier andere koninkrijken: Ankole, Bunyoro-Kitara, Busoga en Toro.

Het huidige staatshoofd is president Yoweri Kaguta Museveni.

Geschiedenis

Yoweri Museveni

De vroegste menselijke bewoners van het gebied waren jager-verzamelaars. Ongeveer 2000 tot 1500 jaar geleden kwamen Bantoe-sprekende volkeren, vermoedelijk uit Centraal- en West-Afrika, het zuidelijke deel van het land. Zij behoren tot de Urewe-cultuur en brachten en ontwikkelden landbouw, metaalbewerking en nieuwe sociale en politieke ideeën. De koninkrijken van Boeganda en Bunyoro-Kitara zijn voorbeelden van de eerste vormen van formele organisatie.

De koloniale grenzen, gecreëerd door Groot-Brittannië om Oeganda af te bakenen, groepeerden een grote verscheidenheid aan etnische groepen met verschillende politieke systemen en culturen. Deze verschillen verhinderden het tot stand komen van een werkende politieke gemeenschap nadat in 1962 onafhankelijkheid was verkregen. Het dictatoriale regime van Idi Amin (1971-1979) was verantwoordelijk voor de dood van ca. 300.000 tegenstanders; guerrillaoorlog en schendingen van de mensenrechten onder Milton Obote (1980-1985) kostten nog eens minstens 100.000 levens. Het bewind van Yoweri Museveni sinds 1986 heeft relatieve stabiliteit en economische groei gebracht.

Geografie

In het zuidoosten van Oeganda bevindt zich het grootste meer van Afrika, het Victoriameer. Dit meer behoort voor bijna de helft tot het grondgebied van Oeganda, de rest tot de buurlanden Tanzania (het grootste deel) en Kenia.

Steden

Kampala is de hoofdstad en het industriële en bestuurlijke centrum van het land. De stad ligt verspreid over zeven heuvels en de naam betekent 'de heuvels der antilopen'.

Entebbe is een voorstad op ongeveer 40 kilometer afstand van Kampala en ligt aan het Victoriameer. De internationale luchthaven bevindt zich hier. De regering van Oeganda is verplaatst van Entebbe naar Kampala.

Andere steden zijn onder meer Lira, Mbale en Soroti.

Wildparken

Het Nationaal park Murchison Falls heeft een oppervlakte van 3860 km² en wordt ook wel Kabalega Falls genoemd. Het ligt op circa zes uur rijden van Kampala. In dit park liggen de Murchison-watervallen. De Witte Nijl stroomt van oost naar west door het park en heeft wilde watervallen en stroomversnellingen. In het park bevinden zich Rothschild-giraffen, nijlpaarden, nijlkrokodillen, olifanten, buffels, leeuwen, verschillende soorten antilopen (waaronder de 'Ugandan Kob') en diverse soorten vogels.

Op 35 kilometer afstand ten zuiden van Fort Portal ligt het 766 km² grote Nationaal park Kibale Forest. Het bestaat uit een savannelandschap met moerasgebieden, kratermeren en tropische wouden. In het wildpark leven chimpansees, olifanten, buffels, knobbelzwijnen en antilopen.

De besneeuwde bergtoppen van het Rwenzori-gebergte ('Maanbergen') in het westen van het land voorzien 3% van de bevolking van water met hun smeltwater. Het nationaal park beslaat ongeveer een oppervlakte van 1000 km². Hier bevindt zich ook Mount Stanley, die met zijn 5109 meter de hoogste berg van het land is.

Het Nationaal park Queen Elizabeth is het meest wildrijke van Oeganda, er zijn kuddes olifanten, buffels, nijlpaarden, bavianen en antilopen. Het park is bijna 2000 km² groot en heeft een savannelandschap met afwisselend moerassen, rivieren, meren en tropisch regenwoud.

Het Nationaal park Bwindi Impenetrable bevindt zich in het zuidwesten van Oeganda tegen de grens van het Nationaal park Virunga in Congo. In het park leven nog ongeveer 340 berggorilla's waarvan er vier families door toeristen bezocht kunnen worden.

Bestuurlijke indeling

Zie Bestuurlijke indeling van Oeganda voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Oeganda is staatkundig in 77 districten verdeeld, verspreid over vier geografische regio's:

• Central


• Eastern


• Northern


• Western

Elk district is verder verdeeld in subdistricten, counties, sub-sounties, gemeenten (parishes) en dorpen.

Een ander type indeling is die in de vijf koninkrijken:

• Boeganda


• Bunyoro-Kitara


• Ankole


• Busoga


• Toro

Bevolking

Religie

Volgens de volkstelling van 2002 bestaat 84% van de bevolking van Oeganda uit christenen.^[5] De Katholieke Kerk telt het grootste aantal aanhangers (41,9%), gevolgd door de Anglicaanse Kerk van Oeganda (35,9%). Een minderheid van de bevolking is islamitisch (voornamelijk soennisme, volgens de volkstelling 12% van de bevolking). Wat betreft het overige percentage christenen zijn de evangelische en pinkstergemeenten erg actief. Volgens de volkstelling volgt slechts 1% van de bevolking van Oeganda traditionele religies en 0,7% wordt vermeld als ‘overige niet-christenen’, onder wie aanhangers van sekten. Het jodendom wordt door een klein aantal autochtone Oegandezen beleden, die bekendstaan als de Abayudaya. Een van 's werelds zeven Bahá’í-huizen van aanbidding bevindt zich in een buitenwijk van Kampala.

Traditionele lokale geloven bestaan in enkele landelijke gebieden en zijn soms gemengd met of beleden naast het christendom of de islam (syncretisme). Indiërs zijn de belangrijkste immigrantengroep. Leden van deze gemeenschap zijn voornamelijk Isma'ili (sjiitische volgelingen van Aga Khan) of hindoe. De noordelijke en de West-Nijlregio's zijn voornamelijk katholiek, terwijl het district Iganga in Oost-Oeganda het hoogste percentage moslims heeft. De rest van het land kent een verzameling van religieuze groeperingen.^[6]

Armoede

Volgens het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties leeft in Oeganda 37,7% van de bevolking onder de armoedegrens.^[7]

Veiligheid

Verzetsleger van de Heer

In het noorden van Oeganda was tot 2007 de rebellengroepering het Verzetsleger van de Heer actief. Deze groep onder leiding van Joseph Kony wilde een staat stichten op basis van de Tien geboden uit de Bijbel. Om zijn leger aan te vullen ontvoerde hij kinderen die vervolgens als kindsoldaat of seksslavin gebruikt werden. De rebellengroep is van 1987 tot 2007 actief geweest en heeft naar schatting 20.000 kinderen ontvoerd. In 2007 werd de groep verdreven uit Oeganda.

Oegandese vrouw

Homorechten in Oeganda

Op 26 januari 2011 werd de activist voor homorechten David Kato vermoord in zijn huis in Mukono. Hij procedeerde samen met de organisatie Sexual Minorities Uganda (SMUG) onder andere met succes tegen de tabloid Rolling Stone dat namen en foto's van homo's en lesbiennes had gepubliceerd met de oproep hen te doden. Hij streed ook tegen de wet tegen homoseksualiteit, die bepaalde dat op bepaalde homoseksuele handelingen de doodstraf stond. President Yoweri Museveni, die verklaard had dat homoseksualiteit een Westers kwaad was, heeft aanvankelijk toegegeven aan de druk en de wet tegengehouden. Er stond daardoor in Oeganda nog altijd 14 jaar gevangenisstraf op homoseksuele handelingen. Op 24 februari 2014 tekende Museveni de antihomowet toch. Hierdoor konden homo's en lesbiennes in Oeganda levenslang krijgen als ze homoseksuele handelingen verrichten. Op vrijdag 1 augustus 2014 hebben de hoogste opperrechters in Oeganda de antihomowet ongeldig verklaard. Volgens de rechters was de parlementaire stemming om de wet in strijd met de Oegandese grondwet en is de wet daarom ongeldig.
Ook vinden er in Oeganda regelmatig moorden op homo's plaats bekend als iron bar killings, die ook in de tijd van dictator Idi Amin plaatsvonden.^[8][9]

Zie ook

Mount Kadam

• Arua


• Boeganda


• Monumenten op de Werelderfgoedlijst


• Verzetsleger van de Heer


• Witte Nijl


• Lijst van Afrikaanse muzikanten

Externe links

Commons heeft mediabestanden in de categorie Uganda.

• Geschiedenis van Oeganda


• Reisadvies Oeganda (Nederlands ministerie van Buitenlandse Zaken)


• 
  (en) Visit Uganda
  


• 
  (en) Analyse bij de BBC (Engels; 22/10/04)


• 
  (en) Foto's van Oeganda
  


• 
  (en) Ugandans and Friends Community in Belgium (UFCB)