San Clemente (Rome)
Basilica di San Clemente al Laterano | ||||
 | ||||
| Plaats | Rome | |||
| Denominatie | Rooms-katholieke kerk | |||
| Coördinaten | 41° 53′ NB, 12° 30′ OL | |||
| Gebouwd in | Eerste basiliek: 4e eeuw Tweede basiliek: 1084 | |||
| Uitbreiding(en) | 1667 | |||
| Gewijd aan | Paus Clemens I | |||
Titelkerk | ||||
| Titulair kardinaal | Adrianus Simonis | |||
| ||||
Interieur van de basiliek, Lourens Alma Tadema, 1863 (Fries museum)
De basiliek San Clemente in Rome is een gebouwencomplex rond een twaalfde-eeuwse rooms-katholieke kerk gewijd aan Paus Clemens I. Het geheel kan worden gezien als een archeologische bron voor de Romeinse architectuur en de politieke en religieuze geschiedenis van het vroege christendom tot en met de middeleeuwen. De basiliek is gelegen aan het Piazza San Clemente, ter linkerzijde van de Via San Giovanni in Laterano.
Inhoud
1 Geschiedenis
1.1 Schuilkerk
1.2 Mithrastempel
1.3 Eerste basiliek
1.4 Tweede basiliek
2 Titelkerk
3 Externe links
Geschiedenis
De San Clemente is een van de oudste christelijke kerken van Rome, maar onder het straatniveau gaan resten van nog veel oudere gebouwen schuil. Ongeveer twintig meter diep zijn delen van huizen gevonden die uit de laatste eeuw van de Romeinse Republiek (± 500 – 27 v.Chr.) stammen en door de grote brand ten tijde van Keizer Nero moeten zijn verwoest. Bij de wederopbouw van Rome zijn deze huizen als fundering gebruikt voor de nieuwe huizen.
Schuilkerk
Zeven meter minder diep is een deel van een groot woonhuis gevonden. Er wordt aangenomen dat dit huis in de eerste eeuw, geruime tijd voor Constantijn de Grote die in 313 n.Chr. de vrijheid van godsdienst invoerde, als schuilkerk dienstdeed. Het huis was in het bezit van de Romeinse consul en martelaar Titus Flavius Clemens, die zich als een van de eerste hooggeplaatste Romeinen tot het toen nog verboden christendom bekeerde.
Mithrastempel
Op de binnenplaats van het aangrenzende huizenblok zijn de resten van een Mithras-heiligdom gevonden waar de Perzische zonnegod werd geëerd. Deze tempel werd gebruikt voor initiatie-rituelen en deed dienst van de tweede tot en met de derde eeuw na Christus. Daarna waren de meeste Romeinen tot het christendom bekeerd en raakte de tempel in onbruik.
Eerste basiliek
In de vierde eeuw na Christus, toen het christendom inmiddels tot staatsgodsdienst van het Romeinse Rijk was uitgeroepen, is er boven op de schuilkerk van Clemens en de tempel in het belendende pand een basiliek gebouwd. De nieuwe kerk werd gewijd aan de Heilige Clemens, de derde opvolger van Petrus als paus die een tijdgenoot van Titus Flavius Clemens was geweest.
In de daaropvolgende eeuwen trok de San Clemente veel kunstschilders en beeldhouwers aan. Tot op de dag van vandaag staat de basiliek bekend als een van de rijkst versierde kerken in Rome.
De ontwikkeling van huis tot schuilkerk en later tot een imposante basiliek staat symbool voor de opkomst van de Katholieke Kerk en de geleidelijke toename van haar invloed en macht.
Tweede basiliek
In 1084 werd de kerk door de Noormannen verwoest. Paus Paschalis II (pontificaat 1099-1118) liet een nieuwe kerk bouwen, die nu de ‘bovenkerk’ wordt genoemd. Van de oude kerk kon de kooromheining, die uit de zesde eeuw stamde, worden gered. Om de bovenkerk van voldoende fundament te voorzien werden de zuilenrijen van de oude kerk, nu de ‘onderkerk’ genoemd, vol gemetseld en de ruimtes grotendeels volgestort. Sinds 1862 zijn na uitvoerige opgravingswerkzaamheden de oorspronkelijke structuur en veel romaanse fresco’s weer zichtbaar. Aan de kerk is sinds 1667 een Klooster (gebouw) van Ierse Dominicanen verbonden.
Exterieur
Portaal
Klooster
Titelkerk
Houders van deze titel zijn:
- 1946-1946: John Joseph Glennon: aartsbisschop van St. Louis (werd 18 februari 1946 kardinaal gecreëerd, stierf op de terugreis in Ierland)[1]
- 1946-1955: Johannes de Jong, aartsbisschop-emeritus van het Aartsbisdom Utrecht
- 1958-1973: Amleto Giovanni Cicognani, voormalig kardinaal-staatssecretaris en kardinaal-deken
- 1985-heden: Adrianus Simonis, aartsbisschop-emeritus van het Aartsbisdom Utrecht
Externe links
Kunsthistorie.com gallery.
Basilicasanclemente.com website.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Sant'Agnese fuori le mura ·
Sant'Agnese in Agone ·
Sant'Agostino ·
Sant'Alberto Magno ·
Basilica di Santa Anastasia ·
Sant'Andrea al Quirinale ·
Sant'Andrea delle Fratte ·
Sant'Andrea della Valle ·
Sant'Andrea in Via Flaminia ·
Sant'Angela Merici ·
Santi Angeli Custodi a Città Giardino ·
Sant'Anselmo all'Aventino ·
Sant'Antonio da Padova all'Esquilino ·
Sant'Antonio da Padova in Via Tuscolana ·
Sant’Antonio di Padova a Circonvallazione Appia ·
Sant'Antonio in Campo Marzio ·
Sant'Apollinare alle Terme Neroniane-Alessandrine ·
Sant'Atanasio ·
Sant'Atanasio a Via Tiburtina ·
Santi Aquila e Priscilla ·
Santa Balbina ·
San Bernardo alle Terme ·
Santi Bonifacio e Alessio ·
San Callisto ·
San Camillo de Lellis ·
San Carlo ai Catinari ·
San Carlo al Corso ·
Basiliek van Santa Cecilia in Trastevere ·
San Cesareo in Palatio ·
Santa Chiara a Vigna Clara ·
San Clemente ·
San Corbiniano ·
San Crisogono ·
Santa Croce in Gerusalemme ·
Santa Croce in Via Flaminia ·
Sacro Cuore di Cristo Re ·
Sacro Cuore di Gesù ·
Sacro Cuore di Gesù agonizzante a Vitinia ·
Dio Padre Misericordioso ·
Santi XII Apostoli ·
San Domenico di Guzman ·
Santi Domenico e Sisto ·
Sant'Elena fuori Porta Prenestina ·
Sant'Eligio dei Ferrari ·
Sant'Emerenziana a Tor Fiorenza ·
Sant'Eugenio ·
Sant'Eusebio ·
Santi Fabiano e Venanzio a Villa Fiorelli ·
San Felice da Cantalice a Centocelle ·
Santa Francesca Romana ·
San Francesco a Ripa ·
San Francesco di Paola ai Monti ·
Friezenkerk ·
San Frumenzio ai Prati Fiscali ·
Il Gesù ·
Gesù Divino Lavoratore ·
San Giacomo in Augusta ·
San Gioacchino ai Prati di Castello ·
Santi Gioacchino e Anna al Tuscolano ·
San Giovanni a Porta Latina ·
San Giovanni Bosco in via Tuscolana ·
San Giovanni Crisostomo a Monte Sacro Alto ·
San Giovanni dei Fiorentini ·
Santi Giovanni e Paolo ·
Santi Giovanni Evangelista e Petronio ·
San Giovanni Maria Vianney ·
San Girolamo dei Croati ·
San Giuliano Martire ·
San Giustino ·
Gran Madre di Dio ·
San Gregorio Magno al Celio ·
San Gregorio Magno alla Magliana Nuova ·
San Gregorio VII ·
Sant'Ignazio ·
Sint-Jan van Lateranen ·
Sint-Juliaan-der-Vlamingen ·
San Leonardo da Porto Maurizio ·
San Leone I ·
San Liborio ·
San Lorenzo in Damaso ·
San Lorenzo in Lucina ·
San Lorenzo in Panisperna ·
San Luca a Via Prenestina ·
San Luigi dei Francesi ·
Santuario della Madonna del Divino Amore ·
Santi Marcellino e Pietro ·
San Marcello al Corso ·
San Marco ·
Santa Maria ai Monti ·
Santa Maria Ausiliatrice in Via Tuscolana ·
Santa Maria Consolatrice al Tiburtino ·
Santa Maria degli Angeli e dei Martiri ·
Santa Maria dei Miracoli en Santa Maria in Montesanto ·
Santa Maria dell'Anima ·
Santa Maria della Pace ·
Santa Maria della Salute a Primavalle ·
Santa Maria della Scala ·
Santa Maria della Vittoria ·
Santa Maria delle Grazie a Via Trionfale ·
Santa Maria del Popolo ·
Santa Maria del Suffragio ·
Santa Maria di Monserrato ·
Santa Maria Domenica Mazzarello ·
Santa Maria Goretti ·
Santa Maria Immacolata a Grottarossa ·
Santa Maria in Aquiro ·
Santa Maria in Aracoeli ·
Santa Maria in Campitelli ·
Santa Maria in Cappella ·
Santa Maria in Domnica ·
Santa Maria in Transpontina ·
Santa Maria in Trastevere ·
Santa Maria in Trivio ·
Santa Maria in Vallicella ·
Santa Maria in Via ·
Santa Maria in Via Lata ·
Santa Maria Liberatrice a Monte Testaccio ·
Santa Maria Madre del Redentore a Tor Bella Monaca ·
Basiliek van Santa Maria Maggiore ·
Santa Maria Regina degli Apostoli alla Montagnola ·
Santa Maria Regina Mundi a Torre Spaccata ·
Santa Maria sopra Minerva ·
Santa Beata Maria Vergine Addolorata a piazza Buenos Aires ·
San Martino ai Monti ·
Natività di Nostro Signore Gesù Cristo a Via Gallia ·
Santi Nereo e Achilleo ·
San Nicola in Carcere ·
Santissimo Nome di Maria al Foro Traiano ·
Nostra Signora del Sacro Cuore ·
Ognissanti in Via Appia Nuova ·
Sant'Onofrio ·
Sint-Pancratiusbasiliek ·
Pantheon (Rome) ·
San Patrizio ·
Sint-Anna in Lateranen ·
Sint-Paulus buiten de Muren ·
Sint-Pietersbasiliek ·
Santi Pietro e Paolo a Via Ostiense ·
San Pietro in Montorio ·
San Pietro in Vincoli ·
Santa Prassede ·
Preziosissimo Sangue di Nostro Signore Gesù Cristo ·
Santa Prisca ·
Santa Pudenziana ·
Santi Quattro Coronati ·
Santi Quirico e Giulitta ·
Santissimo Redentore e Sant'Alfonso in Via Merulana ·
Santa Sabina ·
San Salvatore in Lauro ·
Sint-Sebastiaan buiten de Muren ·
San Silvestro in Capite ·
Sixtijnse Kapel ·
Santa Sofia a Via Boccea ·
Santa Susanna ·
Tempietto van San Pietro in Montorio ·
Santa Teresa al Corso d’Italia ·
Trinità dei Monti ·
Sant’Ugo ·
Beata Vergine Maria del Monte Carmelo a Mostacciano ·
Basilica di San Vitale
 | Zie de categorie San Clemente (Rome) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
