Ndtyhij

Mechelen

Stad in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Arrondissement	Mechelen
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	65,19 km² (2011) 56,35% 15,44% 28,21%
Coördinaten	51° 2' NB, 4° 29' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	86.304 (01/01/2018) 48,96% 51,04% 1323,88 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2013) 21,16% 61,36% 17,47%
Buitenlanders	10,51% (01/01/2018)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Bart Somers (Open Vld)
Bestuur	Open Vld-Groen-M+
Zetels Open Vld-Groen-M+ N-VA Vlaams Belang sp.a CD&V PVDA	43 25 7 4 3 3 1
Economie
Gemiddeld inkomen	18.686 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad	8,05% (okt. 2018)
Overige informatie
Postcode 2800 2800 2801 2811 2811 2812	Deelgemeente Mechelen Walem Heffen Hombeek Leest Muizen
Zonenummer	015 - 03
NIS-code	12025
Politiezone	Mechelen/Willebroek
Hulpverleningszone	Rivierenland
Website	www.mechelen.be
Detailkaart
Ligging binnen het arrondissement Mechelen in de provincie Antwerpen
Portaal    België

Mechelen (Frans: Malines)^[1] is een stad in de Belgische provincie Antwerpen. De stad ligt in het zuiden van die provincie, centraal tussen de steden Antwerpen en Brussel, aan de rivier de Dijle. Mechelen telt zo'n 86.000 inwoners (anno 2017). Het is naar aantal inwoners de vijfde stad van Vlaanderen en de tweede grootste stad aan de Dijle (na Leuven).

Mechelen is tevens de hoofdplaats van het arrondissement Mechelen en de kies- en gerechtelijke kantons Mechelen, evenals rooms-katholieke hoofdzetel van het aartsbisdom Mechelen-Brussel en van de kerkprovincie België.

Toponymie

Margaretha van Oostenrijk voor de Sint-Romboutskathedraal

Stadhuis met het paleis van de Grote Raad (links), het belfort en lakenhal

'De plundering van Mechelen door de hertog van Alba' door Frans Hogenberg (Museum Boijmans Van Beuningen te Rotterdam)

Bij de verdeling van het rijk van Lotharius I tussen Karel de Kale, koning der Franken, en Lodewijk de Duitser op 8 augustus 870 wordt Mechelen als Maalinas apart vermeld in het deel dat Karel toekomt.

Daarna wordt Maalinas (Mechelen) vermeld in een giftbrief van Karel de Eenvoudige. In deze giftbrief uit 915 draagt hij de abdij van Hastières en die van Maslinas over aan Stephanus, de bisschop van Tongeren (en dus Luik). Een diploma uit 980/981 bevestigt Maslines, alsook Hoei, Fosses, Lobbes en Tongeren, als bezit van de bisschop van Luik en verder nog wordt Maclines vermeld in een oorkonde uit 1008, waarin Hendrik II wildbaan (=jachtrechten) verleent in het Waverwoud.

Later veranderde Maclines in Machele (12e eeuw), Mechgelme (14e eeuw) en uiteindelijk Mechelen (15e eeuw). De naam van de stad zou afgeleid zijn van het woord mahal, dat naar een vergader- of gerechtsplaats verwijst.

Geschiedenis

Zie geschiedenis van Mechelen voor een uitgebreide geschiedenis van de stad

Tot 1795 vormde Mechelen het centrum van de kleine zelfstandige Heerlijkheid Mechelen. In dat verband had het gebied dezelfde status als bijvoorbeeld Holland, Zeeland, Vlaanderen en Brabant. Gedurende een korte periode in de 15e en 16e eeuw werden de Nederlanden vanuit Mechelen geregeerd, en vervulde de stad de functie van bestuurlijke hoofdstad van de Nederlanden (ingesteld door Margaretha van Oostenrijk).^[2] Deze periode heeft bijgedragen tot het uitgebreide kunstbezit en diverse merkwaardige gebouwen. De stad heeft het op een na hoogste aantal beschermde gebouwen van Vlaanderen, waaronder vier UNESCO-vermeldingen.

Geografie

Kernen

Mechelen telt naast de stad nog vijf kleinere deelgemeenten, namelijk Heffen, Hombeek, Leest, Muizen en Walem.

Walem ligt ten noorden van de stad, aan de Nete. Heffen, Leest en Hombeek liggen ten westen, aan de overkant van de Zenne. Muizen ligt ten zuidoosten, iets verder stroomopwaarts langs de Dijle. De stad kent daarnaast nog verschillende gehuchten en wijken. Het gehucht ten noordwesten van de stad waar de Zenne en het kanaal Leuven-Mechelen samenvloeien met de Dijle heet het Zennegat. De stad zelf is administratief ingedeeld in de wijken Centrum, Mechelen-Noord, Mechelen-Zuid, Battel (ten westen van de Dijle), Arsenaal en Nekkerspoel in het oosten.

Aangrenzende gemeenten

• Bonheiden


• Boortmeerbeek


• Kapelle-op-den-Bos


• Rumst


• Sint-Katelijne-Waver


• Willebroek


• Zemst


• 
  Duffel (schuin over de Beneden-Nete)

Demografie

Evolutie van het inwonertal

19e eeuw

20e eeuw tot aan de fusie van gemeenten

Na de fusie van gemeenten

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

'De Engelse Furie' (Rijksmuseum te Amsterdam)

Spreiding van de bevolking

De stad Mechelen telt ongeveer 72.000 inwoners, de deelgemeenten tellen samen ongeveer 11.000 inwoners. Van de deelgemeenten is Muizen de grootste met ongeveer 5000 inwoners.

Migratie

In het jaar 1936 kwam een beperkt aantal Spanjaarden op de vlucht voor Franco naar Mechelen. In de jaren 60 kwamen er Spaanse gastarbeiders. Rond 1968 kwam een volgende migratiegolf, voornamelijk van Marokkanen. In 2011 vormden deze laatsten 16% (=13.000 inwoners) van de Mechelse bevolking. Daarnaast wonen er nog twee grote gemeenschappen in de stad: de Armeniërs en de uit Turkije gevluchte Assyrische christenen.^[3] Een laatste grote groep bestaat vooral uit Oost-Europeanen en mensen uit oorlogsgebieden in de Kaukasus.

Politiek

Structuur

De stad Mechelen maakt deel uit van het kieskanton Mechelen, gelegen in het provinciedistrict Mechelen, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Mechelen		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen		Antwerpen	Mechelen			Mechelen
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van Volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement			Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Antwerpen					Mechelen-Turnhout	Mechelen	Mechelen	Mechelen
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

Legislatuur 2019-2024

Dit artikel bevat verouderde informatie en zou bijgewerkt moeten worden. U wordt uitgenodigd om dit artikel bij te werken. Uitleg: Verkiezingen hebben plaatsgevonden op 14 oktober 2018, en de nieuwe gemeenteraad werd op 1 januari 2019 ingesteld: ander schepencollege !

Burgemeester Bart Somers staat aan het hoofd van het kartel Open Vld-Groen-m+, dat een meerderheid heeft met 25 op 43 zetels.

Geschiedenis

Legislatuur 2013-2018

Burgemeester Bart Somers leidde toen een coalitie bestaande uit Open Vld-Groen-m+, N-VA en CD&V. Samen vormden ze de meerderheid met 32 op 43 zetels. Vóór 2013 telde de gemeenteraad nog maar 41 zetels.

Legislatuur 2007-2012

Het bestuur voor de periode 2007-2012 bestond uit een coalitie van het kartel Open Vld-CDO-Groen! en het kartel sp.a-spirit.

(Voormalige) burgemeesters

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
(*)1982: LEF (0,53%), NOLS (0,61%), PKS (0,26%), RAD (0,42%), VOP (0,22%) / 1994: RGB (0,38%), SOEP (0,98%) / 2000: M.B. (0,68%) / 2012: Bewoners Partij (0,62%)

Ziekenhuizen

• 
  Algemeen Ziekenhuis Sint-Maarten: sinds augustus 2018 vervangt de nieuwbouw aan de Liersesteenweg de drie bestaande campussen.^[bron?]
  

Bezienswaardigheden

'Binnenplaats van het paleis van Margaretha van Oostenrijk' door François Stroobant (Hermitage te Sint-Petersburg)

'Een blik op de Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijkkerk' door Thomas Shotter Boys (J. Paul Getty Museum te Los Angeles)

Sint-Pieters-en-Pauluskerk

Het Hof van Busleyden

Zie de lijsten van onroerend erfgoed in Mechelen deel 1, deel 2 en deel 3 voor de hoofdartikels over dit onderwerp.

Religieuze bouwwerken

Kerken

• De Sint-Romboutskathedraal, waarvan de toren met twee complete beiaarden UNESCO-werelderfgoed ID 943-016 is.


• De barokke Onze-Lieve-Vrouw-van-Hanswijkbasiliek met haar koepel. De architect was de lokale Lucas Faydherbe.


• De Sint-Janskerk (Sint-Jan de Evangelist), die De aanbidding der wijzen van Rubens herbergt.


• De Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk, die De wonderbare visvangst van Rubens herbergt.


• De voormalige jezuïetenkerk Sint-Pieters-en-Paulus, nu een parochiekerk.


• De barokke Begijnhofkerk, opgedragen aan Sint-Alexius en Sint-Catharina, in het Begijnhof.


• De barokke kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal in de Bruul, van de hand van Lucas Faydherbe.


• De gotische Sint-Katelijnekerk in de Sint-Katelijnestraat.


• De laat-neogotische Sint-Jozef-Colomakerk in de Hanswijkenhoek- of Tervuursesteenweg-wijk

Burgerlijke bouwwerken

• 
  Grote Markt, met vele huizen uit de 16e tot 20e eeuw en tevens het Stadhuis van Mechelen met een flamboyant-gotische gevel en oudere Lakenhal met belfort (dit gebouw is UNESCO-werelderfgoed ID 943-015)


• Ook op de Grote Markt staat het huis In het Haentien (1773) met gevel in Lodewijk XV-stijl met een vergulde haan op de spits van de gevel.


• Het Hof van Savoye is nu het gerechtshof van Mechelen, maar was vroeger de residentie van Margaretha van Oostenrijk
  


• Het Hof van Kamerijk, voormalige residentie van Margaretha van York, nu stadsschouwburg


• Het Klein en het Groot Begijnhof (het laatste is UNESCO-werelderfgoed ID 855-003)


• 
  Hoogbrug: oudste stenen brug van de stad


• 
  Lamot: de vroegere brouwerij is nu omgebouwd tot een tentoonstellingsruimte en een erfgoed- en congrescentrum


• 
  Melaan: een vliet in het stadscentrum die in 2006 terug werd opengelegd


• 
  Zwemdok: een voormalig dok en zwembad aan de Binnendijle


• 
  Technopolis: doe-centrum voor wetenschap en technologie

Musea

• 
  Museum Brusselpoort, de enig overblijvende stadspoort en archeologisch museum


• 
  Museum Schepenhuis, het eerste stadhuis van Mechelen, gebouwd aan het einde van de 14e eeuw
  


• 
  Hof van Busleyden, vroeg-renaissanceresidentie, nu Museum Hof van Busleyden (in 2016 gesloten wegens renovatiewerken, terug open sinds 17 juni 2018)


• 
  Speelgoedmuseum met een unieke collectie oud en hedendaags speelgoed


• 
  Joods Museum van deportatie en verzet, een museum over de deportatie van Joodse krijgsgevangenen vanuit de Dossinkazerne in de Tweede Wereldoorlog.


• Mechels Horlogerie- en klokkenmuseum


• 
  Spoorwegmuseum De Mijlpaal, een museum over het ontstaan en de ontwikkeling van spoorwegen en de invloed ervan op de stad Mechelen


• 
  Klokkenmuseum Huis Michiels, een museum over de torenuurwerken en de geschiedenis van het klokkengieten


• 
  Brouwerij Het Anker, een bierbrouwerij met een museumgedeelte


• 
  Koninklijke Manufactuur van Wandtapijten De Wit, een internationaal vermaarde instelling die oude wandtapijten restaureert


• 
  Centrum voor Oude Kunst 't Vliegend Peert met het museum Het Zotte Kunstkabinet, een onderzoeksinstituut voor de studie van de schilderkunst van de Zuidelijke Nederlanden tussen 1500 en 1650, gevestigd in het pand 't Vliegend Peert, met nadruk op satirisch-moraliserende thematiek. Niet alleen bekende meesters als Jeroen Bosch en Pieter Bruegel maar ook minder bekende schilders als Jan en Frans Verbeeck, Jan Mandyn en Jan Massijs behoren tot de kern van het onderzoeksgebied

Nieuwe stadsprojecten

• Clarenhof


• Zoutwerf


• Gommarushof


• 
  Kazerne Dossin: Holocaust- en mensenrechtenmuseum


• Stationsomgeving


• Vernieuwing/doortrekking Bruul van de Grote Markt tot het Centraal Station


• Music Hall Mechelen


• Nieuwe Stadsbibliotheek Predikherenklooster


• Oude Carrefour-site: hier komt de nieuwe stadswijk 'Dijlepoort' met verschillende woontorens, ruimte voor groothandel en een groen openbaar binnengebied op wandelafstand van het centrum


• Zuidpoort: nieuwbouw en renovatie woningen stationsomgeving


• Keerdok: op termijn verhuizen de huidige baanwinkels naar een andere lus aan de rand en wordt dit gebied ontwikkeld tot woongebied aan het water


• Winketkaai: drie moderne woontorens met gezicht op de haven

Natuur

• De Kruidtuin, met een marmeren standbeeld van de lokale herbalist Dodoens
  


• 
  Planckendael: de dierentuin van Mechelen, in Muizen
  


• Het Vrijbroekpark: een provinciaal park, een groene long van 50 ha aan de rand van de stad


• 
  Mechels Broek: 100 ha natte graslanden met uitgestippelde wandelingen van 2 tot 7 km, dat zich in Muizen en Bonheiden bevindt, langs de rechteroever van de Dijle


• 
  Baerebeekvallei: 90 ha drassige weilanden met groene wandeling van 4,6 km, dat zich in Muizen bevindt


• Natuurgebied Battenbroek in Walem tussen Nete en Dijle


• Natuurreservaat Oude Dijlearm in Battel tussen Dijle en Leuvense Vaart
  


• Natuurgebied Den Battelaer in Battel tussen Leuvense Vaart en Zenne
  


• Natuurreservaat Robbroek tussen Battel en Stuivenberg; tussen Zenne en E19


• 
  Eglegemvijver in Hombeek en Zemst langs de linkeroever van de Zenne

Cultuur

De Grote Markt

De IJzerenleen (= ijzeren leuningen), een centrale winkelstraat

De Grootbrug over de Dijle

Bijnaam

De Mechelaars worden ook de Maneblussers genoemd. Deze naam hebben ze te danken aan een historische gebeurtenis uit de 17e eeuw. Op een bepaalde nacht was het volle maan met een lage bewolking en dacht een late caféganger met een glaasje te veel op dat de Sint-Romboutstoren in brand stond. Heel de stad werd opgetrommeld en mensen stonden in lange rijen emmers met water door te geven om hun toren te blussen. Sindsdien hebben de Mechelaars de spotnaam de maneblussers gekregen omdat ze de maan hadden proberen te blussen.

Taal

In Mechelen wordt een dialect gesproken dat Mechels heet. Het is een Brabants dialect. Meerbepaald hoort het Mechels bij het Klein-Brabants, een groep dialecten gesproken langs de grens tussen de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant.

Patroonheilige

Sint-Rombout geldt als beschermheilige van Mechelen.

Ontspanning

• 
  Technopolis: doe-centrum voor wetenschap en technologie


• Speelgoedmuseum


• 
  Nekkerhal: een complex voor beurzen, festivals, rommelmarkten en concerten. In 2014 vond er de musical '14-'18 van Studio 100 plaats


• 
  Utopolis Mechelen: bioscoopcomplex


• Cultuurcentrum Mechelen: organiseert concerten, theatervoorstellingen en tentoonstellingen


• 
  Filmhuis Mechelen: organiseert elke dinsdag hedendaagse en klassieke filmvoorstellingen in het auditorium van het Cultuurcentrum Mechelen


• 
  Figurentheater DE MAAN: figurentheatergezelschap voor kinderen met jarenlange traditie, dat vroeger bekendstond onder de naam Mechels Stadspoppentheater. De poppenmaker is tevens bekend Mechelaar Paul Contryn
  


• 
  Kunstencentrum nOna, gevestigd in de gebouwen van de voormalige Ciné Studio
  


• 
  't Arsenaal, theater(gezelschap) dat vroeger bekendstond als het Mechels Miniatuur Teater
  


• 
  Abattoir Fermé, theatergezelschap


• Contour: organiseert biënnales voor bewegend beeld


• Jazzzolder: organiseert geregeld jazzoptredens


• Moonshack: organiseert regelmatig soul-, funk-, blues-, ska-, reggae-, jazz- & rockoptredens en de ondertussen legendarische Super Soul Stew feestjes


• Kamikazeclub: organiseert regelmatig rock- pop- en metaloptredens, gelegen aan het Douaneplein achter fuifzaal Perron M.


• TheAtrium: concertzaal, vroeger bekend onder de naam Zaal Volksbelang. Begin jaren 80 speelden onder anderen de popgroepen U2, Dead Kennedys, Madness en Depeche Mode er concerten


• Mechelen is bekend om zijn beiaard en zijn beiaardschool, die heel wat buitenlandse cursisten aantrekt: dat was het levenswerk van beiaardier Jef Denyn
  


• 
  Toerisme: stadswandelingen, rondleidingen en rondvaarten op de Mechelse Binnendijle.

Evenementen

Beeld van O.L.V. van Hanswijk wordt door de stad gedragen tijdens de Hanswijkcavalcade

De Reuzen en het Ros Beiaard tijdens de Ommegang van Mechelen

Om de 25 jaar

De Cavalcade, gevolgd door de Ommegang. Deze laatste is als traditie van de reuzenstoet erkend als UNESCO-Meesterwerk van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid. De recentste Cavalcade was op de laatste zondag van augustus en eerste zondag van september van 2013.

Jaarlijks

• De Hanswijkprocessie (zondag voor Hemelvaart)


• Muziekfestivals:
  
  
  
  • 
    Parkpop in de Kruidtuin, elke donderdagavond in juli en augustus
  
  
  • 
    Maanrock (3e weekend in augustus) op de Grote Markt
    
  
  
  • 
    Dijlefeesten op de Vismarkt
    
  
  
  
  

Zeer geregeld

• 
  Beiaardconcerten vanuit de kathedraal
  
  
  
  • Het hele jaar door op zaterdag en maandag om 11.30 uur en zondag om 15.00 uur
  
  
  • Zomerconcerten van juni tot half september: elke maandag om 20.30 uur
  
  
  
  

Televisie

• De stad is het decor voor de Vlaamse dramareeks Dubbelleven, die in november 2010 voor het eerst op televisie kwam


• De Dijlestad werd in 2012 nogmaals het decor voor een nieuwe Vlaamse komische reeks, getiteld Loslopend wild & gevogelte.


• K3 bracht in 2012 hun nieuwe film Bengeltjes uit, waarin Mechelen de thuisstad zal zijn voor Karen, Kristel en Josje


• De verhaallijn van de Vlaamse serie Familie speelt zich vooral af in en rond de stad Mechelen, waar de familie Van Den Bossche sinds jaar en dag haar familiebedrijf runt

Streekproducten

• Bier
  
  
  
  • 
    Gouden Carolus: een serie speciaalbieren gebrouwen door brouwerij Het Anker
    
  
  
  • 
    Maneblusser, een blond bier (6%) van brouwerij Het Anker
  
  
  • 
    Gouden Carolus Cuvée van de Keizer: een serie van drie speciaalbieren van brouwerij Het Anker
  
  
  • 
    Lucifer: een blond speciaalbier van brouwerij Het Anker
  
  
  • 
    Anker Pils, het voormalige pilsbier Blusser dat sinds 1998 verkrijgbaar is van brouwerij Het Anker
  
  
  • 
    Boscoli (vroeger Boscoulis): is het fruitbier van brouwerij Het Anker
  
  
  
  


• 
  Mechels maantje: een chocolaatje


• 
  Mechels margrietje: een citroenkoekje


• 
  Mechels torentje: een zandkoekje


• 
  Mechelse koekoek: een kippenras

Religie en levensbeschouwing

Brouwerij Het Anker met op de achtergrond de Sint-Alexius-en-Catharinakerk van het groot begijnhof

Christendom

Katholicisme

De Katholieke Kerk telt binnen het Mechelse christendom het grootste aantal gelovigen. De stad is de hoofdzetel van de Belgische rooms-katholieke kerkprovincie met aan het hoofd metropoliet André Léonard. Daarnaast bevindt er zich eveneens de zetel van het Aartsbisdom Mechelen-Brussel, waarvan de Sint-Romboutskathedraal de hoofdkerk is en de bestuurszetel van het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen. Mechelen vormt samen met de gemeenten Bonheiden, Duffel, Sint-Katelijne-Waver en Zemst het dekenaat Mechelen. De stad telt 20 parochies^[15] die allen behoren tot de federatie Mechelen.

Protestantisme

Mechelen telt drie protestantse gemeenten, die deel uitmaken van de Verenigde Protestantse Kerk in België en het District Antwerpen-Brabant-Limburg. De Sint Janskerk is het oudste kerkgebouw. De erediensten gaan door in de Zandpoortkerk en de VPKB-kerk in de Keizerstraat. De Ghanese Presbyteriaanse kerk (Presbyterian church of Ghana) houdt eveneens haar erediensten in de Zandpoortkerk.

Nestorianisme

Mechelen kent een relatief grote gemeenschap (± 2000 gelovigen) van nestoriaanse christenen die zich omstreeks 1980 hebben gevestigd in de stad nadat ze gevlucht waren uit Zuid-Oost-Turkije. Er zijn drie grote stromingen te onderscheiden, met name de Assyrische Kerk van het Oosten, de Chaldeeuws-Katholieke Kerk en de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië.^[16]

Islam

14,7% van de Mechelse bevolking is moslim.^[17] Het merendeel zijn Soennieten. De stad heeft twee moskeeën die beide in Marokkaanse traditie zijn. Het betreft de Mechelse moskee en de Moskee Al Buraq.

Boeddhisme

Te Mechelen bevindt zich ook Wat Dhammapateep, een Theravada Boeddhistische tempel met een voornamelijk Thaise gemeenschap. In de tuin staat het grootste stenen Boeddhabeeld van Europa, in groen-zwart graniet op dito sokkel, het geheel gebeeldhouwd in China.

Mobiliteit

maquette van het voormalig spoorwegstation, afgebroken in 1958-1960

De spoorwerkplaats tijdens een Opendeurdag ter gelegenheid van het 150-jarige bestaan van de Belgische spoorwegen in 1985

NMVB-stadstram 2 Pasbrug (Vlaams Tram- en Autobusmuseum te Antwerpen)

Openbaar Vervoer

Busnetwerk

Het busnetwerk wordt geëxploiteerd door De Lijn. Er zijn 8 stadslijnen en verschillende streeklijnen. De hoofdzetel van De Lijn bevindt zich ook in Mechelen.

Spoorwegen

In 1835 werden de eerste spoorlijnen in België aangelegd, met Mechelen als centraal punt: de lijnen naar Brussel, Antwerpen en Dendermonde. De eerste trein op Belgisch grondgebied (de Olifant) reed in 1835 op het traject Mechelen-Brussel. De stad bleef na 1835 nog tientallen jaren het middelpunt van het Belgisch spoorwegverkeer.

Tegenwoordig ligt het station Mechelen langs de spoorlijnen 25 / 27 (Brussel / Schaarbeek - Antwerpen) en 53 (Kortrijk - station Gent-Sint-Pieters - Dendermonde - Mechelen - Leuven). Het station Mechelen-Nekkerspoel ligt langs de spoorlijnen 25 / 27 en 27B.

Ook voor de buurtspoorwegen was Mechelen een belangrijk knooppunt. Buurtspoorlijnen werden geëlektrificeerd en er was een stadstramnet van drie lijnen, geëxploiteerd door de buurtspoorwegen. Er waren trams naar Heist-op-den-Berg, Boom (Antwerpen), Keerbergen (Haacht, Aarschot en Brussel).

Het oudste spoorweggebouw van België, dat op het terrein van de werkplaats van de NMBS achter het station stond, werd op 3 en 4 september 2013 34 meter van het spoor af verplaatst om ruimte te maken voor een nieuwe weg die tussen het spoor en de werf van de NMBS moet komen. Dit omdat dit gebouw zeer bijzondere kenmerken heeft, zelfs een gedeelte van de voegen zijn beschermd. Er zijn plannen om dit gebouw over te dragen aan de stad, die het gebouw als een publieke ruimte wil benutten.

Wegennet

Langs het westen van Mechelen passeert de A1/E19 Brussel-Antwerpen. In een halve boog rond het noorden van de stad loopt de R6, de grote ring van Mechelen. Rond het stadscentrum loopt de R12. Vanuit Mechelen lopen onder andere in noordelijke en zuidelijke richting de N1 naar respectievelijk Antwerpen en Brussel, in noordwestelijke richting de N16 tot in Sint-Niklaas en in zuidoostelijke richting de N26 naar Leuven.

Waterwegen

Mechelen is ook per boot te bereiken via de Dijle; er is een kleine plezierhaven in het centrum van de stad. Daarnaast was het tot het najaar van 2013 mogelijk om met een plezierboot naar Planckendael te reizen vanuit het centrum van de stad. Langs het water ligt het Dijlepad, een houten wandelpad vanaf Lamot tot Kruidtuin over het water in de binnenstad langs de soms eeuwenoude huizen met balkons aan het water.

Economie

Verleden

• Brouwerij Lamot

Heden

De zaterdagmarkt staat in de binnenstad (Grote Markt, Steenweg, Schoenmarkt, IJzerenleen, Hallestraat, Befferstraat, Veemarkt, Désiré Bouchérystraat, Botermarkt). De Kleinhandelsmarkt staat aan de Guido Gezellelaan, langs de Centjesmuur. De kleinhandelsmarkt vindt plaats elke maandag, woensdag en vrijdag op de Veemarkt. De curiosamarkt vindt plaats elke zondag vanaf de zondag na de Hanswijkprocessie tot de laatste zondag van september.^[18].

• Stadsbrouwerij Het Anker
  


• Telenet


• Sanoma Media


• A Film


• Brouwerij Alken-Maes
  

Onderwijs

Mechelen, de twee beroemde huizen Den Duivel en 't Paradijs (tekening van Léon van Dievoet, 1934)

Dezelfde huizen anno 2009 aan de Haverwerf

Graeme Rutjes, Erwin Koeman, trainer Aad de Mos, Piet den Boer en Wim Hofkens, die met KV Mechelen de Europacup II wonnen in 1987-'88

Helen Langehanenberg op de Kerstjumping

Mechelen is een redelijk belangrijke stad in verband met onderwijs. Leerlingen uit Groot-Mechelen lopen dikwijls hun basisschool in de stad. Leerlingen die in de wijde omtrek rond de stad wonen volgen hier Secundair Onderwijs. De drie verschillende netten zijn hier vertegenwoordigd. Hieronder een lijst van de scholen en hun aanbod. Omdat dit aanbod dikwijls zeer divers is worden de voornaamste vakgebieden opgesomd.

Daarnaast heeft de stad ook een hogeschool, Thomas More Mechelen, waar ongeveer 5000 studenten van over heel Vlaanderen zijn ingeschreven. Het aantal Nederlandse studenten dat komt studeren in Mechelen stijgt elk jaar. De Artesis Hogeschool Antwerpen heeft voorlopig nog een campus in Mechelen. Deze zal op termijn verhuizen naar Antwerpen Noord. Hun vakgebieden zijn ook opgesomd.

Secundair onderwijs

Katholiek Onderwijs Vlaanderen

• 
  Berthoutinstituut Klein Seminarie (Bim-Sem) (algemene vorming)


• 
  COLOMAplus, sinds 2007 als fusie van O.L.V. De Ham en Coloma (toerisme, gastronomie, schoonheid, informatica en handel)


• 
  Scheppersinstituut (algemene vorming)


• Sint-Janshof (buitengewoon beroepsonderwijs)


• 
  Sint-Romboutscollege (algemene vorming)


• Technische Scholen Mechelen (voornamelijk bouw en industrie)


• 
  Ursulinen Mechelen (algemene vorming, handel en zorg + vierde graad mode)

GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap

De middelbare scholen in Mechelen die behoren tot het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap werken samen onder de naam Busleyden Atheneum.

Busleyden Atheneum bestaat uit 7 campussen:

• Campus Botaniek (4 vestigingen)


• Campus Caputsteen


• Campus De Beemden (2 vestigingen)


• Campus Nekkerspoel


• Campus Pitzemburg


• Campus Stassart


• Campus Zandpoort

Provinciaal onderwijs

• Provinciale Scholen voor Tuinbouw en Techniek PTS Campus Mechelen (het vroegere PITO)

Hoger onderwijs

• Thomas More Mechelen (TMM)
  
  
  
  • Lerarenopleiding (campus Kruidtuin)
  
  
  • Journalistiekopleiding (campus De Ham)
  
  
  • Toerismeopleiding (campus De Vest)
  
  
  • Informaticaopleidingen (campus De Vest)
  
  
  • Managementopleiding (campussen De Vest en De Ham)
  
  
  • Opleiding interieurvormgeving (campus Lucas Faydherbe)
  
  
  • Verpleegkunde (campus De Vest)
  
  
  
  

Zorg

Het Algemeen Ziekenhuis Sint-Maarten heeft een campus Leopoldstraat vlak bij het station Mechelen en een campus Zwartzustersvest vlak bij het station Mechelen-Nekkerspoel. Tegen 2018 worden ze vervangen door een nieuwe campus langs de R6.

Daarnaast heeft het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds zijn hoofdkantoor in Mechelen.

Overheid

Het hoofdkantoor van een paar instellingen van de Vlaamse overheid bevindt zich hier, namelijk dat van de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn en de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM).

Mechelen is ook aangeduid als collegehoofdbureau voor het Nederlands kiescollege en staat dus in voor coördinatie bij Europese verkiezingen en tot 2012 ook Senaatsverkiezingen. De stad fungeerde in de jaren 1970 (bij de voorlopige gewestvorming) ook even als zetel voor de tijdelijke Vlaamse Gewestraad, een nevenvoorloper van het Vlaams Parlement.

Sport

• Mechelen herbergt twee van de oudste voetbalploegen van België: KRC Mechelen (stamnummer 24) en YRKV Mechelen (stamnummer 25), beide opgericht in 1904. YRKV Mechelen speelt in eerste klasse B en werd viermaal landskampioen en eenmaal bekerwinnaar. Tevens waren ze de laatste Belgische club die een Europees kampioenschap won, met name de Europese Beker voor Bekerwinnaars in 1988. KRC Mechelen speelt in derde amateur B en werd eenmaal vice-kampioen alsook bekerfinalist. De andere voetbalclubs in Mechelen spelen in de provinciale reeksen: Sporting Mechelen, SK Rapid Leest, Leest United, KFC Muizen, SK Heffen, Zennester Hombeek en FC Walem.


• Windsurfclub Alleman is gevestigd aan de 36 hectare grote Eglegemvijver, evenals zeil- en surfclub WVD Mechelen


• 
  De Nekker is een sport- en recreatiedomein, en de aanliggende Nekkerhal is een grote expositie- en evenementenhal


• Er komt ook een nieuwe schaatsbaan achter het Utopolis-complex aan de Nekker, naast de Dijle. Deze zal de huidige schaatsbaan in deelgemeente Leest vervangen.


• De waterpoloclub RSC Mechelen
  


• De voormalige basketbalclub Racing Mechelen
  

Bekende Mechelaars

Zie: Lijst van Mechelaars

Stedenbanden (van vroeger en nu)

• 
  Arvada (Verenigde Staten)


• 
  Dijon (Frankrijk)


• 
  Helmond (Nederland)


• 
  Nador (Marokko)


• 
  Sucre (Bolivia)

Externe links

Op andere Wikimedia-projecten: Mediabestanden  Mechelen op Wikimedia Commons Wikivoyage  Mechelen op Wikivoyage

• Gemeentesite


• Onafhankelijke wikisite voor Mechelen mapt.be


• Mechelenbinnenstebuiten


• Restauratie Integratie Mechelen


• Mechelen van Weleer

Panorama Grote Markt van Mechelen.

Zie de categorie Mechelen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Plaatsen in de stad Mechelen
Deelgemeenten: Heffen · Hombeek · Leest · Mechelen · Muizen · Walem Belgische gemeenten · Arrondissement Mechelen · Antwerpen · Vlaanderen

	Gemeenten in de provincie Antwerpen
Aartselaar · Antwerpen · Arendonk · Baarle-Hertog · Balen · Beerse · Berlaar · Boechout · Bonheiden · Boom · Bornem · Borsbeek · Brasschaat · Brecht · Dessel · Duffel · Edegem · Essen · Geel · Grobbendonk · Heist-op-den-Berg · Hemiksem · Herentals · Herenthout · Herselt · Hoogstraten · Hove · Hulshout · Kalmthout · Kapellen · Kasterlee · Kontich · Laakdal · Lier · Lille · Lint · Malle · Mechelen · Meerhout · Merksplas · Mol · Mortsel · Niel · Nijlen · Olen · Oud-Turnhout · Putte · Puurs-Sint-Amands · Ranst · Ravels · Retie · Rijkevorsel · Rumst · Schelle · Schilde · Schoten · Sint-Katelijne-Waver · Stabroek · Turnhout · Vorselaar · Vosselaar · Westerlo · Wijnegem · Willebroek · Wommelgem · Wuustwezel · Zandhoven · Zoersel · Zwijndrecht België: Provincies · Gemeenten