Ndtyhij

De gebroeders Karamazov
Oorspronkelijke titel	Братья Карамазовы (Brat'ja Karamazovy)
Auteur(s)	Fjodor Dostojevski
Vertaler	Arthur Langeveld Marko Fondse Jan van der Eng Jan Meijer
Land	Rusland
Taal	Russisch
Uitgever	The Russian Messenger
Uitgegeven	november 1880
Voorloper	De zachtmoedige
Vervolg	Dagboek van een schrijver
Portaal:  Literatuur

De gebroeders Karamazov (Russisch: Братья Карамазовы, Brat'ja Karamazovy) is een roman van de Russische schrijver Fjodor Dostojevski uit 1879-1880. Het boek staat in de zogenoemde lijst "belangrijkste boeken uit de wereldliteratuur".

De biograaf

Het verhaal van de gebroeders Karamazov wordt verteld vanuit het standpunt van een biograaf die de gebeurtenissen in het stadje Skotoprigonjevsk rond het jaar 1866 van dichtbij meegemaakt heeft. In het voorwoord geeft de verteller aan dat Aljosja (Aleksei Karamazov) zijn hoofdpersonage is, omdat juist hij de kern van het geheel in zich draagt. Na de gebeurtenissen zal Aljosja als het ware de wereld van de lezer binnenstappen, want naast deze roman is er nog een tweede roman, de belangrijkste, waarin mijn held optreedt binnen ons eigen tijdsbestek. Op de eerste pagina weet de lezer al dat Fjodor Karamazov een tragisch en duister einde zal kennen. Het proces Karamazov trok de aandacht van heel Rusland; alle kranten en tijdschriften hadden het erover. Er kwamen bezoekers uit andere Russische steden, tot uit Moskou en Sint-Petersburg. Het zou een rijk schouwspel worden. Maar ik doe u evengoed het gerechtvaardigde voorstel aan de hand de roman al bij de eerste episode in de hoek te gooien.

Verhaal

Het verhaal gaat over het gebroken gezin Karamazov, dat rond augustus 1866 voor het eerst voltallig samenkomt bij hun vader Fjodor. Hij heeft nooit omgekeken naar zijn drie zonen Dmitri, Ivan en Aleksei, nadat hun moeders gestorven zijn. Aleksei wil het graf van zijn moeder zien en in het klooster treden, Dmitri heeft onenigheid met zijn vader over een erfeniskwestie en Ivan heeft een oogje op de verloofde van Dmitri. De echte dynamiek van het verhaal wordt pas in gang gezet, als vader Fjodor en zoon Dmitri een bittere strijd uitvechten voor de femme fatale Groesjenka. Dostojevski zet de zaak verder op scherp met diepgaande maatschappelijke, theologische en psychologische beschouwingen. Uiteindelijk wordt Dmitri veroordeeld door een jury wegens diefstal van 3000 roebel en de moord op zijn vader.

De grootinquisiteur van Sevilla (deel II, boek 5, hoofdstuk 5; II-5.5) is het beroemdste hoofdstuk van De gebroeders Karamazov en wordt algemeen beschouwd als een hoogtepunt in de wereldliteratuur.^[1]

Vertalingen

De eerste Nederlandse vertaling verscheen in 1913. In 1958 kwam Jan van der Eng met De gebroeders Karamazov. Marko Fondse publiceerde in 1970 zijn vertaling onder dezelfde titel. De meest recente vertaling, van Arthur Langeveld verscheen in 2006 bij uitgeverij Van Oorschot te Amsterdam als De broers Karamazov. Zij droeg in aanzienlijke mate bij tot de toekenning, aan Langeveld, van de Martinus Nijhoffprijs voor vertalingen in het jaar daarop.