Ndtyhij

's-Gravenzande

Plaats in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Zuid-Holland
Gemeente	Westland
Coördinaten	52° 0′ NB, 4° 10′ OL
Algemeen
Inwoners (1 januari 2015)	20.777
Overig
Postcode	2690 - 2694
Netnummer	0174
Belangrijke verkeersaders	N211 N220
Opgegaan in	Westland (gemeente) in 2004
Detailkaart
Locatie in de gemeente Westland
Portaal    Nederland

Marktplein

's-Gravenzande op een kaart uit 1712

Oranjesluis

's-Gravenzande is een stad met 20.777 inwoners in 2015, gelegen in de streek het Westland. De plaats maakt deel uit van de gemeente Westland (provincie Zuid-Holland) en is de grootste nederzetting in die gemeente.

Geschiedenis

's-Gravenzande (Op z'n Westlands: Breeje Durp) heeft als enige plaats in het Westland een historie als stad: het kreeg in 1246 stadsrechten van graaf Willem II van Holland, die er net als zijn vader graaf Floris IV geregeld verbleef. Aan het grafelijk hof heeft 's-Gravenzande de helft van zijn naam te danken. Het element -zande verwijst naar de verzande Maasmonding, waarbij het stadje ontstaan is.

's-Gravenzande was en is een marktplaats: het centrum bestaat uit een aantal grotere en kleinere pleinen (onder andere het Marktplein en het Graaf Florisplein). Het was tevens een bedevaartplaats: gravin Machteld van Brabant, de moeder van Willem II, had aan de kerk die zij er had laten bouwen een Madonnabeeld geschonken waaraan wonderen werden toegeschreven. Het klooster Maria Magdalena in Bethanië was van 1266 tot 1582 gevestigd in de stad.

Tot 1 januari 2004 was 's-Gravenzande een zelfstandige gemeente met daarin ook het dorp Heenweg. Daarna is het met buurgemeenten opgegaan in de nieuwe gemeente Westland in het kader van de gemeentelijke herindeling Westland. Tot 1914 behoorde ook Hoek van Holland tot de gemeente 's-Gravenzande.

Monumenten

Vanaf de 13e eeuw tot het midden van de 19e eeuw stonden in 's-Gravenzande twee korenmolens, de "voormolen" en de "achtermolen". Tegenwoordig staat als enige de Molen van Maat, die sinds 2002 weer in bedrijf is.

In en om het dorp staan vrij veel goedbewaarde kleine villa's in art-decostijl, veelal versierd met glas-in-lood, geglazuurde stenen of dakpannen en opvallende gebogen of vooruitspringende daklijsten.

De Dorpskerk is een hallenkerk uit begin 19e eeuw die de verwoeste kerk uit de 14e eeuw verving. Onder andere door een schenking van koning Willem I was het mogelijk deze kerk te bouwen. In 1816 werd hij ingewijd.

De Heilige Lambertuskerk ligt verscholen onderaan de Maasdijk vlak bij het dorpje Heenweg. De kerk is in 1872-1873 gebouwd door jonkheer A.J.A. van Rijckevorsel. Het interieur is neogotisch. Boven de ingang staat een beeld van Sint Lambertus.

Zie ook

• Lijst van rijksmonumenten in 's-Gravenzande


• Lijst van gemeentelijke monumenten in 's-Gravenzande

Voorzieningen

Sport

• Dansen en turnen wordt gedaan bij de OKK (Oefening Kweekt Kunst) in de Westlandhal en in de gymzalen van de oude PWA school en van het ISW aan de Gasthuislaan.


• Korfbal wordt gespeeld bij de christelijke korfbalvereniging ONDO.


• Voetbal wordt gespeeld bij FC 's-Gravenzande, de fusieclub van de zaterdagverenigingen 's-Gravenzandse SV (in de volksmond De Sport) en de 's-Gravenzandse VV (lokaal bekend als Rood-Wit). De verenigde voetbalclub heeft zo'n 1700 leden en speelt in het Juliana Sportpark.


• Tennis wordt gespeeld bij LTC 's-Gravenzande, op het SchwagermannTennispark.


• Racket & Party Centrum 's-Gravenzande, hier zijn vier indoor tennisbanen en vier squashbanen.


• Volleybal wordt gespeeld bij Monza. Monza is voortgekomen uit een fusie tussen GVC uit 's-Gravenzande en Mov'Over uit Monster.


• Basketbal wordt gespeeld in de Westlandhal


• 
  Jeu de boules wordt gespeeld bij 's-Gravenboules.


• Zwembad Maesemunde.


• Sporthal de Westlandhal.


• De schietvereniging van 's-Gravenzande is gevestigd aan de Koningin Julianaweg.

Media

In 's-Gravenzande bevinden zich twee media-organisaties. Aan de Van de Kest Wittensstraat is de studio van het radio- en tv-station WOS gevestigd, waar 24 uur per dag radio en tv wordt uitgezonden. Aan de Meerkoet 27 is de studio van VJG TV-Producties en van RITV (Regionale Internet Televisie) gevestigd. RITV zendt uitsluitend online uit. VJG produceert exclusief de programma's voor RITV en andere TV-stations

Natuur

Het Staelduinse Bos is sinds 1987 in beheer bij de stichting het Zuid-Hollands Landschap. In het bos is het bezoekerscentrum d'Oude Koestal gevestigd, waar informatie over de natuur in dit gebied is te vinden.

De Banken is een 90 hectare groot duingebied met twee laaggelegen natte duinvalleien.

Strand

's-Gravenzande heeft een drie kilometer lang, breed zandstrand met drie strandopgangen: Arendsduin, Beukel en Vlugtenburg. Slag Arendsduin is de meest noordelijke en ligt tegen de plaats Monster aan. Slag Beukel is de grootste strandopgang van 's-Gravenzande, en slag Vlugtenburg is de meest zuidelijke tegen Hoek van Holland aan.
In 2009 werd het strand van gemeente Westland uitgeroepen tot 'Schoonste Strand van Nederland'.^[bron?]

Bezienswaardigheden

• 
  De Spaansche Vloot, horecagelegenheid en voormalige herberg uit 1700


• 
  Oranjesluis, sluis met sluiswachterswoning aan de Maasdijk uit 1676


• 
  Raadhuis, voormalige raadhuis van 's-Gravenzande uit 1869

Wijken en buurten

• Centrum


• Edelstenenwijk


• Heenweg


• Nieuwe Vaart


• Oostzijde


• Oudeland


• Teylingen (industrieterrein)


• Tuinveld (nieuwbouw)


• Vreeburgh


• Vreelande


• Zandevelt

Geboren in 's-Gravenzande

Blik vanaf de duinen over de kassen naar 's-Gravenzande

• 
  Anton Eduard van Arkel, (1893-1976), scheikundige


• 
  Wim van der Voort (1923-2016), schaatser


• 
  Huub Kortekaas (1935), beeldend kunstenaar


• 
  Hans Mondt (1941-1995), diskjockey en presentator


• 
  Marinus Dijkhuizen (1972), huidig voetbaltrainer van NAC Breda
  


• 
  Daniëlle Overgaag (1973), wielrenster en tv-presentatrice


• 
  Oscar Moens (1973), oud-profvoetballer van onder meer Willem II
  


• 
  Stefan Aartsen (1975), zwemmer


• 
  Jutta Leerdam (1998), schaatsster

Bekende (voormalige) inwoners van 's-Gravenzande

• 
  Thiemo de Bakker, tennisser, winnaar Wimbledon bij de junioren in 2006


• 
  Jaap Bax, journalist en oud-wethouder in 's-Gravenzande


• 
  Sander Jan Klerk, acteur


• 
  Klaasje Meijer, zangeres


• 
  Tom Leezer, Nederlands kampioen wielrennen bij de beloften 2007


• 
  Frans Moor, politicus


• 
  Leonard Roggeveen, onderwijzer, kinderboekenschrijver


• 
  Erica Terpstra, politica, oud-gemeenteraadslid van 's-Gravenzande


• 
  Dirk van Duijvenbode, darter PDC


• 
  Tim Hofman, presentator

Zie ook

• Lijst van burgemeesters van 's-Gravenzande


• Lijst van beelden in 's-Gravenzande

	Plaatsen in de gemeente Westland
Steden en dorpen: 's-Gravenzande · Ter Heijde · Honselersdijk · Kwintsheul · De Lier · Maasdijk · Monster · Naaldwijk · Poeldijk · Wateringen Buurtschappen: Baakwoning · Blaker · De Driesprong · Heenweg · Mariëndijk· Nieuwe Tuinen · Oostbuurt · Rolpaal · Westerlee Zuid-Holland: Steden en dorpen      Nederland: Provincies · Gemeenten

Zie de categorie 's-Gravenzande van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.