Driebergen-Rijsenburg
Plaats in Nederland | |||||
| |||||
Situering | |||||
Provincie | Utrecht | ||||
Gemeente | Utrechtse Heuvelrug | ||||
Coördinaten | 52° 3′ NB, 5° 17′ OL | ||||
Algemeen | |||||
Oppervlakte | 26,43 km² | ||||
- land | 26,33 km² | ||||
- water | 0,10 km² | ||||
Inwoners (2016[1]) | 18.483 (689 inw./km²) | ||||
Overig | |||||
Postcode | 3971, 3972 | ||||
Netnummer | 0343 | ||||
Belangrijke verkeersaders | A12, N225, spoorlijn Utrecht-Arnhem/Rhenen | ||||
Detailkaart | |||||
Grenzen van de voormalige gemeente | |||||
|
Driebergen-Rijsenburg is een plaats in de Nederlandse provincie Utrecht, behorend bij de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Het ligt tegen de stuwwal van de Utrechtse Heuvelrug. Het dorp telt ongeveer 18.483 inwoners (1 januari 2016) en heeft een oppervlakte van 26,43 km² (waarvan 0,1 km² water). Driebergen-Rijsenburg is gelegen aan de Stichtse Lustwarande, een lange reeks van meer dan honderd buitenplaatsen en landgoederen langs de zuidwestelijke rand van de Utrechtse Heuvelrug.
Inhoud
1 Geschiedenis
2 Buurtschappen
3 Instanties en organisaties
4 Sport
5 Cultuur
6 Evenementen
7 Verkeer en vervoer
8 Geboren
9 Bekende (voormalige) inwoners
10 Zie ook
11 Bezienswaardigheden
12 Afbeeldingen
13 Externe links
Geschiedenis
De naam Thribergen komt voor het eerst in 1159 voor, mogelijk slechts als nederzetting zonder kerk. Pas in 1309 staat het voor het eerst als echte plaatsaanduiding vermeld. In de Middeleeuwen zijn er volop ridderhofsteden gebouwd in de omgeving en van die periode is er nog veel te zien rond de Langbroekerwetering. Deze vaart is in 1126 ontstaan bij het ontginnen van de Driebergenbroek. Er zijn destijds veel kastelen gebouwd langs het water van deze wetering en ook zijn boerenhofsteden ontwikkeld tot kastelen door de bouw van een toren en het aanleggen van een gracht. Een aantal kastelen uit deze tijd zijn nog te bewonderen, waarvan Sterkenburg, gelegen in de buurtschap Sterkenburg, een mooi en opvallend voorbeeld is.
Driebergen-Rijsenburg is ontstaan door het samenvoegen van de kernen Driebergen en Rijsenburg. Tot 1 mei 1931 waren deze kernen zelfstandige gemeenten. Sindsdien vormden ze een gemeente en zijn ze volledig samengegroeid tot één plaats. Op 1 januari 2006 werd de gemeente Driebergen-Rijsenburg samengevoegd met Amerongen, Doorn, Leersum, Maarn, Maarsbergen en Overberg tot de nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug.
Een deel van het dorp Rijsenburg is beschermd dorpsgezicht en zijn er verschillende rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten in Driebergen-Rijsenburg. Het kerkplein van Rijsenburg is een zeer kenmerkend element in het dorp. De Rooms-Katholieke Sint-Petrus'-Bandenkerk (Rijsenburg) is in 1810 gebouwd door de architect Adrianus Tollus in opdracht van ambachtsheer Petrus Judocus van Oosthuyse (bewoner van Sparrendaal), als onderdeel van een geheel nieuw dorp Rijsenburg, 2 km verwijderd van het toen al niet meer bestaande Kasteel Rijsenburg. De kerk dateert uit de napoleontische tijd en is de enige kerk in Nederland die gebouwd is in Empirestijl. Bij de kerk werden woon- en koetshuizen gebouwd in een halve cirkel. In 1813 werd tegenover de kerk het logement het Het Wapen van Rijsenburg gebouwd. Dit unieke kerkplein heeft de status van een beschermd dorpsgezicht. Op de plek van het voormalig Groot-seminarie Rijsenburg is nu een prominent appartementencomplex gebouwd. Op de plek van het voormalige neogotische landgoed Welgelegen, dat in WOII werd gebombardeerd, is in 1954 Park Welgelegen (Driebergen-Rijsenburg), de voormalige tuin van het landgoed, voorzien van woningen in stijl van de Delftse School. De fraaie Buitenplaats Dennenburg, met entree op de kruising Engweg/Hogesteeg, is in particulier bezit en geheel gerenoveerd. Verder wordt het dorp gekenmerkt door een aantal wijken met typisch jaren-30 huizen, zoals Tuinwijk Sterrebosch en Driebergen-Noord. Een deel van de fraaie Langbroekerwetering met zijn landgoederen en buitenhuizen maakt ook deel uit van Driebergen-Rijsenburg als onderdeel van de Utrechtse Heuvelrug. Driebergen-Rijsenburg huisvest ook het Driebergse bos en Rijsenburgsebos waarin ook de vermaarde Heidetuin is gelegen.
Koepel Beerschoten-Willinkshof
Park Beerschoten Willinkshof
De Reehorst
Ionagebouw
Buurtschappen
- Beerschoten (woonplaats)
- Haagje
- Oud Rijsenburg
- Sterkenburg
- De Krim
Instanties en organisaties
In Driebergen-Rijsenburg huizen onder andere de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie (Nederland) (voorheen KLPD Korps Landelijke Politiediensten, o.a.bekend van de Porsche-groep) en Business School IVA Driebergen. Dit opleidingsinstituut is al vanaf haar oprichting door de heer Geerlig Riemer in 1930 in Driebergen gevestigd en heeft veel roem verworven. Studenten uit heel Nederland en België volg(d)en daar hun opleidingen voor automotive en nautisch businessmanagement. Op Landgoed De Horst is De Baak (onderwijsinstelling) gehuisvest, een initiatief van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Ook de particuliere school Maupertuus voor kinderen met leer- en/of ontwikkelingsproblemen heeft al jarenlang haar plek in Driebergen-Rijsenburg. Stichting Youth for Christ is gehuisvest in de Lindenhorst, net buiten de bebouwde kom. Ook is Stichting De Navigators in Driebergen-Rijsenburg gevestigd. De 'groene' Triodos Bank gaat vanuit Zeist naar Driebergen-Rijsenburg verhuizen en krijgt haar nieuwe hoofdkantoor op Landgoed de Reehorst.
Door de centrale ligging, bereikbaarheid en groene omgeving blijkt Driebergen-Rijsenburg een ideale plek voor 'heidagen' en congressen. Bekende plekken daarvoor zijn o.a. Landgoed De Horst, Cultuur- en Vergadercentrum Antropia, vergaderboerderij Champ'Aubert, landgoed Kraaybeekerhof, buitenplaats Sparrendaal (Driebergen) en Hotel de Bergse Bossen.
Sport
Op sportief terrein kent Driebergen-Rijsenburg de hockeyclub DMHC Shinty; dit was de eerste club waarbij Oranje hockeyster Carole Thate speelde. Ook is er de tafeltennisvereniging DTV Smash en Ereklasse rugby club The Pink Panthers. De plaatselijke korfbalclub Dalto is landelijk bekend doordat deze op het hoogste niveau in de competitie speelt. Driebergen-Rijsenburg heeft ook de tennisclubs Manger Cats en T.V. Risenborgh alsmede voetbalvereniging FC Driebergen golfbaan/club Hoenderdaal als onderdeel van het in- en outdoor sportcomplex Health Center Hoenderdaal en Kartcircuit de Woerd. De actieve Driebergse Tour Club DTC organiseert regelmatig fietstochten en de 'plaatselijke regelings commissie' organiseert jaarlijks de AvondVierdaagse. In september 2018 werd voor het eerst de Heuvelrug Tweedaagse wandeltocht gehouden, geïnspireerd op de Vierdaagse Nijmegen. De 3Bergenloop (6, 12 of de halve marathon) is inmiddels ook een festijn dat een vaste plek op de sportkalender heeft. Zwembad De Zwoer, met groot binnen- en buitenbad, trekt veel waterliefhebbers.
Cultuur
Harmonie Muziekvereniging Aurora, carnavalsvereniging de Sparrenarren, het Stichts Mannenkoor, Shantykoor de Driemasters, Jongerenkoor Driebergen, KamerOrkest Driebergen en de Oranjevereniging Driebergen-Rijsenburg zijn organisaties die een actieve rol spelen in het cultureel leven van Driebergen-Rijsenburg.
Diverse organisaties houden ook zich bezig met het bewaken en bewaren van een goede leefomgeving, o.a. vereniging Tussen Heuvelrug en Wetering, vereniging rondom Kraaybeek, stichting Vroeger en Nu en de vereniging Vrienden van het Kerkplein.
Evenementen
In Driebergen-Rijsenburg vinden door het jaar heen diverse evenementen plaats. O.a. de jaarlijkse carnavalsoptocht georganiseerd door carnavalsvereniging De Sparrenarren en Koningsdag dat vooral in de straten rondom Sparrendaal en het Kerkplein plaats vindt waar altijd een groot aantal 'boeren, burgers en buitenlui' op afkomt. Ook wordt hier elk jaar door het Jongerenkoor Driebergen het Oranjeterras aan de Van Vrijberghestraat georganiseerd. In augustus wordt altijd de jaarlijkse Speelweek voor de jeugd van 4-12 jaar gehouden.
Verkeer en vervoer
Nog net op het grondgebied van de gemeente Utrechtse Heuvelrug ligt het station Driebergen-Zeist, een intercitystation aan de spoorlijn Utrecht - Arnhem dat momenteel geheel wordt vernieuwd. Openbaar vervoer per bus vindt plaats met de hoofdlijnen 50, 56 van Syntus Utrecht. Ook zijn er speciale (tijdelijke) verbindingen via de lijnen 82, 381, 382, 383 en 575 naar omliggende plaatsen en toeristische locaties.
Geboren
Ria Beckers (1938-2006), politica
Dick Benschop (1957), (oud)politicus, chief executive officer Koninklijke Schiphol Groep
Diederik van Dijk (1971), politicus
Wulfert Floor (1818-1876), landbouwer en oefenaar
Everard du Marchie van Voorthuysen (1901-1986), predikant Oud Gereformeerde Gemeenten
Rascha Peper (1949-2013), schrijfster
Ben Verwaayen (1952), chief executive officer van Alcatel-Lucent
Marga Werkhoven (1946), botanica
Bekende (voormalige) inwoners
Willem Banning, theoloog/religieus socialist (woonachtig, de laatste decennia van zijn leven)
Monica van Beek, Nederlands Kampioen Paaldansen
Barbara Brouwer, speler Nederlands team Korfbal, o.a. EK 2016
The Blue Diamonds, muziekduo Ruud de Wolff (1941-2000) en Riem de Wolff (1949-2017)
Jaap van der Doef, oud-politicus en bestuurder (woonachtig in zijn jeugd)
Wim Harzing, beeldhouwer
Johannes de Heer, evangelist (van 1921 tot aan zijn dood in 1961)
Janny van der Heijden, culinair publiciste
Nienke Kingma, olympisch kampioen roeien (geboren en getogen)
Rascha Peper, schrijfster (geboren)
Harry Piekema, acteur
John Propitius, organist (woonachtig)
Geerlig Riemer, oprichter Instituut voor den Autohandel, tegenwoordig IVA Driebergen Business School (woonachtig tot aan zijn dood in 1992)
Paul Rosenmöller, ex-politicus (woonachtig)
Nine van der Schaaf, schrijfster en dichteres
Herman Schaepman, dichter, priester, theoloog, politicus
Janneke Schotveld, kinderboekenschrijfster
Hans Sleeuwenhoek, presentator en programmamaker NCRV (woonachtig tot aan zijn dood in 2017)
Sommerset, popband van broers André, Ronald en Hans Sommer
Carole Thate, hockeyinternational (getogen)
Chriet Titulaer, in een verzorgingshuis (tot aan zijn dood in 2017)
Maurits van Vollenhoven, diplomaat, in de zomermaanden woonachtig op buitenplaats Sparrendaal
Jim van der Zee, winnaar The Voice of Holland 2018
Zie ook
- Lijst van burgemeesters van Driebergen-Rijsenburg
Bezienswaardigheden
|
|
|
|
Afbeeldingen
Oude Algemene Begraafplaats
Parklaankerk
Rosarium in Tuinwijk Sterrebosch
Buitenplaats Dennenburg
Externe links
- Website van de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Bronnen, noten en/of referenties
|
Plaatsen in de gemeente Utrechtse Heuvelrug |
---|
Dorpen: Amerongen · Doorn · Driebergen-Rijsenburg · Leersum · Maarn · Maarsbergen · Overberg |
Beluister | (info) |