Ndtyhij

13 augustus is de 225ste dag van het jaar (226ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 140 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

Hernán Cortés
zie oorlog 1521

• 
   Algemeen
  
  
  
  • 
    408 - Het Romeinse leger in Ticinum (Noord-Italië) begint te muiten. Hierbij worden zeven keizerlijke officieren vermoord.
  
  
  • 
    1847 - Koning Willem II legt de eerste steen van zijn paleis in Tilburg, het huidige Paleis-Raadhuis.
  
  
  • 
    1992 - Eerste dag van de linkshandigen wordt gevierd.
  
  
  
  


• 
   Media
  
  
  
  • 
    1997 - de eerste aflevering van South Park met als titel, Cartman Gets an Anal Probe, wordt uitgezonden op het Amerikaanse Comedy Central.
  
  
  • 
    2005 - Talpa, de tv-zender van de John de Mol begint met uitzenden.
  
  
  
  

• 
   Oorlog
  
  
  
  • 
    1521 - Cuauhtemoc, de laatste Azteekse keizer, geeft zich over aan Hernán Cortés.
  
  
  • 
    1940 - Begin Operatie Adelaar tijdens de Slag om Engeland.
  
  
  • 
    1993 - Italië trekt zijn troepen terug uit Mogadishu uit protest tegen het gewelddadige optreden van de Amerikaanse soldaten in Somalië, zegt de bevelhebber van het Italiaanse VN-contingent, generaal Bruno Moi.
  
  
  • 
    2002 - Zimbabwe trekt zijn soldaten uit Congo-Kinshasa terug, zegt president Robert Mugabe in een nationale tv-toespraak ter gelegenheid van de Dag van de Strijdkrachten.
  
  
  
  

• 
   Politiek
  
  
  
  • 
    560 v.Chr. - Nergal-Shar-Ussur volgt Amel-narduk op als koning van Babylon.
  
  
  • 
    1860 - Moord op vorst Danilo II van Montenegro in Kotor. Hij wordt opgevolgd door zijn neef Nicolaas I.
  
  
  • 
    1960 - De Centraal-Afrikaanse Republiek verklaart zich onafhankelijk van Frankrijk.
  
  
  • 
    1961 - Op gezag van Walter Ulbricht en de Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov worden in Berlijn, 's nachts, straten afgezet met prikkeldraad en militaire voertuigen.
  
  
  • 
    1966 - Het Centrale Comité van de Chinese Communistische Partij kondigt de "Culturele Revolutie" aan.
  
  
  • 
    1990 - President Michael Gorbatsjov van de Sovjet-Unie geeft in een decreet opdracht tot de meest omvangrijke rehabilitatie van slachtoffers van het stalinisme.
  
  
  • 
    2001 - Honderden blanke boeren ontvluchten Zimbabwe uit vrees voor gewelddadige landonteigeningen.
  
  
  • 
    2012 - Bij een platinamijn in Zuid-Afrika raken leden van twee vakbonden met elkaar. Daardoor komen zeker negen mensen om het leven. Onder de doden ook twee politieagenten, die met machetes zijn aangevallen.
  
  
  
  

• 
   Religie
  
  • 
    1930 - Oprichting van het Bisdom Berlijn in Duitsland.
  
  

• 
   Sport
  
  
  
  • 
    1906 - Oprichting van de Belgische voetbalclub Berchem Sport.
  
  
  • 
    1972 - N.E.C.-speler Chris Kronshorst is de eerste Nederlandse voetballer die een gele kaart krijgt ín het betaald voetbal. Amper vier minuten later was het de beurt aan Willem van Hanegem om de tweede te ontvangen.
  
  
  • 
    1987 - In Koblenz verbetert atleet Achmed de Kom zijn eigen vijf dagen oude Nederlands record op de 100 meter (10,44 seconden) met een tijd van 10,35 seconden.
  
  
  • 
    1990 - Stefan Edberg lost Ivan Lendl na tachtig weken af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals; de Zweed wordt de achtste aanvoerder van die lijst na achtereenvolgens Ilie Năstase, John Newcombe, Jimmy Connors, Björn Borg, John McEnroe, Lendl en Mats Wilander.
  
  
  • 
    1994 - De Boliviaanse voetbalinternational Álvaro Peña raakt ernstig gewond, nadat zijn vrouw hem vier keer met een mes heeft gestoken in een ruzie over de op handen zijnde echtscheiding.
  
  
  • 
    1999 - Steffi Graf kondigt het einde van haar tennisloopbaan aan.
  
  
  • 
    2000 - PSV wint de vijfde editie van de strijd om de Johan Cruijff Schaal door Roda JC met 2-0 te verslaan.
  
  
  • 
    2001 - In Gelsenkirchen wordt het stadion Arena AufSchalke officieel in gebruik genomen.
  
  
  • 
    2004 - De 28ste Olympische Zomerspelen worden geopend in de Griekse hoofdstad Athene.
  
  
  • 
    2006 - Bram Som wint goud bij de Europese kampioenschappen atletiek op de 800 meter.
  
  
  • 
    2016 - De Amerikaanse zwemmer Michael Phelps wint zijn 23ste olympische gouden medaille. Met de estafetteploeg haalt hij goud op de 4x100 meter wisselslag.
  
  
  • 2016 - Elis Ligtlee wint goud bij de Olympische Spelen 2016. De Eerbeekse wint op het onderdeel keirin.
  
  
  
  

• 
   Wetenschap en technologie
  
  
  
  • 
    1672 - Christiaan Huygens observeert als eerste de zuidelijke poolkap van Mars.
  
  
  • 
    1985 - Een driejarige Ierse jongen, Jamie Gavin, krijgt met succes een hart én een long getransplanteerd in het Harefield Hospital in Middlesex, Engeland.
  
  
  
  

Geboren

Alfred Hitchcock
geboren in 1899

Fidel Castro
geboren in 1926

Piet van der Kruk
geboren in 1941

Feargal Sharkey
geboren in 1958

Phil Taylor
geboren in 1960

Aljona Bondarenko,
geboren in 1984

• 
  1713 - Abraham du Bois, Nederlands bestuurder (overleden 1774)


• 
  1792 - Cornelis Pruijs van der Hoeven, Nederlands arts (overleden 1871)


• 
  1800 - Ippolito Rosellini, Italiaans egyptoloog (overleden 1843)


• 
  1814 - Anders Jonas Ångström, Zweeds natuurkundige (overleden 1874)


• 
  1844 - Johann Friedrich Miescher, Zwitsers biochemicus (overleden 1895)


• 
  1850 - Andrea Carlo Ferrari, Italiaans zalige, kardinaal-aartsbisschop van Milaan (overleden 1921)


• 
  1853 - Antonio Salandra, Italiaans politicus (overleden 1931)


• 
  1886 - Antonio Abad, Filipijns schrijver (overleden 1964)


• 
  1871 - Karl Liebknecht, Duits socialist (overleden 1919)


• 1871 - Rasmus Rasmussen, Faeröers pedagoog, politicus en schrijver (overleden 1962)


• 1871 - Jacqueline Reyneke van Stuwe, Nederlands schrijver (overleden 1955)


• 
  1872 - Richard Willstätter, Duits scheikundige en Nobelprijswinnaar (overleden 1942)


• 
  1884 - Guus Lutjens, Nederlands voetballer (overleden 1974)


• 
  1898 - Jean Borotra Frans tennisser (overleden 1994)


• 1898 - Stefan Śliwa, Pools voetballer (overleden 1964)


• 
  1899 - Alfred Hitchcock, Brits regisseur (overleden 1980)


• 
  1900 - Pieter Feyo Onno Rembt Sickinghe, Nederlands hofdienaar (overleden 1974)


• 
  1902 - Felix Wankel, Duits uitvinder van de wankelmotor (overleden 1988)


• 
  1906 - Antoon van Elk, Nederlands burgemeester (overleden 1972)


• 1906 - Berend Nauta, Nederlands burgemeester (overleden 1988)


• 
  1910 - Gerhard Gustmann, Duits roeier (overleden 1992)


• 
  1911 - Marie Louis Willem Schoch, Nederlands (jeugd)predikant en omroepvoorzitter (overleden 2008)


• 
  1912 - Max Croiset, Nederlands acteur, regisseur, toneelschrijver en voordrachtskunstenaar (overleden 1993)


• 1912 - Ben Hogan, Amerikaans golfer (overleden 1997)


• 
  1913 - Piet Brons, Nederlands politicus (overleden 2003)


• 1913 - Fred Davis, Engels snookerspeler (overleden 1998)


• 1913 - Makarios III van Cyprus, Grieks-Cypriotisch geestelijke en staatsman (overleden 1977)


• 
  1914 - Luis Mariano, Spaans (Baskisch) zanger (overleden 1970)


• 
  1918 - Frederick Sanger, Brits moleculair bioloog (overleden 2013)


• 1918 - Mechie Trommelen, Nederlands ondernemer (overleden 1994)


• 
  1919 - George Shearing, Amerikaans pianist (overleden 2011)


• 
  1924 - Chris van der Klaauw, Nederlands minister en diplomaat (overleden 2005)


• 1924 - Willem Wittkampf, Nederlands journalist (overleden 1992)


• 
  1926 - Fidel Castro, Cubaans revolutionair, politicus, premier en president (overleden 2016)


• 
  1927 - Jo Leemans, Belgisch zangeres


• 1927 - Pieter Lutz, Nederlands acteur (overleden 2009)


• 
  1930 - Don Ho, Hawaïaans muzikant, acteur en zanger (overleden 2007)


• 
  1933 - George Hindori, Surinaams politicus (overleden 1986)


• 
  1934 - Wigberto Tañada, Filipijns senator


• 
  1935 - René Abadie, Frans wielrenner (overleden 1996)


• 
  1936 - Schelto Patijn, Nederlands politicus (overleden 2007)


• 
  1939 - Howard Tate, Amerikaans soulzanger (overleden 2011)


• 
  1941 - Piet van der Kruk, Nederlands gewichtheffer en kogelstoter


• 
  1943 - Wim van Willigenburg, Nederlands politicus


• 
  1944 - Divina Galica, Brits autocoureur


• 1944 - Kevin Tighe, Amerikaans acteur en filmregisseur


• 
  1945 - Wess Johnson, Amerikaans zanger (overleden 2009)


• 
  1947 - Geerhard de Grooth, Nederlands sportjournalist


• 1947 - Jennifer Willems, Nederlands actrice (overleden 2015)


• 
  1948 - Kathleen Battle, Amerikaans sopraan


• 
  1949 - Joeri Batoerin, Russisch ruimtevaarder


• 1949 - Jef Rademakers, Nederlands televisiemaker


• 
  1951 - Dan Fogelberg, Amerikaans zanger (overleden 2007)


• 
  1952 - Herb Ritts, Amerikaans modefotograaf (overleden 2002)


• 
  1953 - Willem Huberts, Nederlands bibliothecaris, bibliograaf, literair-historisch onderzoeker en dichter


• 1953 - Ernest Louwes, Nederlands crimineel


• 
  1954 - Robby Jonathan Parabirsing (Rappa), Surinaams prozaschrijver


• 
  1955 - Mulgrew Miller, Amerikaans jazzpianist en -componist (overleden 2013)


• 1955 - Marianne Sloet van Oldruitenborgh-Oosterbaan, Nederlands hoogleraar


• 
  1956 - Bruno Giordano, Italiaans voetballer


• 
  1958 - David Feherty, Noord-Iers golfer


• 1958 - Feargal Sharkey, Brits zanger


• 1958 - Ellen Verbeek, Nederlands journalist


• 
  1959 - Sabine Becker, Duits schaatsster


• 1959 - Thomas Ravelli, Zweeds voetballer


• 
  1960 - Phil Taylor, Engels darter


• 
  1961 - Bettine Vriesekoop, Nederlands tafeltennisster


• 
  1963 - Maxim Hartman, Nederlands televisiepresentator


• 1963 - Édouard Michelin jr., Frans industrieel (overleden 2006)


• 1963 - Sridevi, Indiaas actrice (overleden 2018)


• 
  1964 - Debi Mazar, Amerikaans actrice


• 
  1966 - René Karst, Nederlands zanger


• 1966 - Pascal Lino, Frans wielrenner


• 1966 - Jörgen Raymann, Surinaams-Nederlands stand-upcomedian en televisiepresentator


• 
  1969 - Midori Ito, Japans kunstschaatsster


• 1969 - Edwin Ouwehand, Nederlands diskjockey en voice-over


• 
  1970 - Gunter Lamoot, Belgisch stand-upcomedian


• 
  1970 - Alan Shearer, Engels voetballer


• 
  1971 - Tomoe Abe, Japans marathonloopster


• 1971 - Patrick Carpentier, Canadees autocoureur


• 
  1972 - Randal Corsen, Curaçaos-Nederlands pianist


• 1972 - Lee Probert, Engels voetbalscheidsrechter


• 
  1973 - Akiko Grace, Japans jazzpianiste


• 1973 - Britt Van Der Borght, Belgisch actrice


• 1973 - Mara Yamauchi, Brits atlete


• 
  1974 - Joe Perry, Engels snookerspeler


• 1974 - Michael Skelde, Deens wielrenner


• 
  1976 - Nicolás Lapentti, Ecuadoraans tennisser


• 1976 - Tatjana Panova, Russisch tennisster


• 
  1977 - Michael Klim, Pools-Australisch zwemmer


• 
  1978 - Tiany Kiriloff, Belgisch presentatrice


• 1978 - Ersin Kiris, Nederlands presentator


• 1978 - Benjani Mwaruwari, Zimbabwaans voetballer


• 
  1979 - Joseph Hansen, Amerikaans roeier


• 
  1982 - Shani Davis, Amerikaans schaatser


• 1982 - Sarah Huckabee Sanders, Amerikaans perschef van het Witte Huis


• 
  1983 - Randall Brenes, Costa Ricaans voetballer


• 1983 - Chanda Sandipan, Indiaas schaker


• 1983 - Ľubomír Michalík, Slowaaks voetballer


• 1983 - Sven de Wijn, Nederlands acteur


• 
  1984 - Aljona Bondarenko, Oekraïens tennisster


• 1984 - Niko Kranjčar, Kroatisch voetballer


• 1984 - James Morrison, Engels zanger


• 
  1985 - Olubayo Adefemi, Nigeriaans voetballer (overleden 2011)


• 1985 - Maria Savinova, Russisch atlete


• 
  1989 - Nejo Becirevic, Nederlands Servisch bokser


• 
  1990 - Maiken Caspersen Falla, Noors langlaufster


• 
  1991 - Alexander Kačaniklić, Zweeds voetballer


• 
  1992 - Lois Abbingh, Nederlands handbalster


• 1992 - Damien Howson, Australisch wielrenner


• 1992 - Lucas Moura, Braziliaans voetballer


• 1992 - Sean Ryan, Amerikaans zwemmer


• 1992 - Andrea Toniatti, Italiaans wielrenner


• 
  1993 - Kevin Cordes, Amerikaans zwemmer


• 1993 - Jonas Folger, Duits motorcoureur


• 1993 - Nikki Snel, Belgisch gymnaste


• 
  1996 - Omer Goldstein, Israëlisch wielrenner


• 1996 - Juan Cruz Komar, Argentijns voetballer


• 
  1997 - Fung Ka Hoo, Hongkongs wielrenner


• 
  1998 - Dimitris Nikolaou, Grieks voetballer


• 
  1999 - Anja Veterova, Macedonisch zangeres

Overleden

Jules Massenet door Jules-Clément Chaplain (1839-1909)
overleden in 1912

Ellen Winther
overleden in 2011

• 
  587 - Radegundis, koningin van de Franken


• 
  662 - Maximus Confessor (82), Byzantijns theoloog


• 
  900 - Zwentibold (30), van 895 tot 900 koning van Lotharingen


• 
  1523 - Gerard David (63), Zuid-Nederlands schilder


• 
  1621 - Jan Berchmans (22), Vlaams heilige en jezuïet


• 
  1762 - Johannes Alberti (64), theoloog uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden


• 
  1826 - René Laennec (45), Frans arts


• 
  1841 - Bernhard Romberg (73), Duits cellist en componist


• 
  1860 - Danilo II (34), vorst van Montenegro


• 
  1863 - Eugène Delacroix (33), Frans schilder uit de romantiek


• 
  1865 - Ignaz Semmelweis (47), Hongaars arts, vader van de antiseptische methode


• 
  1884 - Arnold Foerster 74), Duits botanicus en entomoloog


• 
  1896 - John Everett Millais (73), Brits schilder en tekenaar


• 
  1908 - Ira David Sankey (67), Amerikaans gospelzanger en -componist


• 
  1910 - Florence Nightingale (90), pionier en grondlegger van de moderne verpleging


• 
  1912 - Jules Massenet (70), Frans componist


• 
  1913 - Hildebrand de Hemptinne (64), Belgisch priester


• 
  1946 - Herbert George Wells (79), Brits sciencefictionschrijver


• 
  1963 - Leo Meert (82), Vlaams activist


• 
  1969 - Nicolás Fasolino (82), Argentijns kardinaal-aartsbisschop van Santa Fe


• 
  1971 - Jean Dabin (82), Belgisch hoogleraar


• 
  1981 - José María Minella (72), Argentijns voetballer


• 
  1982 - Joe Tex (47), Amerikaans zanger


• 
  1986 - Adriaan Viruly (81), Nederlands luchtvaartpionier en schrijver


• 
  1988 - William Henry Phelps jr. (85), Amerikaans/Venezolaans ornitholoog


• 
  1992 - Bets Dekens (85), Nederlands atlete


• 1992 - Jan Elburg (72), Nederlands dichter


• 
  1996 - Willi Heeks (74), Duits autocoureur


• 
  1997 - Michael Franciscus Josephus Marlet (76), Nederlands hoogleraar


• 
  1998 - Julien Green (97), Frans schrijver


• 
  1999 - Sulo Nurmela (91), Fins langlaufer


• 
  2000 - Bob Wente (67), Amerikaans autocoureur


• 
  2001 - Otto Stuppacher (54), Oostenrijks autocoureur


• 
  2005 - David Lange (63), Nieuw-Zeelands premier


• 
  2007 - Brian Keith Adams (44), Amerikaans professioneel worstelaar


• 2007 - Brooke Astor (105), Amerikaans filantroop


• 2007 - Yone Minagawa (114), Japans (bij leven) oudste persoon ter wereld


• 
  2008 - Bill Gwatney (48), Amerikaans zakenman en politicus (Democratische Partij)


• 
  2009 - Les Paul (94), Amerikaans gitarist


• 
  2011 - Ed Belski (86), Frans doelman


• 2011 - Chris Lawrence (78), Brits autocoureur


• 2011 - Ellen Winther (78), Deens zangeres en actrice


• 
  2012 - Salvador Escudero III (69), Filipijns politicus


• 
  2012 - Johnny Munkhammar (37), Zweeds politicus, schrijver en politicoloog


• 
  2013 - Lothar Bisky (71), Duits politicus


• 2013 - Tompall Glaser (79), Amerikaans countryzanger en songwriter


• 2013 - Jean Vincent (82), Frans voetballer en voetbaltrainer


• 
  2014 - Frans Brüggen (79), Nederlands dirigent en fluitist


• 2014 - Tom Veen (72), Nederlands politicus


• 
  2015 - Watban Ibrahim al-Tikriti (62 of 63), Iraaks minister en presidentieel adviseur


• 
  2016 - Kenny Baker (81), Brits acteur, muzikant en dwerg


• 2016 - Françoise Mallet-Joris (86), Belgisch-Frans schrijfster


• 
  2018 - Zvonko Bego (77), Joegoslavisch voetballer


• 2018 - Jim Neidhart (63), Amerikaans worstelaar

Viering/herdenking

• Jaarlijks Romeins festival van Diana die op deze dag aangeroepen wordt om de komende oogst tegen herfststormen te beschermen.


• Nationale pariotendag Manipur, van de Engels-Manipurese oorlog 1891.


• Internationale dag van de linkshandigen (sinds 1976)


• 
  Katholieke kalender:
  
  
  
  • 
    Heiligen Pontianus en Hippolytus (van Rome) († c. 235), deze laatste was de enige tegenpaus die ooit heilig werd verklaard - Vrije Gedachtenis
    
  
  
  • Heilige Wigbert(us) (van Fritzlar) († c. 738)
  
  
  • Heilige Ludolf (van Corvey) († 983)
  
  
  • Heilige Radegundis († 587)
  
  
  • Heilige Cassianus van Imola († 4e eeuw)
  
  
  • 
    Zalige Gertrudis (van Altenberg) († 1297)
  
  
  • Zalige Martelaren van de Spaanse Burgeroorlog
    
  
  
  
  

Weerextremen

Nederland

Dagrecords^[1]

• 1908 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 10 °C


• 1911 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 24,9 °C


• 1908 - Laagste minimumtemperatuur 4,4 °C


• 1911 - Hoogste maximumtemperatuur 32,5 °C


• 1946 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 13,9 m/s


• 1973 - Langste zonneschijnduur 13,6 uur


• 2004 - Langste neerslagduur 16,6 uur


• 2004 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 28,7 mm


• 1911 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 50 %

België

Dagrecords^[2]

• 1912 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 11,9 °C


• 1911 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 25,1 °C


• 1949 - Laagste minimumtemperatuur 5,5 °C


• 1911 - Hoogste maximumtemperatuur 32,6 °C


• 1992 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 29,3 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen^[3]

• 1916 - Tussen 19 juli en 13 augustus slechts 1 mm neerslag in Ukkel, gespreid over verschillende dagen.


• 1949 - Minimumtemperatuur 1,7 °C in Rochefort.


• 1966 - Hagelbuien met stenen tot 6 cm in Leuvense. Ernstige schade in Oost-Vlaanderen en Kempen. Neerslag tot 68 mm in Sint-Job-in-'t Goor (Brecht).

Zie de categorie 13 August van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.